
Daarna werd een kort bezoek gebracht aan het biologisch landbouwbedrijf, dat ook veel aandacht heeft voor sociale economie. Minister Hilde Crevits had extra goed nieuws voor de biohoeve: 50.000 euro voor een innovatieproject rond een digitaal platform. Naar alle waarschijnlijkheid komt het derde biocluster in Vlaanderen rond het onderzoekscentrum Inagro in Beitem, ook in Roeselare.
Vlaams-Brabant
Het aantal Vlaamse landbouwbedrijven die onder controle staan voor biologische productie is in 2019 aangegroeid tot 562. Dat is een toename met 9% ten opzichte van 2018. Twee derde van deze bedrijven opereren volledig biologisch. In 10 jaar is het aantal biolandbouwers ruimschoots verdubbeld.
Er zijn 75 nieuwe aanmeldingen, terwijl 27 landbouwbedrijven hun biologische productie in de loop van 2019 hebben stopgezet. In 2019 beslaat het biologisch en omschakelingsareaal in Vlaanderen 8.677 ha (een stijging met 10%). Het maakt nu ongeveer 1,4% uit van de totale Vlaamse landbouwoppervlakte. In de EU-strategie Farm-to-Fork wordt een bio-areaal van... 25 % vooropgesteld.
De provincies waar de bio-oppervlakte in vergelijking met 2018 het sterkst is toegenomen, zijn Vlaams-Brabant (+32%) en Limburg (+12%). Bijna twee derde van het Vlaamse bio-areaal bestaat uit grasland, voedergewassen en groenbedekkers. Het biologische fruitareaal is in 2019 met een kwart aangegroeid. 160 van de 562 Vlaamse biolandbouwers bedrijft een vorm van biologische dierlijke productie, al dan niet gecombineerd met plantaardige productie.
In 2019 zien we vooral een toename van landbouwbedrijven die actief zijn in de biologische pluimveehouderij. Sinds 2015 is hun aantal met 30% gestegen. Het totale aantal dieren die als biologisch geregistreerd zijn, groeide aan met 13% ten opzichte van 2018. Voornamelijk de pluimvee-, varkens- en schapenhouderij vertonen stevige groeicijfers.
Meer dan 800 bedrijven
Eind 2019 staan er in Vlaanderen 1.221 bedrijven (uitgezonderd producenten) onder controle voor activiteiten als verdeler, bereider, verkooppunt, importeur en/of exporteur van biologische producten. Dat zijn er 11% meer dan in 2018. 40% van deze ondernemingen combineert meerdere biologische activiteiten. De vaakst voorkomende marktactiviteit is de bereiding van bioproducten: hiervoor zijn meer dan 800 bedrijven gecertificeerd.
In 2019 werd via Vlaanderen ruim 376.500 ton aan biologische producten afkomstig uit niet-EU-landen in de EU ingevoerd. Het merendeel van deze zendingen werd aangeboden bij de douaneautoriteiten van Antwerpen en Mechelen. Bijna de helft van de ingeklaarde biologische goederen was afkomstig van Ecuador, Peru en de Dominicaanse Republiek.
Financiële steun
Net als in 2018 valt op productniveau het overwicht op van verse bananen: zij maken bijna 46% uit van de totale massa aan bioproducten die via Vlaanderen worden geïmporteerd. De overheidsuitgaven voor de biosector bedragen in 2019 ruim 4,74 miljoen euro. Met een aandeel van 49% ligt het zwaartepunt van deze uitgaven bij de financiële stimulering van de biologische productie.
De grootste hap betreft de biohectaresteun: in 2019 werd 1,47 miljoen euro uitgekeerd aan 448 landbouwers voor 6.452 subsidiabele hectare. De overheidsuitgaven voor bio-onderzoek, voorlichting en kennisuitwisseling zijn in het kalenderjaar 2019 toegenomen tot 1,36 miljoen euro.
Meer dan de helft van de financiële steun voor bio-onderzoek werd besteed aan onderzoeksprojecten gericht op gewasbescherming. De totale bestedingen aan biologische producten (voeding, dranken, drogmetica en non-food) bedragen in Vlaanderen 305 miljoen euro. Dat is 4% meer dan in 2018. De Vlaamse bestedingen aan verse biovoeding en -dranken namen met 5% toe tot 200 miljoen euro.
Met een aandeel van 38% in de Belgische bestedingen aan biologische versproducten blijft Vlaanderen dus achter op Wallonië (255 miljoen euro). De bestedingen aan verse biovoeding en -dranken bestaan voor 39% uit aardappelen, groenten en fruit. In 2019 is het marktaandeel van biologische versproducten in Vlaanderen lichtjes gestegen tot 2,6%.
Biologische vleesvervangers
De biovleesvervangers hebben het grootste marktaandeel: 1 op de 5 van de verkochte vleesvervangers is biologisch. Een andere categorie met een hoog bio-aandeel zijn eieren (8,6%). Vleeswaren bengelen achteraan met een bio-aandeel van minder dan 1%. 9 op de 10 Vlaamse consumenten kopen op jaarbasis minstens 1 keer een vers bioproduct. Toch werden de biobestedingen in 2019 voor twee derde gerealiseerd door de frequente biokopers die minstens wekelijks bioproducten kopen.
Vlaams minister van Landbouw Hilde Crevits: “De biologische landbouw in Vlaanderen groeit en de populariteit van biologische producten neemt toe. Tijdens de coronacrisis merken we ook dat de Vlaming de lokale boer, de lokale hoevewinkel duidelijk apprecieert en meer verse groenten koopt en eet. Met Vlaanderen streven we naar een verdere slimme en marktgerichte groei van biologische landbouw, op een duurzame en kwalitatieve manier. We doen dat door verder te investeren in onderzoek en innovatie en door het ondersteunen van bijvoorbeeld regionale bioclusters. Daarnaast beschikt VLAM dit jaar over een budget van 1,37 miljoen euro om bio te promoten bij de consument.”