Rondgang PIBO: tal van tarwe- en gerstrassen blijken beloftevol bij lage ziektedruk

Op de proefvelden van het PIBO is er altijd wel wat op te steken. Jaarlijks word je er rondgeleid tussen de wintergranen, suikerbieten en cichorei. In dit eerste deel komen de wintergranen aan bod.

Aarzelende tarwe

Onderzoeker Dorien Vanderveken bleef eerst even stilstaan bij de tarweoogst van vorig jaar. Toen was er in de rassenproef sprake van opbrengsten van maar liefst 13,7 ton/ha gemiddeld. Over het algemeen lag de opbrengst in België in 2022 8,4% boven het vijfjarige gemiddelde. Qua areaal werd er in 2022 in Vlaanderen een kleine 61.000 ha opgetekend. “De trend van de uitgezaaide oppervlakte van tarwe is dan de laatste jaren ook licht dalend. De tarweprijzen bereikten dan ook recordhoogten van bijna 350 euro/ton. Dat is misschien de reden dat er weer meer tarwe werd ingezaaid vorig najaar”, vertelt Vanderveken. Momenteel ligt de tarweprijs rond de 200 euro/ton, en de dalende trend lijkt zich te blijven doorzetten.

Alleszins kwam de groei van de tarwe dit jaar traag op gang door de koele temperaturen, na een snelle start in het warme oktober en november. De aarvorming kwam dan ook een week later dan vorig jaar op gang. Dé boosdoener was het natte voorjaar. Bespuitingen doen of met de meststrooier op het perceel rijden, was niet evident. Vanaf half mei was er dan weer geen druppel meer gevallen, waardoor de derde fractie korrelmest nog niet werd opgenomen door de tarwe.

27 tarwerassen

In tarwe lagen 27 rassen aan. Elk ras werd voor een deel onbehandeld, om de legervastheid en de ziektegevoeligheid te scoren, maar het grootste deel werd behandeld om de opbrengsten te bepalen. Vanderveken merkt op dat er steeds vaker resistente duist en windhalm opkomt in de percelen tarwe. “Je kan het best al een onkruidbestrijding uitvoeren in het najaar en corrigeren in het voorjaar. Ook een ruime rotatie en een hogere zaaidichtheid moeten soelaas bieden”, geeft ze mee. Ze verduidelijkt hoe het met de granen gesteld is.

Actura heeft één ras aanliggen, namelijk SY Admiration. Dit is een baktarwe dat al voor het tweede jaar in proef ligt. Vorig jaar scoorde het gemiddeld. Momenteel is er een beetje meeldauw en bladseptoria te zien.

Aveve heeft 7 rassen aanliggen. Onder de voedertarwes zijn er Campesino, Gleam, KWS Sverre en SU Ecusson. Dit zijn rassen die al langer in roulatie zijn. Celebrity, Crossway en RGT Perkussio zijn baktarwes. Celebrity is het nieuwste ras. Het was ook het vroegste ras in de hele rassenproef en dus geschikt voor late zaai. Al deze rassen blijken voorlopig weinig ziekten te hebben en gezond te zijn. Campesino bleek wel gevoelig voor gele roest en meeldauw, en ook in RGT Perkussio was een beetje meeldauw en bladseptoria op te merken. Halflang tot lang stro kan je krijgen van Campesino, SU Ecusson en KWS Sverre. Gleam was dan weer de topper qua opbrengst vorig jaar.

Jorion Philip-Seeds leverde 6 baktarwerassen aan, waarvan 3 nieuw in proef: Geluck, Newton en Erruptium. Aan Debian, Geluck en Eruptium wordt een B2-bakkwaliteit toegeschreven, de andere rassen hebben B1-kwaliteit. Debian valt op door het lange stro en door zeer goede uitstoeling. Het is wel gevoelig voor gele roest. Geluck is dan weer weinig gevoelig aan roesten. KWS Dag en Erruptium zouden volgens Jorion een goede regelmaat geven doorheen de jaren. Voor een goede legervastheid kies je het best voor KWS Extase, Newton en Erruptium. KWS Dag en Newton bleken bovendien zeer goed wintervast.

Rigaux levert Champion, Johnson, KWS Donovan, KWS Keitum en WPB Calgary. Deze rassen liggen al minstens 2 jaar in proef, met Johnson op kop (6 jaar in proef). Champion was het ras dat het laatste in aar kwam, en het levert kort stro. Johnson heeft een lange uitstoelingsperiode, en levert ook kort stro. KWS Donovan heeft dan weer lang stro. KWS Keitum heeft een kenmerkend breed en lang vlagblad, en is matig wintervast. Ook het vlagblad van WPB Calgary is typisch door zijn blauw-groene kleur en het feit dat het ingerold is. Johnson, KWS Keitum en WPB Calgary bleken vrij gezond, met beginnend wat ziekte. KWS Donovan blijkt wel licht gevoelig voor bruine roest. Champion was redelijk qua ziekte. Qua opbrengst scoorde WPB Calgary in 2022 in Tongeren mooi bovengemiddeld, en KWS Donovan haalde ook een zeer goede score in de Arvalis-proeven in 2021.

SCAM zorgde op de proefvelden in Tongeren voor 2 baktarwes, Chevignon en SU Addiction, en voor 2 voedertarwes, LG Skyscraper en Positiv. SU Addiction is een nieuw ras en volgens SCAM wel ‘de nieuwe Chevignon’, en blijkt redelijk gezond. LG Skyscraper en Positiv bleken beide een zeer goede legervastheid te hebben. De wintervastheid was wel beter bij LG Skyscraper. Beide bleken gezonde rassen te zijn.

Syngenta Seeds had met SY Revolution het eerste ras in proef in Tongeren. Het ziet ernaar uit dat het stro lang zal zijn. Verder ziet het er gezond uit.

Limagrain ten slotte biedt als enige 3 hybride tarwerassen in de proefvelden. SU Hyacinth en SU Hyking zijn al bekend, SU Hyntact is nieuw in Tongeren. Die laatste zou ook een hoog opbrengstpotentieel hebben volgens Limagrain. SU Hyking is een baktarwe, de andere 2 voedertarwes. De 3 rassen bleken in het algemeen best gezond. SU Hyacinth geeft vrij lang stro en blijkt goed legervast en wintervast te zijn. SU Hyking heeft een hoge droogtetolerantie.

Gerst blijft interessant

Onderzoeker Femke Moors gaf dan weer een overzicht van de gerstrassen. Gerst blijft interessant als rustteelt in veel rotaties. “En als het vroeg geoogst is, is er eventueel nog een nateelt mogelijk”, geeft ze aan. Om dezelfde redenen als bij tarwe, werd het afgelopen najaar ook meer wintergerst uitgezaaid. “De prijzen begin maart bedroegen nog 230 euro/ton, maar dat is ondertussen weer gedaald.”

22 gerstrassen

Net zoals bij tarwe werd een controle aangelegd zonder behandelingen om onder andere de ziekte- en legergevoeligheid te bepalen. Het grootste deel werd echter behandeld om de opbrengsten te bepalen. “Het is wel belangrijk om op te merken dat er dit jaar weinig ziektedruk was in de rassenproef”, geeft Moors mee.

Actura bezorgde het ras LG zebra, dat tolerant is voor het dwergvergelingsvirus. Het bleek niet alleen het vroegste, maar ook het kortste ras in de proef.

Van Aveve liggen er 4 rassen in de rassenproef, namelijk Julia, LG Zeta, SY Loona en Visuel. SY Loona en Visuel zijn nieuwe rassen binnen hun gamma. SY Loona wist met 91% een zeer goede opkomst te behalen. LG Zeta is een tolerant ras voor dwergvergeling met een wisselende gevoeligheid voor netvlekken.

Jorion Philip-Seeds leverde 5 rassen, waaronder 2 nieuwe rassen, Delis en SY Dakoota (hybride). Fascination, Delis, KWS Feeris en KWS Joyau zijn tolerant voor het dwergvergelingsvirus. Fascination en Delis worden gekenmerkt door kort stro. Fascination had in de proef wat bladvlekken en meeldauw, maar was verder gezond. KWS Feeris bleek dit jaar wel gevoelig voor meeldauw wanneer onbehandeld. SY Dakoota bleek, zowel behandeld als onbehandeld, zeer gezond. Opmerkelijk is dat de opkomst van Delis en KWS Joyau dit jaar wat laag was, met 65%.

Van Limagrain Belgium lag hybride SU Hylona aan. In de proef gaf dit ras het langste stro. Er was bovendien stuifbrand in terug te vinden.

Rigaux leverde 3 rassen die gezond bleken in de behandelde proeven, namelijk Esprit, LG Zelda en hybride SY Bankook. Enkel Esprit bleek wat gevoelig voor dwergroest.

SCAM leverde met Avantasia ook een nieuw ras aan in het netwerk. Avantasia had toch wat last van dwergroest. LG Zoro is daar ook gevoelig aan. Er werd ook wat ramularia vastgesteld. Het ras Integral bleek wat gevoelig voor meeldauw. Terwijl Avantasia vrij kort stro gaf, zorgde LG Zoro wel voor lang stro.

Syngenta Seeds was ook aanwezig in de rassenproeven, met 5 hybride rassen die toch al een tijdje meedraaien in de werking van Tongeren. Het gaat om Jettoo, SY Galileoo, Tektoo, Toreroo en Wootan. Al deze rassen blijken veelbelovend, met opbrengsten van iets meer dan 10 ton in 2022. Dit jaar bleek Jettoo alvast een gezond ras. SY Galileoo bleek wel gevoelig voor ramularia. Bij Toreroo moet men opletten voor meeldauw. Positief is wel de zeer goede legervastheid, die de beste was van de proef in 2022. Ook Wootan zou een goede legervastheid hebben.

Marlies Vleugels