Het netwerk van zorgboerderijen van Steunpunt Groene Zorg groeide in 2024 naar een aantal van 1.039 zorgboerderijen (zie figuur 1). Vorig jaar werden 57 nieuwe zorgboerderijen actief. Zij gaven de eerste keer een zorggast een kans op hun bedrijf, zegt Steunpunt Groene Zorg in hun jaarverslag. Daartegen stopten 46 bedrijven in 2024 hun zorgactiviteit.
Bij 26 van de 57 actief geworden zorgboerderijen gaat het om bedrijven met een hoofdactiviteit binnen de professionele land- en tuinbouw – 58% van alle zorgboerderijen. Het aantal zorgboerderijen buiten de context van de land- en tuinbouwsector beslaat 42% van het totale aanbod. Het gaat om bedrijven met een beperkte land- en tuinbouwproductie (20%) of maneges, asielen, pensions, kinderboerderijen, tuinonderhoud... (22%).
“Achter deze cijfers schuilt een verhaal van warme ontmoetingen, kleine overwinningen en grote betekenis.”
Zorggasten welkom
Het aantal zorggasten die zich aanmelden bij Steunpunt Groene Zorg neemt de laatste 5 jaar stelselmatig toe, van 633 in 2020 naar 1.084 vorig jaar (zie figuur 1). 648 zorggasten sloten uiteindelijk een overeenkomst met een zorgboerderij. Het merendeel van de aanmeldingen kadert binnen de onderwijssector (65%). Logischerwijs vinden vooral jongere mensen hun weg naar zorgboerderijen via het Steunpunt.
In de benaming ‘zorggast’ schuilt volgens het Steunpunt een van de grote krachten van een zorgboerderij. “Vanuit een gastvrije ingesteldheid en in een familiale context voelt de persoon met een zorgnood zich welkom op de boerderij. Hij krijgt er de kans om mee te doen met de dagelijkse bezigheden. Dit maakt dat een zorggast zich nuttig voelt.”
Een zorgboer: “Als ik van de begeleider dan hoor hoe trots onze zorggast vertelt over wat ze doet van taakjes bij ons, dan ben ik zelf trots op wat we voor haar betekenen.”
Fysieke inspanning
Het werk op de boerderij vraagt een fysieke inspanningen van de zorggasten. “De impact van samenwerken valt niet te onderschatten. Zowel de zorggasten als de zorgboeren halen er veel voldoening uit. Ze groeien samen”, aldus het Steunpunt.
“Ik heb onze zorggast geleidelijk aan zien evolueren”, schrijft een zorgboer. “In het begin had hij veel begeleiding en ondersteuning nodig, nu floreert hij op mijn bedrijf. Hij kan veel taken zelfstandig tot een goed einde brengen.”
Informeel contact
Het is het informele, persoonlijke contact dat de klik maakt tussen zorggast en zorgboerderij. Voor beiden werkt het motiverend, benadrukt het Steunpunt.
“Ze komen samen op de boerderij alsof ze een zware rugzak op hun schouders mee hebben. Mijn grootste voldoening als zorgboer is dat ze ‘lichter’ naar huis vertrekken.”
Het Steunpunt richt haar dienstverlening vooral op de kracht van het informele concept van de zorgboerderij. De meer dan 1.000 aanmeldingen die bij het Steunpunt Groene Zorg vorig jaar binnenkwamen, werden ook gescreend op noden en haalbaarheid, om zo de beste match tussen de zorgboerderij en de zorggast te maken. “Het Steunpunt Groene Zorg is en blijft zo de toegangspoort tot het informele aanbod van de zorgboederij.”
Het Steunpunt Groene Zorg vierde vorig jaar zijn twintigste verjaardag.
Steunpunt Groene Zorg/ThD
