Niet verplicht: Je kreeg voor het eerst geen oproepingsbrief in de bus, maar een uitnodigingsbrief. In Vlaanderen moet je niet meer verplicht opdagen aan het stemlokaal. De opkomstplicht voor de gemeente- en provincieraadsverkiezingen geldt wel nog in Brussel en Wallonië.
Naamstemmen worden belangrijker: Gedaan met het verdelen van de pot lijststemmen over de kandidaten aan de top van een lijst. Voor het eerst worden de zetels van een fractie verdeeld op basis van enkel de voorkeur- of naamstemmen. Hoeveel zetels een lijst in de gemeenteraad krijgt, wordt wel nog bepaald aan de hand van de lijst- én naamstemmen.
Initiatiefrecht stemkampioen: De verkozene met het hoogste aantal naamstemmen van de grootste lijst krijgt automatisch 14 dagen de tijd om een coalitie voor het gemeentebestuur te vormen. Deze verandering verklaart de wildgroei aan lijsten met verschillende partijen.
Slaagt deze persoon daarin, dan wordt die ook burgemeester: de persoon met de meeste naamstemmen van de grootste coalitiefractie wordt burgemeester. Burgemeesters worden dus semirechtstreeks verkozen.