EU en Londen akkoord over (fyto)sanitaire normen
Tegen een complexe geopolitieke achtergrond hebben de EU en het Verenigd Koninkrijk een pakket overeenkomsten gesloten, waarvan een deel expliciet betrekking heeft op sanitaire en fytosanitaire normen. Als gevolg daarvan moet het VK zich geleidelijk aanpassen aan de relevante EU-regels. Dit nieuws wordt niet door iedereen toegejuicht, 5 jaar nadat de Brexit van kracht werd.
“Deze top markeert een nieuw hoofdstuk in de betrekkingen tussen het Verenigd Koninkrijk en de EU”, benadrukte de Portugese voorzitter van de Europese Raad, Antonio Costa. Vijf jaar na hun bittere scheiding bereikten Europese en Britse vertegenwoordigers op 19 mei tijdens een EU/VK-top in Londen overeenstemming over een pakket multisectorale overeenkomsten om de diplomatieke en handelsbetrekkingen te verbeteren.
Oprichting gemeenschappelijke ruimte
Na verschillende keren te zijn uitgesteld, zijn Brussel en Londen overeengekomen om bepalingen af te ronden over agrovoedingskwesties en sanitaire en fytosanitaire (SFS) aangelegenheden. De partijen hebben zich verbonden tot de oprichting van een ‘gemeenschappelijke sanitaire en fytosanitaire ruimte’ door middel van een SFS-overeenkomst. Afgezien van de complexe geopolitieke context, zou deze vooruitgang ongetwijfeld niet mogelijk zijn geweest zonder de komst van Labour's Keir Starmer. Hij is meer eurofiel dan zijn conservatieve voorgangers, die elkaar hebben opgevolgd in Downing Street 10 sinds het vertrek van David Cameron in 2016 na de Brexit-stemming.
“Dit betekent meer zekerheid en stabiliteit voor onze boeren, voedselproducenten en vissers aan beide zijden van het Kanaal”, zei de voorzitter van de Europese Commissie, Ursula von der Leyen. Om het verkeer van agrovoedingsproducten te vergemakkelijken, worden bepaalde routinecontroles van dierlijke en plantaardige producten volledig afgeschaft en is een SFS-certificaat niet langer vereist. In dit verband is het Verenigd Koninkrijk verheugd dat het weer hamburgers en worst zal kunnen verkopen in de EU. Voor Noord-Ierland wordt de toepassing van het Windsor-kader gehandhaafd, waardoor het zijn bevoorrechte dubbele toegang tot de interne markt van de EU en de interne markt van het VK kan behouden. Bovendien moet Londen in een vroeg stadium betrokken worden bij toekomstige fytosanitaire beslissingen van de EU, zonder telkens met de lidstaten te onderhandelen.
Voorspelbaarder en efficiënter
Aan Europese zijde verwelkomen de belanghebbenden de sluiting van dit SFS-kader. Landbouwkoepelorganisatie Copa-Cogeca, Celcaa (landbouwexporteurs) en FoodDrinkEurope (agrovoedingsbedrijven) riepen voorafgaand aan de top al op tot vooruitgang op dit gebied. “Een gemeenschappelijk SFS-kader zal de handel een stuk voorspelbaarder en efficiënter maken, vooral als het gaat om planten en plantaardige producten”, aldus Garlich von Essen, secretaris-generaal van Euroseeds, dat de belangen van de Europese zaadindustrie vertegenwoordigt.
Geleidelijke aanpassing aan Europese regels
Tot slot voorziet het protocol er ook in dat het Verenigd Koninkrijk zich geleidelijk aanpast aan de relevante Europese regels. De meningen over deze ‘dynamische aanpassing’ aan de EU-normen zijn verre van unaniem aan de overkant van het Kanaal, en tegenstanders beschuldigen de Labourregering ervan de wil van de Brexit-kiezers te verraden. De National Farmers Union (NFU) verwelkomt de ambitie om de handel van de sector met de EU te vergemakkelijken, maar benadrukte dat de details cruciaal zijn. De NFU benadrukt nu al de noodzaak van ‘essentiële uitzonderingen’ op het principe van dynamische aanpassing. De kwestie van de NGT's moet centraal staan in deze discussies.
