Startpagina Tuin

Liguster:een terechte klassieker onder de haagplanten

Liguster (Ligustrum) is een erg gekende en veel gebruikte haagplant, die met zijn leerachtige, groene blaadjes op een natuurlijk ogende manier voor de nodige privacy zorgt. Ook in de winter zorgt deze groenblijvende haag voor de nodige structuur in de tuin. Het is een echte klassieker die ondanks zijn grote verscheidenheid niet altijd de aandacht krijgt die hij verdient. Hoog tijd dus voor een nadere kennismaking.

Leestijd : 4 min

Groenblijvende planten aanplanten is een werkje dat op het juiste moment dient te gebeuren, zeker met blote wortels zoals vaak bij liguster. Als men te vroeg aanplant bestaat de kans dat de planten, die op dat moment nog niet volledig in rust zijn, gaan uitdrogen omdat ze nog wel vocht verdampen maar met hun beperkte en nog niet herstelde wortelpruik nog geen vocht kunnen opnemen. Idem bij te laat aanplanten: de plant begint onmiddellijk te verdampen en loopt het risico op uitdroging.

Het late najaar, nu dus, en het vroege voorjaar (maart/half april) zijn ideaal voor het aanplanten van liguster en andere groenblijvende planten. Je kan het plantseizoen van dergelijke planten ook verlengen (van half september tot eind april) door potgekweekte planten te kopen maar die zijn een stuk duurder en bieden geen andere meerwaarde.

Algemeen

Ligustrum is een geslacht uit de familie van de Oleacea (olijffamilie), een grote familie waartoe onder andere de geslachten Olea (olijfboom), Forsythia, Jasminum, Syringa (seringen), Fraxinus (es) en Osmanthus (schijnhulst) behoren. Het geslacht Ligustrum bestaat uit een 50-tal soorten waarvan slechts één soort inheems is in België, namelijk Ligustrum vulgare. Liguster werd vooral in de jaren '70 massaal aangeplant als haag maar enkele strenge winters en verwaarlozing hebben ervoor gezorgd dat vele van deze hagen alweer verdwenen zijn; liguster moet jaarlijks meerdere keren gesnoeid worden.

Nochtans heeft liguster alle eigenschappen van een goede haagplant: de plant groeit op alle, niet té natte, grondsoorten zowel in de schaduw als in de zon. Het is een snelgroeiend gewas, verdraagt zeer goed frequente snoei en is groenblijvend (behalve in strenge winters en op natte gronden). Liguster wordt ook vaak gebruikt als beplanting op middenbermen van autosnelwegen vanwege zijn goede tolerantie voor luchtvervuiling.

Liguster als haagplant

Over het juiste tijdstip en de keuze voor potplant/blote wortel hadden we het al eerder. Kies voor het planten een windluwe, vorstvrije dag uit zodat de wortels niet uitdrogen. Om een mooi gevormde, goed gevulde, strakke haag te krijgen, worden best zes planten per lopende meter geplant. Om gemakkelijker te werken en nadien een beter vertakte wortelpruik te bekomen, mogen de wortels met 1/3 ingesnoeid worden.

Een plantsteun is niet nodig, behalve op plaatsen waar de wind vrij spel heeft, omdat een ligusterhaag vanzelf mooi rechtop groeit. Na het planten worden de plantjes met ongeveer 1/3 teruggesnoeid en ook de zijtakken die te breed uitgroeien, worden tot kort tegen de zijtak teruggesnoeid. Om een mooi gevormde haag te krijgen en te behouden wordt de haag minstens twee keer geschoren. De eerste keer in mei – juni (vóór de langste dag), een tweede keer in september en voor wie het graag mooi strak heeft nog een keertje tussendoor.

Meest courant soorten

Ligustrum ovalifolium is verreweg de meest gebruikte liguster voor de aanplant van hagen. Deze van oorsprong Japanse liguster is, behalve in uitzonderlijk strenge winters, zeer goed bladhoudend. Hij onderscheidt zich van de wilde liguster door zijn grotere, eivormige, glanzende bladeren. Vanwege zijn sterke groei is deze plant vooral geschikt voor hogere hagen (+/- 120 cm en hoger).

Ligustrum ovalifolium “Aureum” is een bonte cultivar met glanzende, brede bladeren met een brede, onregelmatig gevormde gele rand en een meer compacte groeiwijze, wat hem vooral geschikt maakt voor lage en halfhoge hagen (tot 120 cm). Deze cultivar wordt ook soms aangeboden als halfstam, die men mits de nodige snoei kan opkweken tot geelbladige bolboompjes. Opgelet, soms komen er bij deze cultivar spontaan takjes met groene bladeren te voorschijn. Deze dienen volledig weggesnoeid te worden om te vermijden dat er “groene plekken” ontstaan in de bonte haag.

Ligustrum vulgare of wilde liguster is qua groeiwijze nauw verwant met L. ovalifolium. De blaadjes zijn echter smaller en spitser en doffer groen van kleur. In de winter verkleuren de blaadjes naar geelgroen en het grootste deel valt gewoon af. Deze plant komt vaak verwilderd voor in bosranden en wordt vaak gebruikt voor bermbeplanting. Zangvogeltjes nestelen graag in deze struiken en zorgen door het eten van de zwarte, erwtgrote bessen voor de verspreiding van het zaad. Er bestaan enkele goede tuincultivars.

Ligustrum vulgare “Atrovirens” is een goed bladhoudende cultivar van de wilde liguster. Hij groeit forser dan de L. Ovalifolium en is vooral geschikt voor hoge hagen.

Ligustrum vulgare “Lodense” is een cultivar met een smal donkergroen blad dat in de winter verkleurt naar roodbruin en lang aan de plant blijft zitten. Deze cultivar groeit veel minder krachtig dan bovenstaande soorten en is ideaal voor laag blijvende ligusterhagen (tot 1m).

Ligustrum delavayanum is een bossig groeiende struik met kleine buxusachtige blaadjes, deze liguster blijft goed wintergroen maar is slechts matig winterhard. Daarom wordt deze plant meestal toegepast als terrasplant en overwintert men hem het best op een goed beschutte plek. Door zijn snelle groei en zijn en het feit dat deze plant veelvuldig snoeien goed verdraagt, worden ze vaak gebruikt voor het vormen van allerlei figuren, waarbij het wel nodig is om regelmatig te snoeien om de gewenste vorm te behouden.

Tuintips

Ligustrum ovalifolium wordt soms te koop aangeboden in kleine maten (30-40 cm of 40-60 cm). Dit zijn plantjes die slechts één groeiseizoen op het veld hebben doorgebracht. Vaak zijn deze plantjes minder goed vertakt, waardoor ze minder geschikt zijn om een haag mee te vormen. Koop beter planten in een grotere maat (80-100 cm of 100-120 cm). Dergelijke planten hebben reeds twee groeiseizoenen op het veld gestaan en zijn al eens diep teruggesnoeid. Hierdoor zijn ze beter vertakt en dus ideaal voor het aanplanten van een haag.

G.B.

Lees ook in Tuin

Het nieuwe moestuinseizoen staat voor de deur

Tuin Door de zachte temperaturen belooft het in 2024 een vroeg seizoen te worden. De enthousiaste moestuinier voelt zich in deze periode zoals een kind in de weken voor Sinterklaas: voorzichtig bladerend door de catalogi van zaadhuizen en tuincentra op zoek naar nieuwigheden en curiosa, hier en daar aankruisend welk ras of soort men in het komende seizoen wel eens wil uit proberen.
Meer artikelen bekijken