Demir: “Stikstofbeleid is milieubevoegdheid”
De goedkeuring van het besluit van de Vlaamse Regering van de Programmatische Aanpak Stikstof (PAS) in het Belgisch Staatsblad legt de programmatische aanpak zoals bedoeld in het Natuurdecreet definitief vast. Met die publicatie is de procedure voor vaststelling van de PAS volledig doorlopen.
In de commissie Leefmilieu van 9 mei liet minister Zuhal Demir (N-VA) er niet de minste twijfel over bestaan dat de programmatische aanpak stikstof nu formeel juridisch-procedureel verankerd is.
Rechterlijke uitspraak
“We zitten met een rechterlijke uitspraak. Of we dat nu leuk vinden of niet, de rechterlijke uitspraak betekent dat we uitvoering moeten geven om stikstof te reduceren. Al wat daar bij komt, is gewoon niet toepasselijk”, maakte de minister duidelijk na een vraag van parlementslid Stefaan Sintobin (VB.)
Die ging terug naar begin april toen de goedkeuring rond PAS gepubliceerd werd in het Belgisch Staatsblad. De woordvoerder van Demir tweette toen dat de publicatie het stikstofakkoord juridisch verankerde. De tweet veroorzaakte volgens Sintobin veel ongerustheid op het terrein. Hij interpelleerde minister Demir naar de officiële draagwijdte en de gevolgen van de publicatie in het Staatsblad. En of de Vlaamse Landmaatschappij (VLM) al initiatieven mag nemen zonder decretale basis? ‘Ja’, zoals minister Demir al liet uitschijnen of ‘neen’ zoals landbouwminister Brouns volgens de interpellant volhoudt?
Omzetten naar regelgeving
Stikstofbeleid is volgens Zuhal Demir nog altijd een zaak van de minister van milieu. De minister vindt de mededeling van haar woordvoerder correct. Er is volgens Demir op geen enkele wijze de indruk gewekt dat alle onderdelen van de PAS daarmee ook in hun volledigheid en integraal uitvoerbaar of afdwingbaar zouden zijn. Heel wat van de maatregelen in de PAS moeten worden omgezet in regelgeving. Dat kan in een besluit van de Vlaamse Regering maar ook in decreten en andere.
Minister Demir herhaalt dat ze in de nota aan de Vlaamse Regering waarmee ze het ontwerp-PAS voor definitieve vaststelling voorlegde, reeds expliciet het vervolgtraject schetste. Ze citeert: “Na de definitieve vaststelling van de PAS is het noodzakelijk dat het programma uitgevoerd wordt. De PAS heeft geen reglementaire strekking. Het biedt enerzijds wel de mogelijkheid om onderbouwd de nodige beleidsmatige stappen te zetten om het programma uit te voeren. Wat anderzijds de onderdelen van de PAS betreft die de rechten en verplichtingen van derden en rechtsonderhorigen vaststellen, dient dit in regelgeving verankerd te worden om tegenstelbaar te zijn.”
Eenduidig standpunt
Het besluit van de Vlaamse Regering bevat volgens minister Demir op haar eigen voorstel de bepaling dat de Vlaamse minister die bevoegd is voor omgeving en natuur, belast is met de opmaak van een ontwerp van decreet voor verankering van alle onderdelen van de programmatische aanpak stikstof die in regelgeving veranderd moeten worden. Duidelijk is volgens haar dat de Vlaamse Regering hierover een eenduidig standpunt heeft ingenomen.
Dat neemt volgens minister Demir niet weg dat bepaalde onderdelen van de PAS nu al effectief kunnen uitgevoerd worden in die mate hiervoor nu al juridische en andere instrumenten beschikbaar zijn. Niet alle elementen en maatregelen uit de PAS hebben een verankering in regelgeving nodig. Het is ook zo dat er voor een aantal elementen al een rechtsgrond voorhanden is in bestaande decreten of andere regelgeving.
Als voorbeelden verwees de Vlaamse minister van Milieu naar de Vlaamse Regering die op basis van het huidige Mestdecreet reeds uitvoering gaf aan de opkoopregeling voor afbouw van de varkensstapel.
Prangend probleem
Ook werd reeds de mogelijkheid tot het verkrijgen van nutriëntenemissierechten mits mestverwerking (NER-MVW) geschrapt, werd het ministerieel besluit met betrekking tot de ammoniakemissiearme technieken geactualiseerd en werd ook het Wetenschappelijk Comité Luchtemissies Veeteelt samengesteld en opgestart. Dit comité is bevoegd om technieken en maatregelen door te lichten voor het volledige gamma van luchtemissies door veehouderijen en ook mestverwerking. Daarnaast werden medio 2022 de inrichtingsnota’s voor zogenaamde rode en oranje landbouwbedrijven reeds aangepast.
Men mag volgens minister Demir niet uit het oog verliezen dat de PAS er is gekomen om een prangend en nog steeds bijzonder actueel probleem aan te pakken dat op het terrein rijst door onder andere zijn grote impact op de vergunningsverlening van vele bedrijven. Dat maakt dat in afwachting van het omzetten van de PAS in regelgeving er al heel wat dossiers en bedrijven zijn die een beslissing nodig hebben. Bedrijven in deze situatie worden met grote onzekerheid geconfronteerd.
Onzekerheid blijft
Wat de blijvende onzekerheid over het stikstofdecreet aangaat zei minister Demir nog dat de Vlaamse Regering heeft afgesproken om de techniek van het extern salderen en de variabele drempel bij de beoordeling van landbouwvergunningsaanvragen los te koppelen van het definitieve stikstofakkoord en dat in een MER-procedure op te vangen. Er zal worden bekeken wat de uitkomst is dat dat MER en of dat verenigbaar is met het bereiken van de reductiedoelstellingen uit de PAS.
