Edelherten vergen

gezamenlijk plan van aanpak

Minister Zuhal Demir (N-VA), die ook verantwoordelijk is voor leefmilieu, is zich bewust van de zorgen die de landbouwers zich maken door de aanwezigheid van de edelherten. In de commissiebijeenkomst Leefmilieu van 26 maart van het Vlaams parlement deelde ze de mening van volksvertegenwoordiger Ludwig Vandenhove (Vooruit). Die zei dat sommige landbouwers vrezen dat de dieren hun akkers zouden plunderen op zoek naar voedsel.

Inheemse soort

Volgens Vandenhove vergelijken sommigen de aanwezigheid van het edelhert met de wolf, hoewel deze vergelijking niet opgaat. Het edelhert is een inheemse soort die al eeuwenlang verdwenen is uit onze streek. Een tiental jaar geleden doken ze weer op, vermoedelijk nadat een aantal dieren ontsnapt waren bij hobbykwekers. Sindsdien is hun populatie aangegroeid.

Volgens de coördinator van Grenspark Kempen-Broek wordt er momenteel nauwelijks iets aan het beheer van de populatie gedaan. Af en toe worden wel enkele dieren doodgeschoten als ze te veel landbouwschade veroorzaken. Dat moet de edelherten dan een tijdje afschrikken. Volgens interpellant Vandehove is het compensatiemechanisme om schade door wilde dieren te vergoeden volgens de getroffenen te omslachtig.

Om beter zicht te krijgen op de populatie en dus ook op de te nemen beheermaatregelen, wil het grenspark de dieren gaan tellen. Het riep daarbij de hulp in van het Instituut voor Natuur- en Bosonderzoek (INBO). De bedoeling is om alle betrokkenen – landbouwers, jagers, de natuursector en de gemeenten – samen te zetten en om de nodige afspraken te maken voor het beheer van de edelhertenpopulatie.

Risico op schade

Minister Demir bevestigt dat de aanwezigheid van edelherten een risico op schade inhoudt. Dat geldt ook voor andere diersoorten. Het voedingspatroon van edelherten kan schade aanrichten aan gewassen. Bij grote aantallen edelherten kan het graasgedrag eveneens gevolgen hebben voor weiden. In sommige perioden van het jaar kan er ook een impact zijn op houtige gewassen. Dat heeft dan gevolgen voor bosverjonging of voor de teelt van bomen en struiken.

Vanwege hun sociale gedrag migreren edelherten doorheen een groot leefgebied. Daarbij steken ze ook wegen over. Dat brengt ook een risico op verkeersongevallen met zich mee. Minister Demir wil het risico op verkeersongevallen of schade aan landbouwgewassen maximaal vermijden.

Haar medewerkers worden samen met INBO en het Agentschap voor Natuur en Bos (ANB) betrokken bij het overleg. De administratie van Demir geeft in dat overleg de nodige ondersteuning om alle partners wegwijs te maken in het wettelijke en administratieve kader, in het gedrag van edelherten en in de mogelijkheden en beperkingen van beheer en preventie. “Het standpunt dat we laten innemen is altijd om via dialoog te komen tot een gezamenlijk plan van aanpak met alle partners voor preventie en beheer”, zegt minister Demir.

Schadevergoeding

Volgens de minister wordt er ook contact opgenomen met Nederland om te bekijken hoe we met dergelijke situaties moeten omgaan. Het edelhert is een inheemse soort, maar toch is het niet helemaal duidelijk vanwaar de edelherten in Kempen-Broek komen. Volgens Demir zijn ze mogelijk ontsnapt bij private kwekers of elders.

Demir vindt het wettelijke kader rond schadevergoeding voldoende duidelijk. Het verkrijgen van een administratieve schadevergoeding vanuit de Vlaamse overheid is mogelijk na het nemen van wettelijk verankerde preventieve maatregelen en voor zover het populatiebeheer om de schade te voorkomen niet kan of voor zover het toegelaten was door een beslissing van de Vlaamse overheid.

In alle andere gevallen loopt de schadevergoeding via de gewone rechtsregels. Voor edelherten is dat uitdrukkelijk beschreven in artikel 24 van het Jachtdecreet.

Fons Jacobs