Landbouw kreunt en kraakt: prijsverschillen per sector opgelijst
Prijsdalingen in de groen- en fruitsector, zware verliezen in de aardappelhandel, ook in de zuivel-, pluimvee- en varkenssector zakken de prijzen verder. Maar vandaag is de sierteelt nog de zwaarst getroffen sector. Landbouwminister Hilde Crevits (CD&V) maakte een stand van de crisis in de Vlaamse landbouw op.
Door de coronacrisis en de genomen maatregelen wordt ook de situatie in de groente- en fruitsector stilaan dramatisch. Geen verkoop aan horeca (hotels, restaurants en cafés), ook niet aan scholen en meerdere grootkeukens, aan de food service...
Groenten en fruit
De prijsvorming van ruccola, asperges, waterkers, paksoi, sla, tomaten, komkommer... is dramatisch, tot 80 procent minder. “De afzet naar het buitenland is sterk gedaald. Er wordt dan meer aan grootwarenhuizen verkocht, maar in totaliteit gaat het niet om dezelfde volumes”, duidt Vlaams landbouwminister Hilde Crevits.
Aardappelen
De situatie in de aardappelsector is al even dramatisch. “Vlaanderen is de grootste exporteur met 5 miljoen ton verwerkte aardappelen per jaar. Er is beduidend minder vraag naar aardappelen. De voorbije 2 weken was er amper of geen vrije markt. En toch zouden 500 à 600.000 ton aardappelen via die vrije markt moeten worden verhandeld.” Brancheorganisatie Belpotato volgt de situatie op de voet. “Er moeten afspraken worden gemaakt voor verlengde stockage en alternatieve afzet (zoals naar voedselbanken) moet maximaal worden benut. Er moet overleg komen in de EU. Ook met Frankrijk en Nederland, want daar is de situatie niet anders.”
Zuivelsector
In de zuivelsector is het weinig beter. “De prijs van magere melkpoeder is heel sterk gedaald. Door de sluiting van de horeca is de vraag naar verse zuivel, room en mozzarella sterk verminderd. Door het hamstergedrag steeg de vraag in de retail even, maar die is nu genormaliseerd. De komende weken worden kritiek, want de gedaalde vraag staat haaks op de seizoenspiek van de koeien in april/mei. Dieren en planten hebben geen echter geen knop om de productie stil te leggen of de groei te stoppen. Aan aanbodzijde kan er niet worden geanticipeerd. Het is een probleem waar we weinig kunnen aan doen: koeien blijven melk produceren. Wat geplant is, moet worden geoogst.”
Pluimvee
De pluimveeprijs is met 10 % gedaald. “Er is een overaanbod aan pluimveevlees. Verse kipfilets worden ingevroren, wat een groot verlies aan waarde is. Er is bijkomende stockage nodig en er is dan ook een dalende cashflow.” De prijs voor scharreleieren is dan wel weer gunstig. “Door het wegvallen van de vraag van horeca en grootkeukens is de afzet van industrie-eieren minder goed. Ook voor de uitvoer van kuikens wordt in de sector een logistieke exportbeperking opgemerkt.”
Varkens
Door verschillende oorzaken noteert de varkensprijs 7 % minder. “Dat merken we ook bij slachtbiggen, wat een kleiner aandeel vormt. Dat levend transport naar Frankrijk, Spanje en Portugal is gezakt door de grote onzekerheid in de sector. Zo blijven die varkens bij de boeren, worden minder biggen gekocht, wat leidt tot een overaanbod.
Sierteelt
Vandaag is de Vlaamse sierteelt - onder meer door de verplichting van een groot deel van de tuincentra - het allergrootst slachtoffer. De verliezen worden geraamd op 135 miljoen euro. “De coronacrisis kon niet op een slechter moment uitbreken, net in de topperiode in het voorjaar. Het plantgoed is beperkt houdbaar.”
Hoe het nu verder moet? Er is een noodfonds voor 200 miljoen euro opgericht. Het departement Landbouw&Visserij werkt nu een regeling technisch uit. Intussen blijft ook Vlaanderen ook bij Europa aandringen op verregaande maatregelen voor de sierteeltsector. En leeft de hoop dat vanaf zaterdag 11 april - indien de Nationale Veiligheidsraad het licht op groen zet - alle tuincentra weer open zouden mogen.