Brouns: Kweekvlees kan een deel zijn van de transitie van onze landbouw
Italië wil kweekvlees verbieden. Voor Vlaams minister van Landbouw Jo Brouns (cd&v) is kweekvlees een onderdeel van de Vlaamse eiwitstrategie. “Maar als de biefstuk van de lokale witblauwproducent uit Sint-Truiden vervangen wordt door een lapje kweekvlees van een Amerikaanse multinational, dan zul je in mij geen voorstander vinden.”
Kweekvlees, ook slachtvrij vlees genoemd, is vlees dat gekweekt wordt uit dierlijke stamcellen die men in een reactor laat ontwikkelen, zonder dat er bij die ontwikkeling nog een dier aan te pas komt. Deze ‘celcultuur’ lijkt op de traditionele fermentatie van bier en yoghurt.
In de Verenigde Staten is er al een aanzet om de productie van kweekvlees op gang te brengen. Italië wil de productie van kweekvlees dan weer verbieden.
Begrip voor reacties van landbouwers
In de commissie Landbouw van 19 april informeerde parlementslid Ludwig Vandenhove (Vooruit) naar het standpunt van minister Brouns over kweekvlees. Vandenhove zegt dat hij de reactie van de landbouwers op kweekvlees begrijpt.
“Landbouwers zeggen dat dat concurrentie is voor hen en willen daar zo weinig mogelijk van weten. Toch is er een internationale oproep om, onder andere in het kader van de klimaatverandering, de dierlijke vleesconsumptie te verminderen. Dat wil natuurlijk niet zeggen dat er geen echt vlees meer zal zijn. De vraag is alleen of er ook kweekvlees op die markt kan komen en in welke mate dat zich tegenover elkaar kan verhouden.”
Concurrentie voor landbouw
“Volgens Italië biedt dat kweekvlees ‘onvoldoende kwaliteit, welzijn en bescherming van hun cultuur en traditie’. Vooral de concurrentie voor de landbouwsector en de voedingsmiddelenindustrie ziet men in Italië als een gevaar”, aldus Vandenhove.
Ludwig Vandenhove steunt het Italiaanse verzet niet. “Over de kwaliteit en de smaak kan gediscussieerd worden, maar uiteindelijk komt dat pas in een latere fase. Ik denk dat het niet goed is wat Italië nu doet: dan ga je bij wijze van spreken als voorafname al zo’n standpunt innemen, zonder dat daar al onderzoek naar gebeurd is en zonder dat je kunt oordelen over de kwaliteit. Ik hoop dat de landbouworganisaties inzien dat kweekvlees kansen biedt voor de landbouw.”
Vlaamse eiwitstrategie
Voor minister Brouns maakt kweekvlees deel uit van de Vlaamse eiwitstrategie. “Een brede groep aan partners uit de agrovoedingsketen, de kennisinstellingen, de Vlaamse overheid en andere stakeholders wil tegen 2030 een meer duurzame, diverse en toekomstgerichte eiwitvoorziening realiseren. Daarnaast moet de strategie bijdragen aan een grotere zelfvoorziening in eiwitten.
We schuiven daarvoor 6 thema’s en doelstellingen naar voren: duurzaam diervoeder, duurzame dierlijke productie, meer plantaardige eiwitten, nieuwe eiwitten – en daaronder past ook dit verhaal – meer productdiversiteit en duurzame eiwitconsumptie.
Nieuwe eiwitbronnen hebben een plaats in veevoeding, in menselijke voeding en in de bio-economie. Denk maar aan insecten, algen, eendenkroos, microbiële eiwitten uit schimmels en bacteriën, cellulaire eiwitten zoals kweekvlees of eiwitten die gewonnen worden uit biomassareststromen uit de agrovoedingsketen”, duidt de minister.
Hotspot voor nieuwe eiwitten
“Een van de belangrijkste doelstellingen van de eiwitstrategie is om van Vlaanderen een hotspot te maken op het gebied van kennis, productie en verwerking van deze nieuwe eiwitten is. Voor de productie van deze eiwitbronnen zijn er echter nog heel wat onbekenden en uitdagingen inzake kweek, opschaling en efficiëntie, voedselveiligheid en wetgeving. Anderzijds bieden ze ook veel potentieel in de verduurzaming van de eiwitproductie.
De bezorgdheden die geuit worden, onder andere in Italië, zijn deel van een breder debat. Voedsel en voedselproductie is meer dan enkel een nutritioneel verhaal. Het gaat over smaakbeleving, cultuur, lokale verankering, landschapsvorming en zoveel meer. Indien de productie van kweekvlees erop zou neerkomen dat de biefstuk die we nu halen bij de lokale witblauwproducent in Sint-Truiden, voortaan vervangen zou worden door een lapje kweekvlees van een Amerikaanse multinational, dan zul je in mij ook geen voorstander vinden”, stelt minister Brouns.
Geen zorgen over transparantie
“Ik zal er daarom op toezien dat Europa de lijn verderzet om voldoende transparantie in te bouwen in de markt, zodat consumenten voldoende info hebben over kweekvleesproducten, zodat ze hun eigen keuzes kunnen maken. Dat gebeurt nu al op het vlak van toevoegingen, biocertificering, geografische oorsprong enzovoort. Daar maak ik me geen zorgen over.
Ik denk dat het kweekvleesverhaal niet een proces kan zijn dat enkel leidt tot een aantal Amerikaanse of andere grote multinationals, maar dat het bijvoorbeeld een deel kan zijn van de transitie die de landbouw hier doormaakt. Het moet een lokaal, Vlaams verhaal zijn.
Ik geloof heel sterk in onze eigen start-upcultuur, met onze eigen Vlaamse spelers. Maar kweekvlees is zeker iets wat wij zeer, zeer nauwgezet gaan volgen in de beleidsplannen die we daarrond hebben”, besluit minister Brouns.
