Startpagina Akkerbouw

Leerrijke demonstraties tijdens de Werktuigendagen

De Werktuigendagen in Oudenaarde, dat was twee weken geleden machines bewonderen in de nazomerzon. Het evenement steunt op de live machinedemonstraties. Zo was er heel wat te zien binnen diverse domeinen.

Leestijd : 7 min

De eerste demonstratie die doorging, was deze van de vernietiging van de groenbemesters. Meer dan tien machinecombinaties traden hiervoor aan. Het gros van de getoonde machines waren schijveneggen die achteraan de tractor gemonteerd waren. De schijveneggen bestonden uit twee rijen met schijven, die in tegengestelde richting waren opgesteld: één rij naar links gericht, de andere naar rechts. Hierna volgde de looprol die afhankelijk van de fabrikant bestond uit een eenvoudige buizenwals of een keilringwals, packerrol, flexwals, ... , of nog een dubbele rol. Afhankelijk van de fabrikant kon nog een tandeneg worden toegevoegd.

Snelheid

Wat duidelijk was, is dat de schijveneggen snelheid moeten kunnen maken om de groenbemester te vernietigen, verkleinen en te vermengen met aarde. Dit op zich kan al een uitdaging zijn, bijkomende moeilijkheid in Oudenaarde was de ‘vitale’ groenbemester. Het gewas stond er nog zeer fris en sterk bij en was absoluut nog niet oud en broos. Eén fabrikant toonde een schijveneg met een heel speciaal type van schijven, hier waren bijkomend messen op gemonteerd om een extra snijdende werking te krijgen. Een constructieprincipe dat zeker welkom was om de vitale groenbemester klein te krijgen, ... , en soms nog niet een voldoende bevredigend resultaat opleverde. De fabrikant gaf toelichting en opperde de mogelijkheid om een tweede maal over het land te rijden waarbij de hoek van de werkgang lichtjes verspringt tegenover de eerste.

De techniek van de tractor met rupsen achteraan was deze editie te zien op de werktuigendagen, ...
De techniek van de tractor met rupsen achteraan was deze editie te zien op de werktuigendagen, ...

Wat bij het resultaat van sommige machinecombinaties naar voor kwam, dat waren de wielsporen van de tractor. Deze walsen immers de groenbemester plat, waardoor het werktuig het sowieso al wat moeilijker heeft.

Een mogelijkheid die gedemonstreerd werd was deze van de montage van een klepelmaaier in de fronthef. Een ideaal werktuig om de groenbemester te verkleinen. Het heeft echter een invloed naar werksnelheid en brandstofverbruik. Een frees of spitmachine achter de tractor zorgde dan weer voor het nagenoeg perfect inwerken van de gewasresten. Ook werd er een ploeg gedemonstreerd en het resultaat hiervan verbaasde menig bezoeker, namelijk in één werkgang een perfecte onderwerking van de groenbemester.

... , een techniek die decennia geleden al  opdook zoals  hier op foto bij een Deutz  oldtimer met een rupsloopwerk (vermoedelijk van fabrikant  Ritcher).
... , een techniek die decennia geleden al opdook zoals hier op foto bij een Deutz oldtimer met een rupsloopwerk (vermoedelijk van fabrikant Ritcher).

Wisselend resultaat

Concluderende uit de demo mag men stellen dat het resultaat wisselend was. Maar de betrachting van de boer kan dit ook wel zijn. Men kan zich zo de vraag stellen welk eindresultaat men wil: naakte grond, veel of weinig gewasresten aan de grond, direct inzaaibaar terrein, gedeeltelijke vernietiging om het werk later in een tweede doorgang af te maken, ... De mechanisatie biedt alvast oplossingen.

Structuurhakselen

Naast de groenbemesters lag een tweede zwaartepunt van de demonstraties bij de maïsoogst. Ten opzichte van andere jaren kent deze teelt duidelijk een voorsprong in afrijping. Hierdoor kon er tijdens de Werktuigendagen vlot maïs gedorst worden. We hebben het ooit al anders geweten. De voornaamste in België beschikbare dorsers waren aanwezig, wat ook van de veldhakselaars gezegd mag worden.

Voor het hakselen van maïs legt één fabrikant de laatste jaren sterk de nadruk op het shredlage hakselen of structuurhakselen. Het principe heel kort uitgelegd luidt als volgt: iets langer hakselen en gebruik maken van een ander type korrelkneuzer. Het resultaat is een langere snit, maar bovenal een maïskorrel die niet alleen gekneusd is maar ook verkleind in talrijke stukjes. Het maïszetmeel hangt zo ook goed verspreid over de andere bladeren, waardoor dit smakelijker zou zijn voor de koe.

Shredlage of structuurhakselen komt steeds meer in de aandacht.
Shredlage of structuurhakselen komt steeds meer in de aandacht.

Afhankelijk van waar we ons licht opsteken horen we in de praktijk zowel over voor- als nadelen gepraat worden. Kort gezegd zorgt deze hakseltechniek voor meer structuur in het rantsoen, waardoor er een verhoogde melkgift mogelijk is. Het nadeel van de langere snit is het moeilijker aanrijden van de maïssilo. Een techniek waarvan we ongetwijfeld in de toekomst nog gaan horen.

Concluderend durven we stellen dat er voordelen aan deze techniek verbonden zijn. Een nuchtere bedenking is of het sop de kool waard is. Een vraag waar boer en loonwerker een antwoord op moeten vinden. Repliek zullen ze ook moeten vinden om met de nadelen van de techniek om te gaan. Maar ook dit hoeft geen struikelblok te zijn.

Qua inkuiltechniek kon de bezoeker zijn licht opsteken op de schoolhoeve gelegen aan de rand van het evenemententerrein van de werktuigendagen. Hier werd de gehakselde maïs ingekuild en waren er wielladers aanwezig om het product te verdelen en aan te rijden. Sommige hadden ook een aangepaste silagevork om een goed zicht te hebben op de silo en om de maïs vlot te kunnen verdelen.

Opmerkelijk was dat het deze editie minder druk was aan de maïssilo. Hier kunnen we twee verklaringen voor vinden. Zo was het maïsareaal iets kleiner, maar ook werden er meer maïsbalen geperst. Dit laatste blijkt een techniek met toenemende populariteit te zijn in de regio. De goede bewaring van het product met verhandeling van kleine porties blijken de beweegredenen te zijn. Gehakselde maïs kan tesamen met stukken biet geperst worden in een baal. Ook dit werd gedemonstreerd in Oudenaarde.

Het ‘on land’ ploegen is een techniek waarbij niet meer door de ploegvoor wordt gereden.
Het ‘on land’ ploegen is een techniek waarbij niet meer door de ploegvoor wordt gereden.

Bodem

De andere demonstraties kunnen we misschien wel filosofisch samenvatten onder de noemer ‘gezellige chaos’. Vooraf wordt het wel wat georchestreerd, maar ter plaatse op de terreinen is het soms wat ontdekken welke demo er nu juist waar gegeven wordt. Het is ook inspelen van beursexposanten op vragen van bezoekers. Zeker voor de demonstraties met bodembewerking kan dit perfect. Wil je weten hoe die ploeg, rotoreg, zaaimachine of spuit nu exact werkt, ..., spreek een exposant aan en hij is in de mogelijkheid om in de achtertuin van zijn beursstand te demonstreren.

Wat betreft het ploegen durven we wijzen op het ‘on-land’-ploegen: een techniek die we toch gezien moeten hebben om te begrijpen. Net dit kan perfect op de Werktuigendagen. Bij deze techniek rijdt de tractor met ploeg niet meer door de ploegvoor, maar blijft hij bovenop op het vlakke land rijden. Als voordelen wordt de montage van bredere banden en/of luchtdruksystemen of nog rupsen genoemd, maar zeker ook minder versmering in de ploegvoor.

Maïs in balen persen kent een toenemende interesse, ook gesneden bieten kunnen ingemengd worden.
Maïs in balen persen kent een toenemende interesse, ook gesneden bieten kunnen ingemengd worden.

Ook qua zaaitechniek viel er wat te ontdekken op de Werktuigendagen. Van het gekende pad om maïs te zaaien met een rijafstand van 75 cm, wordt stilaan meer en meer afgeweken. Zo staat de techniek van maïs onder folie terug in de aandacht of het vollevelds zaaien van maïs. Maar ook een andere rijafstand of ‘delta’-zaai is een mogelijkheid die tijdens de Werktuigendagen te ontdekken viel.

Bij de bietenrooiers stond niet alleen het micro-ontkoppen in de belangstelling. Toegenomen aandacht voor de bodem doet ons ook stil staan bij het feit hoe het gewicht van de rooiers verdeeld wordt over het land. Montage van grote bandenmaten en een lage bandendruk bieden hier alvast uitkomst, ook rupsonderstellen is een mogelijkheid.

Steeds preciezer

Bij aanhangwagens zien we ook de tendens richting toegenomen bodemzorg. Grotere bandenmaten kunnen alsmaar vlotter gemonteerd worden, maar ook de positionering van de band kan gewijzigd worden. Zo zien we steeds bij meer fabrikanten de ‘spreidas’ opduiken. Deze wielas kan door middel van hydraulische cilinders zijn wielen naar buiten verplaatsen op het veld. Bij bijvoorbeeld een tweeassige mesttank gaan de wielen van de voorste en achterste as zo niet door hetzelfde spoor. Bij een enkelas tank kan men net de wielen van de tank buiten het spoor van de tractor laten lopen.

De voorste wielas van deze drijfmesttank is een spreidas, waardoor de wielen in een ander spoor lopen dan deze van de achterste as.
De voorste wielas van deze drijfmesttank is een spreidas, waardoor de wielen in een ander spoor lopen dan deze van de achterste as.

In voorgaande toelichting gaan constructeurs zich de vraag stellen: “Ik heb gewicht, hoe gaan we dit verdelen op het land?” In dezelfde filosofie gaan fabrikanten van bemestingsapparatuur zich de vraag stellen: “Ik heb mest(stof), hoe kan ik dit ideaal verdelen op het land?” Precisielandbouwtechnieken helpen hier alvast. Tijdens de Werktuigendagen konden we leren dat de bodem ‘gescand’ kan worden en diverse parameters in kaart gebracht kunnen worden. Afhankelijk van de bemestingstoename kan dan de veldspuit, kunstmeststrooier, stalmeststrooier, drijfmesttank aangestuurd worden. Door middel van sectiecontrole gaan hier bepaalde gebieden over de volledige werkbreedte al dan niet aangestuurd worden voor de bemesting.

Machines voor de bemesting zowel spuiten, kunstmest- als stalmeststrooier worden steeds intelligenter of preciezer. Zo is de dosering niet noodzakelijk gelijk over de volledige werkbreedte. Via precisielandbouwtechniken en sectie-aansturing kunnen ze gerichter en plaatsspecifiek gaan doseren.
Machines voor de bemesting zowel spuiten, kunstmest- als stalmeststrooier worden steeds intelligenter of preciezer. Zo is de dosering niet noodzakelijk gelijk over de volledige werkbreedte. Via precisielandbouwtechniken en sectie-aansturing kunnen ze gerichter en plaatsspecifiek gaan doseren.

Overlaadtechniek

Binnen de wereld van de aanhangwagens staat men steeds meer stil bij het transportaspect. Een machine die ideaal is uitgevoerd voor het veldwerk, is dit niet noodzakelijk voor het wegvervoer. Ook om logistieke redenen komen andere oplossingen meer in de aandacht te staan. Zo zagen we op de Werktuigendagen dit jaar steeds meer ‘types’ van overlaadwagens. Traditioneel kennen we overlaadwagens voor graan of aardappelen. Maar ook biomassa en hakselmaïs komt steeds meer in beeld als ‘over te laden’ product. Meerdere technieken maken hun intrede op onze markt. We kennen zo al de overlaadvijzel of overlaadband, maar ook een systeem met werprad en blaaspijp is een mogelijkheid. Natuurlijk is deze constructie niet geschikt om aardappelen of groenten over te laden, maar net prima om snel een gehakseld product te verladen.

Het overladen van  landbouwproducten komt steeds meer in de kijker te staan.
Het overladen van landbouwproducten komt steeds meer in de kijker te staan.

Een andere noviteit die getoond werd, is deze van een aanhangwagen uitgevoerd als vrachtwagenoplegger. In plaats van het product hier over te laden, wordt de aanhangwagen herkoppeld. Voor montage aan een vrachtwagen gebeurt dit via de traditionele koppelschotel. Voor montage achter de tractor komt er aan de voorzijde van de aanhangwagen een trekdissel naar beneden met trekoog voor de tractor. Voor alle duidelijkheid er wordt hier geen gebruik gemaakt van een schotelaanhanger (dolly).

T.D.

Lees ook in Akkerbouw

Meer artikelen bekijken