Graanprijzen stijgen licht richting 2030
De graanprijs in de EU zal de komende jaren onder de piek van 5 jaar geleden blijven, maar toch boven het langjarige gemiddelde uitstijgen. De prijs zal in 2030 neerkomen op circa 170 euro per ton voor mais en 194 euro per ton voor gewone tarwe. Dat verwacht althans de Europese Commissie.
De Europese Commissie is in een nieuw rapport vrij optimistisch over de perspectieven voor de graanteelt in de EU. De wereldwijde vraag naar granen groeit omdat de wereldbevolking groeit en meer te besteden heeft. Groei ligt in het verschiet, maar zal toch beperkt zijn omdat de EU nu eenmaal weinig ruimte meer heeft voor areaaluitbreidingen. Prijzen verbeteren wel maar komen niet in de buurt van de pieken die eerder werden neergezet.
De prijs voor gewone tarwe zal volgens de rekenmeesters oplopen va 166 naar 194 euro per ton, en wat mais betreft van 155 euro per ton naar 176 euro per ton. Het gaat om schattingen met een grote slag om de arm. De graanprijs hangt sterk af van weersinvloeden, de ontwikkeling van het klimaat, de fluctuaties van de dollar als wereldhandelsmunt en de olieprijs. In de VS wordt meer dan een derde van de mais gebruikt voor de productie van bio-ethanol. Bij een lage olieprijs is bijmenging van ethanol minder aantrekkelijk.
Voor het lopende seizoen 2017/2018 verwacht de Commissie dat 300 miljoen ton zal worden geoogst en dat is 1,5 procent meer dan tijdens de vorige campagne. Toch is de oogst nog wat kleiner dan het vijfjarig gemiddelde. Dat is vooral het gevolg van een krimp in het areaal, die te maken heeft met onder meer verstedelijking en een verschuiving naar anders agrarisch gebruik. In het zuiden van de EU hebben hete en droge omstandigheden tijdens de zomer de opbrengsten naar beneden gehaald.
In het Noordwesten van de EU was het weer wel overwegend positief voor de granen. De totale EU-oogst van gewone tarwe zal vooral daarom met 5 procent toenemen tot 139 miljoen ton. De maisoogst zal voor het derde jaar op rij relatief klein uitvallen, op circa 59 miljoen ton. Dat is 8 procent minder dan het vijfjarengemiddelde. De gerstproductie daalt licht tot 58 miljoen ton. De voorraad ten opzichte van het verbruik blijft vermoedelijk steken op het laagste niveau in de afgelopen 10 jaar. Omdat wereldwijd wel veel graan is geoogst, staat toch druk op prijzen.
Eerst omlaag, dan omhoog
De eerstkomende jaren zal de prijs nog onder het lang jaarlijkse gemiddelde blijven liggen. Een serie grote oogsten op rij hebben ertoe geleid dat wereldwijd de voorraad ten opzichte van het verbruik groot is. De prijzen voor gerst lijken laag te blijven omdat ook andere voergranen ruimschoots beschikbaar zijn en omdat China minder koopt. China heeft besloten haar maisvoorraad af te bouwen.
De vraag naar tarwe zal op de wereldmarkt wel relatief groot zijn, waardoor de prijs van gewone tarwe boven die van mais en andere granen zal blijven liggen. Vanaf 2019 zal de tarweprijs echter kunnen gaan dalen. Op dat moment zal de euro volgens de marktvorsers van de Commissie terrein winnen ten opzichte van de Amerikaanse dollar. Europees graan wordt dan voor afnemers als Saoedi-Arabië en Egypte duurder. Na 2020 lijken alle graanprijzen de weg omhoog te vinden, waardoor in 2030 de prijs toch wat hoger zal liggen dan nu.
De rapporteurs verwachten dat de graanproductie in de EU tot 2030 zal groeien tot 341 miljoen ton. De groei is gevolg van een extra vraag naar mais voor gebruik als veevoer, meer export van tarwe en industrieel gebruik van granen. De groei is vooral gevolg door grotere opbrengsten per hectare en wordt beperkt door een gebrek aan ruimte. Het areaal zal tot 2030 groeien met 0,5 procent. Ook zal de opbrengst per hectare in de EU, nu al heel hoog, minder snel stijgen dan elders waar nog een inhaalslag gemaakt wordt.
