Tekortkomingen bij de inzet van luchtwassers

Varkens- en pluimveeboeren zijn verplicht om ammoniakemissiearme stalsystemen bij nieuwe inrichtingen te implementeren. Het zijn installaties die de lucht filteren, waardoor de uitstoot van ammoniak met zowat een driekwart kan teruglopen. Els Sterckx, Vlaams parlementslid voor Vlaams Belang, vroeg over de inzet van luchtwassers de cijfers van 2020 op bij bevoegd Vlaams minister Zuhal Demir.

Constructie en werking

Uit haar antwoord blijkt dat verleden jaar 144 ammoniakemissiearme stalsystemen werden gecontroleerd, waarvan 52 luchtwassers. “Bij 32 van de 52 luchtwassers zijn er in 2020 tekortkomingen vastgesteld”, zegt minister Demir. “Die tekortkomingen handelen over de constructie, de werking en/of de administratie van de luchtwasser.”

Volgens haar hebben de tekortkomingen die zijn vastgesteld inzake de constructie en werking een rechtstreekse impact op de werking van de luchtwasser.

“De administratieve tekortkomingen kunnen ervoor zorgen dat er geen goede inschatting kan worden gemaakt over de goede werking van de luchtwasser.” Bij 7 van de luchtwassers gaf een indicatieve ammoniakemissiereductiemeting aan dat de 70 % ammoniakreductie niet werd gehaald. Er waren minstens 10 luchtwassers niet in werking.

De controles werden uitgevoerd volgens een risicogebaseerde planning met een inspectiefrequentie van 3 jaar. “We kunnen bijgevolg geen vergelijking maken van schendingen van eenzelfde bedrijf gedurende 3 opeenvolgende jaren. Als er bij een bedrijf tekortkomingen worden vastgesteld, worden deze in het digitaal opvolgingssysteem verder opgevolgd tot de schending is geregulariseerd”, stelt minister Demir.

Hoe zit het met eventuele boetes?

De procureur des konings kan een proces-verbaal ofwel zelf behandelen ofwel doorsturen aan de cluster sanctionering en advisering (CSA) van de afdeling Handhaving van het departement Omgeving voor bestuurlijke beboeting. CSA legt voor alle omgevingsschendingen bestuurlijke geldboetes op. “Ze houdt in haar dossier-opvolgingssysteem de gegevens niet bij tot op detailniveau, zoals bij een niet-conforme exploitatie van luchtwassers. Van de gevolgen die parketten hebben gegeven aan de processen-verbaal die zij zelf behandelen heeft de afdeling Handhaving geen overzicht”, aldus minister Demir.

Er werden in het kader van tekortkomingen nog geen vergunningen ingetrokken voor pluimvee- en varkensbedrijven. Uiteraard zijn op heel wat varkens- en pluimveebedrijven nog geen luchtwassers geïmplementeerd. Dat is enerzijds omdat volgens Vlarem II een bedrijf pas ammoniakemissiearme stalsystemen moet installeren van zodra een omgevingsvergunning voor de exploitatie van de ingedeelde inrichting of activiteit wordt verleend voor:

- de exploitatie van een nieuwe inrichting, al dan niet in combinatie met de volledige stopzetting van een bestaande veeteeltinrichting

- de verandering van een bestaande veeteeltinrichting, waarbij een of meerdere nieuwe stallen worden gebouwd

- de verandering van een bestaande veeteeltinrichting door samenvoeging van veeteeltinrichtingen. Daarbij worden tevens één of meerdere nieuwe stallen gebouwd die ammoniakemissiearm dienen te worden gebouwd, indien er voor de betreffende diercategorie een techniek is opgenomen in de lijst van ammoniakemissiearme stallen.

Deze verplichting geldt niet voor:

- een pluimvee-inrichting met in totaal minder dan 500 stuks pluimvee

- een varkensinrichting met in totaal minder dan 50 varkens (inclusief biggen).

Anderzijds zijn er nog geen luchtwassers geïmplementeerd op varkens- en pluimveebedrijven omdat luchtwassers nauwelijks op pluimveestallen worden toegepast en omdat er naast de luchtwassers nog andere ammoniakreducerende stalsystemen bestaan die kunnen worden toegepast.

In de toekomst zal het aantal controles op de goede werking van de ammoniakreducerende stalsystemen worden opgedreven.

“Uit de controles blijkt immers dat de AEA-systemen niet naar behoren functioneren, en in een aantal gevallen zelfs niet. Door gerichte controles kunnen ammoniakemissies worden vermeden”, besluit minister Demir.

Lieven Vancoillie