Inagro legt meerjarig proefveld zonnekroon aan
Zonnekroon is een plant met veel troeven die je eventueel kan inzetten als alternatief gewas. Uit een pilootproef van Inagro rond de voederwaarde ervan bleek dat er zeker potentieel in zit. Daarom legt Inagro op zijn site nu een meerjarig proefveld aan om het gewas verder te bestuderen.
Zonnekroon (of silphie Abica Perfo) is een soort uit de familie van de Asteracea, afkomstig uit Noord-Amerika. In Europa komt de soort vooral voor in Duitsland (meer dan 15.000 ha) en Frankrijk (meer dan 3.000 ha). In België ging het 2 jaar geleden nog om slechts 20 ha. We brachten er toen een reportage over.
Interessante eigenschappen
Zonnekroon heeft tal van interessante eigenschappen. Het is een overblijvend gewas dat meer dan 20 jaar lang productief kan blijven, zonder dat je de grond moet bewerken. De plant produceert veel biomassa dankzij de zeer lange stengels die 3 m kunnen overschrijden. Met een sterk wortelgestel dat tot 2 m diep kan gaan en een tolerantie voor overstroming gedurende enkele dagen in de winter is het een aantrekkelijk gewas in de huidige wispelturige weersomstandigheden. Daarnaast kunnen de diepe wortels voedingsstoffen recupereren die anders te diep in de grond zouden weggelekt zijn, en leveren ze extra biomassa aan de bodem die de koolstofopbouw ten goede komt.
Bovendien heeft de zonnekroon interessante bloei-eigenschappen. De planten produceren veel bloemen, die zeer aantrekkelijk zijn als voedselbron voor vele nuttige insecten zoals zweefvliegen (natuurlijke vijanden) en bijen (bestuivers). Daarnaast valt de bloei vrij laat in de zomer, in een periode waarin er anders weinig andere planten nectar produceren. Je kan het gewas met een maishakselaar oogsten.
Opstart
Zonnekroon vormt in het eerste jaar enkel maar rozetten, die niet geoogst worden.Vanaf het tweede jaar kan je jaarlijks oogsten zonder de kosten en risico’s die verbonden zijn aan het telkens opnieuw inzaaien van eenjarige gewassen. Om in het eerste jaar toch nog biomassa van het perceel te kunnen halen, wordt er soms geadviseerd om de zonnekroonzaden onder dekvrucht van maïs in te zaaien, maar dat betekent meer competitie voor voldoende vocht in drogere jaren. Daarom werd er besloten om het gewas op het proefveld van Inagro als rijnteelt te zaaien.
De foto hierboven toont de gewasstand van de meerjarige zonnekroon op 9 juli op het proefperceel, ten opzichte van mais die pas laat ingezaaid kon worden door het heel natte voorjaar. Het feit dat zonnekroon niet elk jaar opnieuw gezaaid moet worden zorgt dus voor meer opbrengstzekerheid in een wispelturig klimaat. Dit voorlopig nog in de veronderstelling dat het een waardevol landbouwgewas is.
Proefveld van Inagro
Het proefveld is ongeveer 1000 m² groot en voor de proefopstelling werd het in 2 opgedeeld: een deel dat 1 keer per jaar geoogst zal worden en een ander deel dat 2 keer per jaar wordt geoogst. Beide delen zullen worden opgevolgd op het vlak van teelteigenschappen, opbrengst en voederwaarde. In het deel dat maar 1 keer geoogst wordt, zullen ook de bloeiboog en bloembezoekers worden gemonitord.
Mechanische onkruidbestrijding
Na het zaaien werden onkruiden mechanisch bestreden. In het jaar van zaaien is bestrijding van (wortel)onkruiden erg belangrijk om in de jaren daarna geen problemen te hebben. Vanaf het tweede jaar vormt het gewas vrij snel een dichte massa die de rijen mooi sluit, waardoor nieuw kiemend onkruid weinig kans maakt om verder te ontwikkelen. Indien nodig kan er vlot (aanaardend) worden geschoffeld zolang het gewas zich niet sluit en er nog geen stengelvorming is.
Gewas groeit goed
Het gewas groeide goed weg en was eind september kniehoog. Nadien bleef het groen, tot het midden januari bevroor. In 2024 begon het al van vroeg in het seizoen opnieuw te groeien. Midden februari liepen de rozetten al terug uit. In maart werden zo’n 14 uitgelopen stengelclusters per m² geteld. Door het natte voorjaar werd het perceel ontoegankelijk, waardoor er niet tijdig kon worden bemest. Er werd dit jaar dus opnieuw geen meststof bijgegeven, maar desondanks groeit het gewas goed.
Eerste oogst
Op 11 juni werd de helft van het perceel (het stuk dat 2 keer per jaar geoogst wordt) een eerste keer geoogst na een heel nat voorjaar, en vlak na een regenbui. Het gemiddelde natgewicht was 94,35 ton/ha, resulterend in een gemiddelde droge stof van 10,81 ton/ha bij de eerste snede. De gemiddelde stengellengte was 180 cm en er werden gemiddeld 5,4 stengels per plant geteld. Gemiddeld genomen stonden er 5,7 planten per m² op het perceel of 29,2 bruikbare stengels per m² bij de oogst in juni.
Met 53 m³/ton biogaspotentieel scoort de oogst ook voor deze toepassing niet slecht, zeker als je rekening houdt met het feit dat het gewas vorig en dit jaar niet bemest werd. Heb je vragen over dit onderzoek, mail dan naar Thomas Van Loo van Inagro via thomas.vanloo@inagro.be.
