Startpagina Groenten

Openluchtgroenten efficiënt beregenen

In het voorjaar en de zomer van 2017 kampten we met een droogte die bij vele gewassen hun sporen naliet. Efficiënt beregenen met het water dat er nog beschikbaar is, is daarom noodzakelijk. De BDB geeft tips naar hun expertise.

Leestijd : 3 min

De BDB voert al jaren onderzoek naar verschillende bodemtopics. Als onafhankelijke onderzoeks- en adviesinstelling voor de land- en tuinbouw voeren ze al sinds 1986 onderzoek naar irrigatie in verschillende teelten zoals aardappel, spinazie, prei, bloemkool, grasland en maïs. Op basis van de de antwoorden hiervan kan de BDB zo’n 150 bedrijven adviseren per jaar.

Hoe men het best irrigatie kan aansturen is ook een goed onderzocht topic. Op week-, en liefst op dagbasis, zorgt de BDB voor perceel- en teeltspecifiek advies.

Productieverlies

Droogtestress heeft negatieve gevolgen bij verschillende gewassen. Zo is spinazie vanaf het 3e en 4e bladstadium gevoelig. Uit een proef met voorjaarsspinazie blijkt ook het nitraatresidu in het bodemprofiel hoger te zijn dan normaal wanneer één beregening niet werd uitgevoerd.

Bij stamslaboon is irrigatie tijdens de vegetatieve ontwikkeling niet echt nodig. Er is geen negatieve effect op het aantal bonen, enkel zal het gewas wat ijler staan. Het zorgt er zelfs voor dat peulen op het einde dezelfde lengte zullen hebben. Op het einde van de bloei zal beregening wel zijn nut hebben om een gelijkmatige groei te hebben van de peulen van de boon.

Bij bloemkool geldt ook dat de bodem droger mag zijn tijdens de vegetatieve fase, maar wel voldoende water vraagt voor de koolvorming. Gebeurt dit niet, dan is er sprake van een lagere productie.

Voor prei geldt dan weer dat het optimale irrigatieschema samenhangt met het oogsttijdstip. Vroege prei heeft meer irrigatie nodig terwijl late prei kan profiteren van de nattere perioden.

Ook sla lijdt onder kwaliteitsverlies bij droogtestress. Kijkt men naar aardappelen, dan toont een proef in Bree met Fontane in 2013 aan dat beregening volgens irrigatiesturing 20 ton per ha extra opleverde in vergelijking met niet beregenen.

Correcte aansturing

Voor een doordachte aansturing van irrigatie moeten verschillende factoren in rekening worden gebracht. Aan de ene kant is er de investering in de beregeningsinstallatie en de variabele kosten per beregeningsbeurt, aan de andere kant wil men een kwalitatief en kwantitatieve optimale productie met een daling op de kans op verhoogde stikstofresidu. Eén ding is zeker: overberegening is verspilling van water en kan zorgen voor een opbrengsdaling.

Vochtsensoren kunnen een goed hulpmiddel zijn bij de correcte aansturing van irrigatie, als je weet wat die meet. Zo is er onder andere de TDR die het vochtgehalte (percentage vocht in de bodem) kan vastleggen en een watermark sensor die de vochtspanning (dit is de tegendruk die de plant moet geven voor wateropname) meet. Soms kan het toestel verbonden zijn aan een weerstation. Vochtgehalte en vochtspanning staan met elkaar in verhouding in een vochtretentiecurve, en die is perceelspecifiek.

... door de BDB

De BDB kan de vochttoestand van de bodem bepalen, maar ook de behoefte aan beregening van het gewas zelf door berekening van de evapotranspiratie (de som van verdamping en ademhaling van de plant). Op basis hiervan kan een advies worden geformuleerd. Deze bevat zowel het tijdstip en hoeveel beregend moet worden, als de omstandigheden waarbij beregening moet worden uitgesteld. Het advies gaat samen met een weersvoorspelling voor de volgende zes à zeven dagen.

MV

Lees ook in Groenten

Het behoud van specifieke middelen is een vorm van natuurherstel, stelt groenteteler Meindert-Jan Botman

Groenten Broccoli- en bloemkoolteler Meindert-Jan Botman uit het Nederlandse Oostwoud maakt zich niet alleen ernstig zorgen om het verdwijnen van het middelenpakket om ziektes en plagen te kunnen bestrijden, hij is ook al flinke bedragen kwijt om zijn gewassen tegen haas, gans, duif en eend te beschermen. Toch geeft de teler niet op. Hij ging zelfs eind december naar Amerika om er een speciale broccolioogstmachine te gaan bekijken.
Meer artikelen bekijken