Europese Unie slaagt er niet in risico's verbonden aan pesticiden terug te dringen
De Europese Unie is er de afgelopen 10 jaar niet in geslaagd de risico's verbonden aan het gebruik van pesticiden aanzienlijk te beperken. Dat zegt de Europese Rekenkamer in een nieuw rapport. In principe mogen landbouwers enkel maar chemische bestrijdingsmiddelen gebruiken als er geen efficiënt alternatief voorhanden is, maar bij gebrek aan betrouwbare gegevens en systematische controles, schiet de handhaving tekort.
Gewasbeschermingsmiddelen kunnen schadelijk zijn voor mens en milieu. In 2009 nam de Europese Unie een richtlijn aan voor het duurzaam gebruik van pesticiden: de Integrated Pest Management bepaalt dat landbouwers enkel chemische bestrijdingsmiddelen mogen gebruiken als er geen andere manier is om de gewassen te beschermen. Maar die richtlijn had tot nog toe niet het gewenste resultaat, stipt de Europese Rekenkamer aan in een rapport.
Verschillende lidstaten waren te laat om de richtlijn om te zetten in nationale wetgeving en bovendien controleert de Europese Commissie de volledigheid of de juistheid van de omzetting niet naar behoren, klink het. Zo hebben niet alle lidstaten een verplicht boetesysteem ingevoerd. Daarnaast zijn er geen duidelijke doelstellingen op Europees niveau, zijn er geen betrouwbare gegevens over het pesticidengebruik en schiet de handhaving tekort. Dat alles maakt dat de Europese Commissie "tot nu toe niet in staat is geweest de risico's in verband met het gebruik van pesticiden door landbouwers aanzienlijk te beperken en te beheersen", concludeert controleur Samo Jereb.
Hij spreekt van "een gemiste kans": "met het nieuwe gemeenschappelijke landbouwbeleid dat in 2021 in werking zal treden, had deze kwestie naar behoren kunnen worden aangepakt." De Rekenkamer roept de Europese Commissie op het pesticidengebruik te gaan controleren bij landbouwbedrijven zelf, om de gegevens over het gebruik van gewasbeschermingsmiddelen te verbeteren, en om betere risico-indicatoren te ontwikkelen.
Daarnaast vraagt de Rekenkamer ook om overmatig pesticidengebruik te koppelen aan de Europese middelen voor de lidstaten in het nieuwe gemeenschappelijke landbouwbeleid. In de Europese Unie wordt jaarlijks meer dan 350.000 ton pesticiden verkocht. Er zijn al 487 werkzame stoffen met een laag risico goedgekeurd voor gebruik, maar daarvan zijn er nog maar 16 beschikbaar gesteld voor gebruik.
