Bedrijf 3M moet instaan voor de vergoeding van de schade die boeren hebben opgelopen
3M, en alleen 3M, moet instaan voor de vergoeding van de schade die landbouwers in de buurt van de site in en rond Zwijndrecht hebben geleden en zouden lijden. Intussen werd aan het departement Landbouw & Visserij opdracht gegeven om alle landbouwers in het getroffen gebied nog eens op te bellen.
Uit staalnames is eerder gebleken dat zowel voeding uit de handel als eigen kweek van particulieren, zoals eieren van eigen kippen uit de eigen tuin, kunnen worden geconsumeerd, ook binnen de 15 kilometerzone rond het bedrijf 3M. Het ging onder meer over stalen van fruit, groenten en melk.
Resultaten bloedanalyses
Voor een nieuw, specifieker advies over zelf gekweekte voeding worden de resultaten van de bloedanalyses van de omwonenden tegen eind oktober verwacht. De stalen die door het FAVV worden genomen, moeten landbouwers niet betalen. Indien ze zelf extra stalen willen nemen, moeten ze wel opdraaien voor de gemaakte kosten.
“Maar wanneer de landbouwer via deze analyses vaststelt dat zijn producten verhoogde PFAS-concentraties bevatten, moet hij dit aan het FAVV melden”, aldus Vlaams landbouwminister Hilde Crevits in de commissie Landbouw. “Er kunnen dan corrigerende maatregelen worden ingesteld, zoals bijvoorbeeld het overschakelen op leidingwater om concentraties in het eindproduct te verlagen.”
VLIF-waarborgen
Uit het antwoord van minister Crevits blijkt dat Vlaanderen niet zomaar een schadefonds kan oprichten. “De staatssteunregels zijn daar vrij duidelijk over. Het is uiteraard onmogelijk om die te omzeilen en dat wil ik ook niet.” Landbouwers die met liquiditeitsproblemen te kampen hebben, kunnen gebruikmaken van de tijdelijke VLIF-waarborg.
Landbouwbedrijven met een minimale bedrijfsomvang van 40.000 euro brutobedrijfsresultaat per bedrijfsleider kunnen een aanvraag indienen voor een tijdelijke waarborg op overbruggingskredieten en herfinanciering via een van de kredietinstellingen die door de VLIF zijn erkend. “Ze komen daarvoor in aanmerking vanaf het moment dat ze een omzetdaling van minimaal 15 % hebben.” Wellicht wordt die maatregel na deze maand verlengd.
“We hebben evenwel nog geen concrete steunaanvragen ontvangen. We hebben alle landbouwers de raad gegeven om alles goed te documenteren en bij te houden, zodat een stevig onderbouwd dossier kan worden opgesteld.”
Binnen het bedrijf van 3M zou een schadefonds worden opgericht voor boeren die schade opliepen. “Ik heb een aantal dagen geleden de vraag gekregen van 3M om de lijsten en de namen te krijgen van de boeren in de omgeving, zodat men die kan contacteren in functie van een binnen het bedrijf opgericht noodfonds”, zegt minister Crevits.
Geen namen doorspelen
De huidige GDPR-regels (privacy) laten deze werkwijze echter niet toe. “Ik heb wel aangeboden dat we zelf de boeren zouden contacteren met de suggestie dat de boeren dan contact zouden opnemen met 3M. Ik kan niet zomaar lijsten doorspelen. Het fonds en de vergoedingen zelf moeten worden besproken tussen de boeren individueel en 3M zelf.” Voor minister Crevits moet 3M absoluut instaan voor de schadevergoeding.
Het departement Landbouw & Visserij belde intussen alle landbouwers in de omgeving voor een eerste keer op. “Van alle bedrijven in de directe omgeving die we hebben gecontacteerd, zijn er 7 die aan thuisverkoop doen en 2 die rechtstreeks aan restaurants of winkels leveren. Er zijn er ook 6 die aan de veiling leveren. 2 van de bedrijven die we hebben gecontacteerd, hebben percelen binnen de 1,5 kilometerzone. Er is ook een heel divers gebruik van het water, van grondwater voor dieren of planten.”
Een tweede belronde
De 40 landbouwers zijn bijzonder bezorgd. “18 zijn heel bezorgd over de thuisverkoop. 17 zijn bezorgd over de oogst of de voorziene grondbewerkingen. 10 zijn heel bezorgd over het watergebruik, over de voedergewassen.” De thuisverkoop, waarvan de omzet naar beneden gaat, is vooral psychologisch bij de consumenten.” Intussen heeft Vlaams minister Hilde Crevits aan het departement Landbouw & Visserij de opdracht gegeven om een tweede belronde op te zetten. “We gaan hen de coördinaten van 3M laten weten, weer de initiële bevraging doen en kijken of er extra begeleiding door hen noodzakelijk wordt geacht onder de vorm van een soort bemiddeling.” Eventueel kan Boeren op een Kruispunt hierbij ook een dienst verlenen.
Voor een goed begrip: de piste van herlokalisatie wordt vandaag niet verkend. “We hebben een verantwoordelijke en dat is 3M. Ze hebben ons gecontacteerd en wij gaan in op die vragen. Het zal dan aan 3M zijn om het nodige te doen”, aldus nog minister Crevits.
