Begrazing: dé ontmoeting

tussen het gras en de koe

Begrazing: het is de ontmoeting tussen koe en gras, zoals André Voisin het eerder poëtisch en romantisch uitdrukte. Hij werd een referentie in de wereld van agro-ecologie en weidebeheer en wordt er ook wel de geestelijke vader van genoemd. Zijn referentiewerk blijft ‘La productivité de l’herbe’ of ‘Grass Productivity’.

Alain Peeters van het onderzoekscentrum Rhea gaf eerder een uitgebreide presentatie over agro-ecologisch roterend begrazen. Hij was onderzoeker aan de KU Leuven en behield het contact met de praktijk. Alain bestuurde 3 experimentele bedrijven, waarvan 1 in Afrika. Vandaag ontwikkelt hij agro-ecologie verder op bedrijven. Zijn core-business zijn weiden.

Het klinkt vreemd, maar het is niet anders. Een van de revolutionaire ideeën in de agro-ecologie is dat we graseters met gras moeten voeden. Heel revolutionair is dat, zegt Alain Peeters. Hoe meer gras je gebruikt, hoe lager de kosten zijn. Maar dan moet je ook het weidebeheer optimaliseren en de productiekosten doen verminderen. Zeker belangrijk als de prijzen (nu in de melkveesector, vroeger ook zeker in het vleesvee) aan de magere kant zijn.

Het verlagen van de kosten kan op verschillende manieren, volgens Alain Peeters. Dan denken we aan het maximaal inzetten van gras, het optimale roterende begrazen toepassen, letten op de kwaliteit van het voeder, grasachtige en peulvruchten mengen met elkaar, kwaliteitsvol voer bewaren, bijvoorbeeld in tijdelijk grasland. Voor melkvee is het ook aangewezen om bijvoorbeeld hooi in de schuur op te slaan. Het gebruik van hooi is sterker ontwikkeld in Wallonië dan in Vlaanderen. Dat verwerken in hooi vraagt een grote investering. Nadien heb je heel kwaliteitsvol voer, wat de hoeveelheid aangekochte voeders kan doen verminderen.

Volgens Alain Peeters is het verlengen van de beweidingsperiode ook heel belangrijk. Dat gebeurt dan ook heel vaak in Engeland en in Ierland. Afhankelijk van de weersomstandigheden kan je in de lente, als in de zomer, als in de herfst verlengen. Het is heel belangrijk om ze in de zomer te verlengen omdat de zomers alsmaar droger worden door de klimaatopwarming. Bij ons is het minder bekend, wel in Ierland en Nieuw-Zeeland, maar kalvingen kan je ook gaan synchroniseren met de grasgroei. Je laat bijvoorbeeld de kalfjes geboren worden wanneer het gras begint te groeien.

Een ander heel belangrijk element bij weides en waarin weidebeheer zich onderscheidt van de teelt van 1-jarigen zoals tarwe of suikerbieten, is: hoe meer kg droge stof per ha erbij komt, hoe lager de kwaliteit daarvan ook zal zijn. Je moet dus op zoek naar een compromis tussen het rendement en de kwaliteit en dat compromis zal er anders uitzien bij begrazen dan bij maaien. De inzet van het veeras op weides is belangrijk, maar ook de keuze van het gras zelf. Engels raaigras is heel gevoelig aan droogte en warmte. Zo zullen we in tijden van klimaatverandering andere soorten, andere grasachtigen, moeten inzetten dan Engels raaigras. Dat is wel heel goed aangepast aan begrazing, maar is niet de meest productieve soort. Maar de kwaliteit is een groot voordeel. Meer op https://kuleuven.mediaspace.kaltura.com.

LV