Europese melkaanvoer beïnvloed door blauwtong, maar records in Nieuw-Zeeland

Raf Beyers omschrijft de gevolgen van het uitdeinende conflict in het Midden-Oosten. “Na Gaza viel Israël nu ook Libanon binnen. Hier zwaait de Hezbollah, een politieke partij en militante beweging, de plak. Hezbollah is een van de meest zwaarbewapende militaire ‘non-stategroepen’ ter wereld, gesteund door hun geestgenoten uit Iran. Daarom mengt Iran zich ook in het conflict met raketaanvallen op Israël. Met de Amerikaanse presidentsverkiezingen voor de deur op 5 november lijkt men van daaruit niet te durven ingrijpen. Ondanks dat het Midden-Oosten in brand staat, blijft de klad in de oliemarkt zitten. Het voorbije kwartaal ging de prijs van een vat Brent-olie bijna 17% omlaag. Een groeiend olieaanbod, in combinatie met een zwakke vraag vanuit vooral China, is daarvan de oorzaak. De Chinese centrale bank kondigde nochtans in week 39 terug een stevige renteverlaging aan om de economie meer zuurstof te geven. Enkele dagen later kondigde de Chinese Communistische partij ook maatregelen aan om de groei van de Chinese economie aan te zwengelen, zodat hun groeidoelstelling (+5%) gehaald kan worden.”

Voor de Global Dairy Trade (GDT) van 1 oktober was de vraag of de aankondiging van Chinese economische stimuli de koopinteresse aan de huidige prijsniveaus van die kant zou stimuleren. De GDT-zuivelveiling liet uiteindelijk 1,2% hogere prijzen zien, met toch wel dank aan Chinese kopers die geïnteresseerd zijn in vollemelkpoeder (WMP, whole milk powder).

Recordmelkproductie in Nieuw-Zeeland

De Europese melkaanvoer over juli toont al een beetje tekenen van de blauwtongbesmettingen, maar valt waarschijnlijk nog meer terug door de daling van de Oost-Europese melkproductie. Over juli was de melkproductie bij de EU27 zo 0,61% lager dan vorig jaar. Met een melkproductie in Nederland over augustus die de laagste is in 10 jaar, en ook een Duitse melkaanvoer die op weekbasis richting -2% evolueert, lijkt blauwtong in die maand al meer door te dringen.

“Op het zuidelijke halfrond horen we een heel ander geluid”, stelt Raf Beyers “De Nieuw-Zeelandse melkaanvoer tekent records op in de eerste 3 maanden van hun melkseizoen. Nog nooit molken ze zoveel over augustus, en voor de tweede maand op rij is dat een record, waardoor we niet meer van een toevalstreffer kunnen spreken. In milk solids (kg vet en eiwit) is het zelfs +10%! Vorige maand was het ook al +9,2%. In de eerste 3 maanden van dit melkseizoen is het +8,28%. Dit is nog nooit voorgekomen bij de Kiwi’s. Ook Australië melkt het voorbije jaar met mooi groene cijfers, +4% in de eerste 7 maanden van dit jaar.”

In Zuid-Amerika melkt Argentinië echt wel zwak, met in de eerste 8 maanden van dit jaar al -10,6% minder melk dan vorig jaar. De melkproductie in de Verenigde Staten (VS) was over augustus ongeveer gelijk aan vorig jaar, maar in milk solids molken ze zelfs 1,8% meer. “Een verklaring voor die dikkere melk in de VS zou kunnen zijn dat ze meer oudere koeien aan de melk houden door het vaarzentekort.”

Duitse boterprijs maakt bokkensprongen

Hebben de Duitsers in week 39 met hun boterprijs hun hand overspeeld?, vraagt Beyers zich af. “Want in die week noteerden de Duitsers plots een boterprijs van 8.500 euro/ton, na een stijging met 350 euro. Hun inspiratie kan ingegeven zijn door de deal die men recent voor november sloot met de Duitse retail om een pakje boter aan te bieden aan een equivalent van 8.600 euro/ton. In week 40 (30 september - 6 oktober) leek het hun plots duidelijk te zijn geworden dat bij deze prijs het risico op vraaguitval groot wordt, want ze tikten er plots terug 425 euro/ton af naar 8.075 euro/ton. Omdat de Franse boterprijs in die week zelfs terug onder de 8.000 euro daalde naar 7.925 euro/ton en de Nederlandse ook terugviel naar 8.000 euro, was het in week 40 voor het eerst sinds april dat de Europese boterindex nog eens daalde naar een ronde 8.000 euro/ton.”

Op de GDT deed boter het met 1,4% prijsdaling en een prijs van maar 5.779 euro/ton niet goed. Ook opvallend op de GDT was een West-Europese bekende aanbieder die daar boter verkocht voor november 2024 aan 7.387 euro/ton en voor december 2024 aan 7.437 euro/ton. Dat betekent een prijsdaling op dat Europese product van meer dan 6%.

SMP-prijs zakt onder 2.600 euro/ton

De Europese index voor mageremelkpoeder (SMP, skimmed milk powder) had het deze week ook moeilijk, want hij daalde voor het eerst sinds begin juli naar nu een prijs van 2.578 euro/ton. De 2.600 euro/ton blijkt onhoudbaar. Op de GDT deed SMP pas op de plaats, met een kleine prijsdaling van 0,6%. Met 2.521 euro/ton bleef die echter wel onder de Europese prijs.

De afkoeling op de Europese markt laat zich ook zien op de GDT, want daar zijn ook 2 bekende West-Europese aanbieders van SMP, die met prijzen van 2.435 en 2.471 euro/ton zelfs onder de prijs van Fonterra doken. Het enige product dat het echt goed deed op de GDT was WMP, met een prijsstijging van 3 % naar 3.210 euro/ton. Het waren vooral kopers uit Noord-Azië (waarbij ook China) die koopinteresse in de WMP vertoonden, maar die wel afwezig bleven bij andere producten.

Stabiele kaasprijzen

De Europese kaasprijzen maken, uitgezonderd cheddar, in week 40 ook pas op de plaats. Cheddar doet nu 5.256 euro/ton, gouda 4.883 euro/ton en mozzarella noteert 4.825 euro/ton. “Hopelijk kan mozzarella geen standhouden, want ook op de GDT viel op dat een bekende Europese koper mozzarella verkocht, als enige aanbieder, aan 4.474 euro/ton voor levering december 2024. Dat is een prijsdaling voor die Europees aangeboden kaas op de GDT van 7,7%”, besluit Raf Beyers het marktoverzicht.

Anne Vandenbosch