Gloednieuw Nederlands pluimveebedrijf moet 47% stikstof reduceren

In de jaren 80 begon een van de opa's van pluimveehoudster Celine Breen - Beek uit het Nederlandse Barneveld, dat in het midden van Nederland ligt, met vleeskuiken-ouderdieren. Hij was bouwvakker en besloot een stalletje te zetten, wat hij uiteraard eenvoudig zelf kon doen. Jarenlang was hij pluimveehouder, totdat in 2003 vogelgriep uitbrak in de omgeving van het pluimveebedrijf. Celine: “Ook zijn bedrijf werd geruimd en daarna is hij verdergegaan met roodbonte dikbillen en vleesvarkens. In de pluimveestal kwamen caravans.”

Herstart met leghennen

In 2013 besloot de vader van Celine, René Beek, om weer met pluimvee te beginnen, maar dan wel met leghennen. In de stal van zijn vader zette hij 23.000 leghennen op. Het werd een Freiland-stal, waarbij de hennen uitloop hebben. In 2015 besloot hij om met een nieuwe concept te beginnen met scharrelhennen die een grote overdekte uitloop hebben. “Mijn vader koos hiervoor omdat de ophokplicht steeds langer duurde. Een andere reden om naar een stal met overkapte uitloop over te stappen, was ook dat wij veel last hadden van roofvogels. Dit gaf veel te veel onrust onder de hennen in de uitloop”, vertelt Celine. In 2015 kregen zij van de Nederlandse Dierenbescherming voor dit nieuwe concept maar liefst 3 sterren volgens het Nederlandse Beter Leven-keurmerk. Slechts een paar leghennenhouders in Nederland met een overdekte uitloop hebben dit 3 sterren Beter Leven-keurmerk.

Nieuwbouw na blikseminslag

In 2020 bouwde de familie Breen - Beek een tweede leghennenstal. Het werd een kleinere stal voor 14.000 leghennen, met daarin het Chore-Time-volièresysteem. In datzelfde jaar sloeg het noodlot toe en sloeg de bliksem in een van de stallen, waardoor ze allebei afbranden. Celine: “Dat betekende dus ook geen productie meer. Gelukkig hadden wij, naast een brandverzekering, ook een leegstandsverzekering van één jaar. In mei 2021, dus al relatief snel, was één nieuwgebouwde stal met 25.000 leghennen weer in productie. Wij konden deze stal snel bouwen omdat wij zelf een bouwbedrijf, Beek Agri, hebben.” Het pluimveestallenbouwbedrijf heeft een bouwkundig tekenaar in dienst, de nieuwe leghennenstallen die zij in 2020 bouwden, zijn dus zeer luxueus uitgevoerd. In de nieuwe stal kwamen Nick Chick-leghennen van Agromix.

Vervolgens was in juli 2021 de tweede leghennenstal voor 14.000 leghennen klaar. In deze stal kwamen LSL-leghennen van de Nederlandse broederij Ter Heerdt. In beide stallen zitten dus witte leghennen. Celine: “Wij hebben voor witte leghennen gekozen vanwege de lagere footprint van deze hennen en omdat onze afnemer HelloFresh, het ook in Vlaanderen erg bekende Nederlands bedrijf dat thuismaaltijden bezorgt, dit wilde. Onze eieren komen dus in de maaltijdboxen van dit bedrijf.”

Dag- en nachtverblijf

De stallen van de familie hebben een dag- en nachtverblijf dat exact even groot is. In het dagverblijf zorgen speciale lichtplaten voor een aangenaam binnenklimaat. Verder zijn de zijkanten van het dagverblijf geperforeerde damwanden, met onderin een zichtstrook, waardoor de temperatuur in het dagverblijf vrijwel altijd gelijk is aan de buitenluchttemperatuur. Exact door het midden van de stal loopt een muur, met onderin grote luiken die overdag naar omhoog kunnen en ‘s nachts naar beneden.

Celine: "Verder hebben onze hennen vanuit dit dagverblijf (de Wintergarten) een overdekte uitloop van 5 m naar de bosrand. Dus ze kunnen volop buiten scharrelen.” De Wintergarten is onderverdeeld in 5 secties en bevindt zich aan de zijkant van de 2 stallen. Ook hebben de leghennen – heel luxe – muziek in de stal.

Warmtewisselaars

Gelijk met de bouw van de nieuwe stallen zijn ook Airhouse-warmtewisselaars geïnstalleerd. Ook die zijn door de vader van Celine geproduceerd. “Het bedrijfsonderdeel Beekamp van mijn vader maakt namelijk deze warmtewisselaars.” Met de warmtewisselaars wordt koude buitenlucht opgewarmd met behulp van warme stallucht. Daarna gaat deze schone opgewarmde lucht naar geperforeerde luchtzakken in buisvorm die bovenin het nachtverblijf van de stal hangen.

Celine: “Een groot voordeel van dit systeem is dat de lucht heel geleidelijk in de stal komt. Er is nooit sprake van tocht.” Vanuit deze buisvormige luchtzak loopt er om de 20 m ook een buis naar beneden naar de 2 mestbanden toe. Zodoende wordt de mest van de hennen gelijk gedroogd, wat voor enorme reducties zorgt qua ammoniak- en stikstofuitstoot. De lucht die de stal via de warmtewisselaar verlaat, wordt door middel van een rotatiefilter met filterdoek gefilterd. Het filteren van de uitgaande lucht zorgt voor veel minder uitstoot van fijnstof.

‘47% reductie zal lastig zijn’

Sinds begin dit jaar is de jonge leghennenhoudster ook bestuurslid van het provinciale Gelders Agrarisch Jongeren Kontakt (GAJK), onderdeel van het Nederlands Agrarisch Jongeren Kontakt (NAJK). “Net als in België hebben wij ook een belangenorganisatie voor jonge agrariërs”, aldus Celine.

Natuurlijk is ook de jonge Nederlandse leghennenhoudster enorm geschrokken van de plannen van de Nederlandse overheid waarbij landbouwbedrijven stikstofreducties moeten behalen van 12 tot maar liefst 95%. “Ons pluimveebedrijf zit in een gebied van 47% reductie, als de plannen tenminste doorgaan. Ik ben erg blij om te zien dat er in Nederland steeds meer weerstand tegen de stikstofreductieplannen is. Een stikstofreductie van 47% zal voor ons heel moeilijk zijn om te behalen, ook bovenop alle andere maatregelen die wij de afgelopen jaren al gehad hebben en alles wat wij daarvoor al hebben moeten investeren.” Hoe het ook gaat lopen, de jonge pluimveehoudster is in ieder geval erg dankbaar en blij met alle steun die Belgische en Duitse boeren gegeven hebben de afgelopen maanden door ook acties te voeren.

Naast de stikstofplannen vindt Celine ook het vogelgriepbeleid van de Nederlandse overheid te strak. “Ik ben een groot voorstander van intensief monitoren in pluimveegebied wat vogelgriep betreft, maar niet voor het ruimen van alle pluimveebedrijven in een cirkel van 1 km rond een uitbraak. Het ruimen van bedrijven waarvan de leghennen niet ziek zijn, is onnodig.”

In verhouding veel Natura 2000

Eer waren al discussies over het aantal Natura 2000-gebieden die in Nederland aangewezen zijn, maar ook de jonge pluimveehoudster vindt dat er in Nederland veel te veel Natura 2000-gebieden zijn. “Nederland heeft anderhalf maal zoveel Natura 2000-gebieden als Frankrijk! En dat terwijl Frankrijk vele malen groter is.” Verder is ze er een groot voorstander van als politici – zowel nationaal als Europees – zich zouden laten informeren door mensen die verstand hebben van de agrarische sector of door mensen vanuit de sector zelf. Dan krijg je volgens haar tenminste regels die haalbaar zijn voor zowel Nederlandse als Europese landbouwers. Celine: “Om een voorbeeld te geven. Je had een subsidieregeling in Nederland waarbij je subsidie aan kon vragen voor ammoniakreductie. Een van de voorwaarden om deze subsidie te krijgen, is echter dat je bij je mest de dikke van de dunne fractie moet scheiden. Maar ja, hoe doe je dat met pluimveemest? Later hebben ze deze subsidieregeling overigens wel aangepast en inmiddels loopt deze regeling al niet meer.”

De leghennenhoudster ziet de toekomst hoopvol tegemoet, maar hoopt wel dat zowel de Europese Unie als Nederland de boeren een kans geeft om te kunnen voortbestaan en dat ze niet te veel (zware) regelgeving opgelegd krijgen of regelgeving die zo veel geld kost dat het voortbestaan van het landbouw bedrijf ook onmogelijk wordt. “En dat ook in het kader van de opvolging. Ik ben nu in verwachting van ons eerste kindje. Ik ga er trouwens van uit dat ik een paar weken na de bevalling gewoon de dagelijkse leiding van het pluimveebedrijf weer op mij kan nemen.”

Dick van Doorn