Startpagina Recht

Vraagbaak webinar pachtwetgeving anno 2022 (slot)

De afgelopen weken kwamen we nog verschillende keren terug op onze eerste webinar en deden een greep uit de vele tientallen vragen van onze kijkers. Om de komende weken ook andere onderwerpen aan bod te laten komen, beantwoorden we vandaag nog een laatste keer een aantal interessante vragen die werden gesteld.

Leestijd : 4 min

De Pachtwetgeving is geen eenvoudige materie. Veel landbouwers die deelnamen aan de webinar hadden hierover dan ook veel vragen.

Landbouwer in bijberoep

Ik ben een landbouwer in bijberoep en teel ongeveer 12 ha granen. Mijn granen verkoop ik aan de maalderij. Ik heb zelf geen dieren. Telt de Pachtwet voor mij?

Opdat de Pachtwet van toepassing zou zijn, moet voldaan zijn aan de wettelijke voorwaarden, met name de verhuur van een landeigendom voor exploitatie binnen een landbouwbedrijf. Dit landbouwbedrijf moet beroepsmatig worden uitgebaat en gericht zijn op de productie en verkoop van landbouwproducten. Bovendien moet het landbouwbedrijf van enige omvang zijn om het niveau van een hobby te overstijgen. Wanneer de 12 ha die u uitbaat op een beroepsmatige wijze worden uitgebaat, onder meer omdat u de inkomsten van deze 12 ha in uw personenbelasting aangeeft, omdat u over een btw-nummer beschikt, en omdat u de landbouwproducten verkoopt voor verwerking, dan zal de Pachtwet van toepassing kunnen zijn.

Pacht opzeggen

Kan een landbouwer in bijberoep de pacht opzeggen van een andere landbouwer in bijberoep? Hoe lang duurt dan de opzegperiode?

Een landbouwer in bijberoep kan als verpachter inderdaad opzeg geven aan een andere landbouwer in bijberoep om zelf het verpachte goed te exploiteren. Er dient wel bewezen te worden dat de opzegging wordt gegeven voor een serieus beroepslandbouwbedrijf en niet voor een hobby- of amateurboer of voor een mini-exploitatie. De situatie is anders wanneer een verpachter opzeg wenst te geven aan een landbouwer in hoofdberoep. Art. 12.6 Pachtwet voorziet immers dat wanneer de pachter zijn hoofdberoep in de landbouw heeft, de opzegging voor persoonlijke exploitatie door de rechter slechts geldig kan worden verklaard indien het exploiteren van het landbouwbedrijf, waarin de betrokken landeigendommen zullen worden geëxploiteerd, een overwegend deel zal uitmaken van de beroepsactiviteit van degene of degenen die volgens de opzegging de landbouwexploitatie moeten voortzetten. Uit de rechtspraak blijkt dat een overwegende landbouwactiviteit wordt gemeten aan de hand van de ingezette werktijd. Aan die voorwaarde van tijdsinzet moet pas worden voldaan bij het verstrijken van de opzegging. Voor de bepaling van de minimale opzegduur, kan geen algemeen ant-woord worden gegeven, omdat dit afhankelijk is van de lopende pachtperiode. In de eerste 2 pachtperiodes kan bijvoorbeeld enkel opzeg worden gegeven tegen het einde van de pachtperiode.

Bezetting ter bede

Wanneer kan er gebruikgemaakt worden van een bezetting ter bede in plaats van van een pachtovereenkomst?

Een bezetting ter bede kan enkel worden gebruikt als een alternatief op de dwingende Pachtwet als de eigenaar of gebruiker die een gebruiksrecht wil toestaan, zich in een afwachtingssituatie bevindt. Een dergelijke afwachtingssituatie is een noodzakelijke voorwaarde om tot een bezetting ter bede te kunnen komen. Deze noodzakelijke voorwaarde volgt uit de aard en de essentiële kenmerken van de bezetting ter bede. In de rechtsleer wordt de bezetting ter bede door Prof. Meulemans als volgt omschreven: “Bij de bezetting ter bede wordt door de eigenaar aan een bepaald persoon bij wijze van gunst het recht verleend om, tot wederopzegging toe, een bepaald onroerend goed te gebruiken, in afwachting dat aan dit goed een definitieve bestemming kan worden gegeven.” Cruciale elementen zijn dus een beperkt tijdelijk en persoonlijk gebruiksrecht en een onzeker karakter van de duur van de overeenkomst, waarbij aan de eigenaar een periodieke verbruiksvergoeding wordt betaald. Bovendien moet de eigenaar een ernstige en wettelijke reden hebben om geen huurovereenkomst af te sluiten. Bovendien mag de bezetting ter bede niet misbruikt worden om af te wijken van de dwingende bepalingen van de Pachtwet. De eigenaar moet zich in een wachtsituatie bevinden en moet bovendien een ernstige reden hebben waarom hij niet overgaat tot verpachting. Er moet dus absoluut een bijzondere omstandigheid zijn die het uitsluiten van de pachtwetgeving verant-woordt. Het Hof van Cassatie heeft hieromtrent beslist dat wanneer bijzondere omstandigheden voorhanden zijn, waarbij de eigenaar zich bevindt in een wachtsituatie die verantwoordt dat de bepalingen van de Pachtwet niet van toepassing zijn, de partijen een overeenkomst van bezetting ter bede kunnen sluiten waarbij aan de gebruiker (tegen betaling) slechts een precair gebruiksrecht wordt toegekend. De bezetting ter bede veronderstelt bijgevolg volgens het Hof van Cassatie niet enkel de bedoeling om slechts een precair gebruiksrecht en geen aan de Pachtwet onderworpen pachtrecht te verlenen, maar ook het bestaan van bijzondere omstandigheden die de uitsluiting van de dwingende bepalingen van de Pachtwet verantwoorden. Bij gebreke aan deze bijzondere reden zal de Pachtwet toch van toepassing zijn.

Jan Opsommer

Video van de webinar:

Lees ook in Recht

Omgevingsvergunningsprocedure wordt vereenvoudigd

Recht Vlaams minister van Omgeving Zuhal Demir (N-VA) wil de omgevingsvergunningsprocedures drastisch vereenvoudigen tot één basisprocedure. Ook het milieueffectenrapport mag voor haar een heel stuk eenvoudiger worden.
Meer artikelen bekijken