Te respecteren regels bij produceren en verkopen van alcohol

Wie alcohol wil gaan produceren en verkopen, in welke vorm dan ook, begeeft zich op het terrein van de ondernemingen en moet dan ook aan algemene verplichtingen van een ondernemer voldoen.

Algemene handelsverplichtingen

Voor elke persoon of vennootschap die commerciële activiteiten wil ontwikkelen, geldt dat zij moeten ingeschreven zijn in de Kruispuntbank van Ondernemingen (hierna : KBO). Elke entiteit krijgt een ondernemingsnummer bij haar inschrijving in de KBO. Het gebruik van dat nummer is wettelijk verplicht. Het ondernemingsnummer is een uniek identificatienummer dat uit 10 cijfers bestaat en waarvan het eerste cijfer 0 of 1 is.

Bij de aanvraag voor een ondernemingsnummer is men verplicht om ook de Nacebel-codes door te geven, afhankelijk van de soort activiteit die men wil uitoefenen. De Nacebel-code is een code die door de overheid toegekend wordt aan een bepaalde klasse van economische activiteiten. Een ondernemer mag enkel de activiteiten uitoefenen die geregistreerd staan onder zijn Nacebel-codes.

Wie zelf alcohol wil produceren, zal de Nacebelcode 11.01(0) moeten registreren. De Nacebel-code 11.010 omvat de activiteit ‘vervaardiging van gedistilleerde dranken door distilleren, rectificeren en mengen’. Hieronder vallen:

· de vervaardiging van gedistilleerde alcoholhoudende dranken, zoals whisky, cognac, gin, enz.

· de vervaardiging van dranken die gemengd zijn met gedistilleerde alcoholhoudende dranken

· het mengen van gedistilleerde alcoholhoudende dranken

· de vervaardiging van neutrale alcohol

· de vervaardiging van likeuren en aperitieven op basis van alcohol

Wie zelf bier wil brouwen, zal de Nacebel-code 11.05 ‘Vervaardiging van bier’ moeten activeren en voor een wijnboer geldt de Nacebel-code 11.02 ‘Vervaardiging van wijn uit druiven’.

Zowel het beschikken over een inschrijving in de Kruispuntbank van Ondernemingen als de registratie van de correcte Nacebel-codes zijn absoluut noodzakelijk wanneer een persoon of vennootschap alcohol wil gaan produceren met het oog op de verkoop.

FAVV

Wie alcohol wil gaan produceren voor menselijke consumptie, moet ook rekening houden met de regelgeving rond voedselveiligheid. Elke persoon of vennootschap die al dan niet met winstoogmerk actief is, in enig stadium van de productie, verwerking en distributie van een product, wordt binnen deze wetgeving als een operator beschouwd. Een operator die in België actief is in de voedselketen mag geen enkele activiteit uitoefenen zonder eerst door het Federaal Agentschap voor de Veiligheid van de Voedselketen (FAVV) geregistreerd, erkend of toegelaten te zijn.

Op basis van het risico, dat gelinkt is aan de activiteit die men wil uitoefenen, is een erkenning, toelating of registratie vereist. Voor een activiteit met een hoog risico voor de voedselveiligheid is een erkenning vereist. Hiervoor wordt een administratief onderzoek gevoerd met een voorafgaand bezoek voordat de erkenning kan worden verleend. Wanneer een activiteit een middelhoog risico voor de voedselveiligheid inhoudt, heeft de operator een toelating van het FAVV nodig. Ook hier wordt een administratief onderzoek gevoerd, en zo nodig een voorafgaand bezoek, voordat de toelating wordt verleend. Tot slot is voor een activiteit met een laag risico voor de voedselveiligheid enkel een registratie nodig. Hier volstaat het dat de operator een kennisgeving doet voordat de registratie wordt verleend. Op grond van de activiteitenlijst die het FAVV op dit moment hanteert, is voor het brouwen van bier en het distilleren van alcohol een toelating nodig. Het produceren van wijn is niet expliciet opgenomen in de actuele lijst, zodat dit onder de productie van andere dranken valt en momenteel eveneens een toelating vereist.

Douane en accijnzen

Wie alcohol produceert, krijgt ook te maken met de Wet van 22 december 2009 betreffende de algemene regeling inzake accijnzen. Alcohol is immers een goed waarop accijnzen verschuldigd zijn. Het brouwen van bier, het distilleren van alcohol, het produceren van alcoholhoudende dranken (wijn, likeuren, gin, jenever, wodka, whisky…) valt onder de productie van accijnsgoederen.

De wet maakt daarbij een onderscheid tussen gegiste dranken en sterkedranken. Dit onderscheid is van belang voor het bepalen van de nodige vergunningen, de accijnstarieven en voor het verbod op het verkopen, schenken en aanbieden van alcohol aan jongeren.

Gegiste drank verwijst naar bier, naar mousserende en niet-mousserende wijn, naar andere mousserende en niet-mousserende gegiste dranken en naar tussenproducten, voor zover ze een effectief alcoholvolumegehalte van minder dan 22% hebben. Sterkedranken zijn gedistilleerde dranken, likeuren en andere dranken die gedistilleerde alcohol bevatten met een effectief alcoholvolumegehalte van meer dan 1,2 % vol. Producten die gedistilleerde dranken al dan niet in oplossing bevatten, behoren ook tot de categorie sterkedrank. Tot slot worden ook wijnen en andere gegiste dranken met een effectief alcoholvolumegehalte van meer dan 22 % vol beschouwd als sterkedrank.

Volgens artikel 18 van de Wet van 22 december 2009 vinden de productie en de verwerking in België van accijnsgoederen plaats in een zogenaamd belastingentrepot. Het voorhanden hebben en de opslag van dergelijke accijnsgoederen waarvoor de accijnzen niet werden voldaan, moeten eveneens in een belastingentrepot plaatsvinden. Toegepast op de productie van alcohol betekent dit dat er maar alcohol kan geproduceerd worden als men beschikt over een vergunning als een zogenaamd belastingenentrepot.

Een belastingentrepot is de fysieke plaats waar de erkende entrepothouder (de natuurlijke of rechtspersoon die gemachtigd is om dit te doen in het kader van zijn bedrijfsuitoefening) accijnsgoederen onder de accijnsschorsingsregeling produceert, verwerkt, voorhanden heeft, ontvangt of verzendt.

De opening en het beheer van een belastingentrepot worden vergund door de overheid. Hiertoe moet een aanvraag voor een vergunning als erkend entrepothouder ingediend worden via een specifiek formulier.

Ook wie alcohol wil verkopen, of het nu in groothandel of kleinhandel is, moet beschikken over een specifieke vergunning ‘ethylalcohol en alcoholhoudende dranken – Handelaar’. Deze kan worden aangevraagd bij de cel vergunningen van de Administratie Operaties van de Algemene Administratie van de Douane en Accijnzen, opnieuw via een specifiek formulier.

Naast al deze specifieke vergunningen en erkenningen moet er natuurlijk ook een passende omgevingsvergunning worden aangevraagd voor de plaats waar men alcohol wil gaan produceren.

Denaturatie

De denaturatie van alcohol is een vaak gebruikte procedure om ethylalcohol ongeschikt te maken voor menselijke consumptie. Door deze denaturatie kan de alcohol een andere toepassing krijgen dan menselijke consumptie, bijvoorbeeld als ontsmettingsmiddel of in de industrie. Zo’n denaturatie heeft gevolgen voor de accijnzen die worden geheven, maar moet ook onder strikte voorwaarden gebeuren.

Jan Opsommer