VLAM neemt de vlucht vooruit

VLAM stelt jaarlijks een activiteitenverslag en een jaarprogramma voor. Ook dit jaar is dit het geval. Toch wenst CEO Fontaine vooral de nota rond de visie en ambities van VLAM 2024-2030 toe te lichten.

“2024 is een verkiezingsjaar. Het is dus niet meer dan normaal dat we dit aangrijpen om een ruimere visie te presenteren. We blikken vooruit naar de komende 5 tot 10 jaar. Binnen enkele maanden zal immers een nieuwe regering aantreden. Het is belangrijk dat de politici onze doelstellingen en aanpak nu al kennen.”

Bruggenbouwer

“Wat we doen, doen we goed”, stelt Filip Fontaine. “VLAM is dé bruggenbouwer tussen de Vlaamse overheid en het bedrijfsleven. We verzorgen al 30 jaar de promotie van agrovoedingsproducten. En we mogen ons gerust experten in het vak noemen. Maar we moeten ons ook de vraag stellen wat we nog meer kunnen doen in het kader van onze opdracht? Wat zijn onze ambities en plannen?”

Fontaine toont ons de gloednieuwe brochure waarin deze allemaal werden opgelijst binnen 4 deelgebieden: binnenland, buitenland, de positie van de landbouwer en, niet onbelangrijk, het kenniscentrum.

Binnenlandse producten voorop

VLAM zet in het binnenland blijvend in op de lokale reflex voor Vlaamse producten. Fontaine: “Het platform ‘Lekker van bij ons’ blijft daarbij ons vlaggenschip. We willen blijven inspireren, maar ook de lokale reflex versterken. Kies je voor lokale producten, doé dit dan ook echt.” Fontaine benadrukt daarbij ook het woord ‘genieten’. “Dat hoort trouwens bij élke vorm van voeding. Zonder te genieten kun je geen enkele transitie genereren.” Ook voor bloemen en planten rekent VLAM op de lokale reflex.

Educatie is bij dit alles een grote factor. “Er zijn nog grote stappen te zetten op het vlak van voedselvaardigheid van de consument, meent Fontaine. “Daarbij moeten we ook met de consument van morgen aan de slag in onze scholen. Binnen de diverse lessenpakketten is nog veel mogelijk om de lokale reflex te bevorderen en om meer bewustzijn te ontwikkelen.”

Een match tussen producent en restaurant

VLAM zorgt voor belangrijke B2B-ondersteuning. “We willen het strategische groeiplan uitvoeren. Hierin staat het informeren, inspireren en verbinden van voedingsprofessionals om de herkenbaarheid en het aandeel van lokale voeding in de retail, horeca… te vergroten, centraal.”

De lokale producent en afnemer moeten elkaar wel vinden. “In april lanceren we daarom ‘Lekker van bij ons Connect”, vertelt Filip Fontaine. “Beschouw het als een Tinder die zoekt naar de juiste match tussen landbouwers en andere voedingsprofessionals – bijvoorbeeld restaurants – uit de regio. Met dit online platform moet het gemakkelijker worden om elkaar te vinden, om vervolgens samen te werken en elkaar te versterken bij de promotie van lokale voeding.”

De korte keten is voor VLAM duidelijk een volwaardig economisch model met vele vormen. “Connectiviteit en bijkomende training van de producent zijn noodzakelijk. We willen de korte keten laagdrempelig maken en de producent een beter consumentinzicht geven.”

Daarnaast vindt Fontaine dat ook ons assortiment culinair erfgoed – de streekproducten – best nog wat mag groeien. “We hebben al een heel breed pallet aan producten die het Vlaamse label ‘Streekproduct.be’ dragen, maar er zijn zeker nog mogelijkheden, ook voor primaire producten. Ook voor de Europese labels BGA (beschermde geografische aanduiding), BOB (beschermde oorsprongsbenaming) en GTS (gegarandeerde traditionele specialiteit) zijn er nog kansen. We willen deze producten ook beter bekend maken bij het publiek.”

Opnieuw een bioweek

Ook de biosector is binnen VLAM een volwaardige sector. “Het is zaak om de bioproductie en -vraag op elkaar af te stemmen. Ook hier ligt de nadruk op het goed informeren van producenten die met bio willen starten. Daarnaast willen we de Vlaming helpen om te kiezen voor bio. Dit jaar vindt er trouwens ook in Vlaanderen opnieuw een bioweek plaats van 1 tot 9 juni 2024.”

VLAM volgt ook de nieuwere tendensen op de voet. “De eiwittransitie wordt vanuit de overheid gestimuleerd. Wij zetten onder schouders onder deze beweging door inzicht in de markt te geven door data te verzamelen en door de consument nieuwe (kook)inspiratie te geven op www.lekkervanbijons.be. Dat is nodig, want zoals eerder aangehaald willen Vlamingen vooral genieten van hun maaltijden. We bieden recepten die lekker en gezond combineren.”

Sterke Vlaamse sector promoten in het buitenland

Heel wat Vlaamse land- en tuinbouwproducten komen op de buitenlandse markt terecht. “De export van agrovoeding en sierteelt draagt bij aan een positieve handelsbalans en aan een welvarender Vlaanderen”, stelt Fontaine. “Vlaanderen wordt in onze communicatie uitgespeeld als voedsel- en sierteeltregio die inzet op kwaliteit, innovatie en duurzaamheid. Met bijkomende financiële middelen willen we nog heel wat meer inspanningen doen om het imago van Vlaanderen uit te bouwen.”

Buitenland betekent in VLAM-context in eerste instantie B2B-acties in onze buurlanden, inclusief het Verenigd Koninkrijk, en in de interne Europese markt. Intercontinentaal focust VLAM enkel op opportuniteiten. “We produceren geen varkens voor de Chinese markt, maar het vijfde kwartier kan er gevaloriseerd worden, zodat dit een belangrijke meerwaarde oplevert voor onze varkenssector.”

Net als voor de binnenlandse promotie is het belangrijk dat VLAM die buitenlandse consument goed leert kennen door data van deze markten te verzamelen. “We willen weten hoe die buitenlandse consument reageert op onze Vlaamse producten.” Filip Fontaine ziet ook heil in een permanente vertegenwoordiging van landbouweconomische diplomaten voor primaire producten in een buitenlands kantoor. “Dit zou kunnen in samenwerking met Flanders Investment & Trade (FIT), en het Vlaams Agentschap voor Internationaal Ondernemen, die al op ettelijke buitenlandse locaties aanwezig zijn.”

Positie van de landbouwer versterken

VLAM is vooral bekend van de promotie en de economische inzichten die het maakt voor en van onze Vlaamse land- en tuinbouwproducten. “Onder stimulans van minister van Landbouw Jo Brouns (cd&v) is onze opdracht verruimd. We willen ook actief de positie van de landbouwer als gerespecteerde voedselproducent in Vlaanderen herstellen. Denk daarbij bijvoorbeeld aan onze recente peiling over hoe de Vlaming de boerenprotesten ervaarde. Het was mooi om het respect voor de landbouwers en hun acties met cijfers te kunnen aantonen.”

Kenniscentrum vergaart unieke data

In de visienota hecht VLAM veel belang aan de waarde van zijn kenniscentrum. Fontaine: “Aan de basis van al onze activiteiten liggen unieke, objectieve data die VLAM verzamelt en die inzicht geven in consumentengedrag, positionering van onze producten en in de noden van mogelijke afzetmarkten. Deze data helpen bedrijven te ontwikkelen, maar ze zijn ook beleidsondersteunend voor de Vlaamse overheid. Data zijn ook nodig om de impact van onze campagnes te evalueren. Door ons herhaald onderzoek beschikken we over belangrijke ijkpunten waarnaar we steeds kunnen refereren bij vervolgonderzoek. Dankzij een knap team van bedreven eigen analisten weten we al heel veel, maar we willen ons onderzoeksterrein nog graag verruimen en verdiepen.”

Nieuwe legislatuur

“Het is belangrijk dat politici weten waarmee we bezig zijn en wat onze ambities in de nabije toekomst zijn”, besluit Filip Fontaine. “Ons budget voor 2024 blijft met afgerond zo’n 30 miljoen euro gelijkaardig aan dat van 2023, maar we moeten verder vooruitkijken.” (zie kader en figuur) De CEO van VLAM presenteerde deze visie trouwens ook recent in het Vlaams parlement.

“De voorbije jaren zijn onze taken verruimd om onze maatschappelijke rol ten volle op te nemen. VLAM onderging daarom ook een hele modernisatie van de organisatie om alle opdrachten – in binnen- en buitenland – slagkrachtiger te kunnen uitvoeren. Die vernieuwing brengt ook een enthousiaste golf aan ambities met zich mee. Het is belangrijk om deze in de nieuwe legislatuur te kunnen realiseren.”

Anne Vandenbosch