Het huidige programma ‘Fruit, groenten en melk op school’ eindigt in 2023 en er moet besloten worden of en hoe het voortgezet zal worden. In het Europese Parlement is het debat over de toekomst van het programma gestart. Er komt een evaluatie van de nationale programma’s en eventueel wordt er bijgestuurd. Europarlementslid Marc Tarabella (PS) moet het dossier door het parlement loodsen.
Lange traditie
Beginnend met melk in de jaren 70 heeft Europa een lange geschiedenis in het leveren van landbouwproducten aan schoolkinderen. Het programma dat nu ter evaluatie voorligt, startte in 2017.
De leerlingen kregen op 1 september buiten een appel ook aardbeienzaadjes om thuis mee aan de slag te gaan. Europarlementsleden Tom Vandenkendelaere, Cindy Franssen (CD&V) en Hilde Vautmans (open VLD) hielpen bij het uitdelen. Zij hopen dat het Europese programma voor fruit en melk verlengd kan worden.
In Europa werd tot dusver 240.000 ton fruit en groenten en 580.000.000 l melk via dit programma uitgedeeld. In België werden elk schooljaar gemiddeld 420.000 kinderen bereikt en in heel Europa zowat 20 miljoen. Europa betaalt jaarlijks 250 miljoen euro voor dit programma. België ontvangt ongeveer 5 miljoen euro uit deze enveloppe. Daarvan gaat bijna 3 miljoen euro naar Vlaanderen. “Voor Vlaanderen betekende dit in het schooljaar 2019–2020 448.000 kg fruit en groenten en 132.000 l melk in meer dan 1.200 scholen of voor ongeveer 252.000 leerlingen”, benadrukt Hilde Vautmans.
Steun aan korte keten
“Een stuk fruit tijdens de speeltijd is lang niet voor alle kinderen het logische tussendoortje. Dat zou het nochtans moeten zijn: lekker, gezond en bovendien van hier! Daarom investeert Europa jaar na jaar in de promotie ervan, bij ons via VLAM. De gezondheid van onze kinderen blijft belangrijk, ook in moeilijke tijden, zoals nu met stijgende prijzen voor voedsel en energie”, stelt Europarlementslid Tom Vandenkendelaere, lid van de Landbouwcommissie. “Dit Europese programma helpt om kinderen goede voedingsgewoontes aan te leren. Het is bovendien een heel sociale maatregel en het steunt de korte keten. We willen voor de scholen de administratieve drempels nog verlagen door alles beter te faciliteren”, zegt Cindy Franssen.
Administratieve rompslomp
Onderzoek door het Europese Parlement naar de effectiviteit van het huidige programma toont dat, ondanks een aanzienlijke mate van flexibiliteit bij de implementatie op nationaal niveau, de deelnemende scholen en leveranciers met veel administratieve rompslomp te maken hebben. Dit vermindert de doeltreffendheid van het programma. “Het toont ook aan dat het programma het best op Europees vlak voortgezet wordt”, zeggen Vandenkendelaere en Franssen.
Voorts gaf de Europese Commissie in haar Farm to Fork-strategie aan dat de bijdrage van het programma aan de consumptie van duurzaam voedsel vergroot moet worden.
In Vlaanderen kunnen basisscholen gebruikmaken van het programma ‘Oog voor lekkers’ om gedurende 20 weken 1 dag per week (biologisch) fruit of groente of tot maximum 3 porties melk per week aan te bieden aan hun leerlingen. Voor de secundaire scholen heeft de Vlaamse overheid het programma ‘Snack & Chill’ om gezonde snacks aan te bieden. Scholen kunnen zich inschrijven tot 31 oktober 2022. Als er meer vraag is dan het aanbod toelaat, krijgen scholen van het buitengewoon onderwijs voorrang. Deze scholen kunnen bovendien 30 weken lang porties fruit of melk aanbieden. In Wallonië kunnen enkel lagere scholen een beroep doen op het Europese programma voor fruit en melk op school.
Filip Van der Linden
