Startpagina Covid 19

Vlaanderen wil dat Europa tijdelijke private opslag voor varkensvlees activeert

Na de EU-maatregelen rond tijdelijke private opslag van meerdere landbouwproducten (onder meer melk en boter) vraagt landbouwminster Hilde Crevits (CD&V) dat Europa nu ook de tijdelijke private opslag voor varkensvlees zou activeren. “Dat zou de druk van de markt kunnen halen.”

Leestijd : 5 min

Door de gevolgen van de coronacrisis en de Afrikaanse Varkenspest is een deel van de afzetmarkt voor ons Vlaams varkensvlees weggevallen.

Sofie Joosen.
Sofie Joosen. - Foto: Belga

“Zo dramatisch als in de Verenigde Staten is het gelukkig nog niet”, zegt Vlaams parlementslid Sofie Joosen (N-VA). “Toch wordt ook hier aan de alarmbel getrokken over de meer dan slachtrijpe dieren en overvolle hokken.”

Milieu en klimaat

“Ook de sluiting van de horeca zorgt voor problemen”, vult Ludwig Vandenhove (SP.A) in de commissie Landbouw in het Vlaams parlement aan. “Hoe gaan we met die marktverstoringen om? De varkensproductie in Vlaanderen, en niet alleen in Vlaanderen, heeft toch ook een aantal negatieve aspecten voor het milieu en het klimaat. We moeten dus een ‘afweging’ van de kostprijs maken. Gaan we effectief bij de traditionele maatregelen blijven, zoals varkensvlees opslaan en de prijs kunstmatig in stand houden, of gaan we naar andere structurele maatregelen”, aldus SP.A’er Ludwig Vandenhove.

Ludwig Vandenhove.
Ludwig Vandenhove. - Foto: Belga

“De duidelijkste effecten van de crisis situeren zich voor de varkenssector op het vlak van de prijzen. De prijs van varkenskarkassen viel de voorbije weken sterk terug door de situatie op de internationale markt. Belgische bedrijven kunnen door de Afrikaanse Varkenspest niet langer varkensvlees exporteren naar hun voorheen belangrijkste exportbestemming, namelijk China. Daardoor is de sector meer afhankelijk van afzet op de Europese markt. Andere lidstaten die normaal wel kunnen exporteren naar derde landen, ondervinden momenteel zelf ook logistieke en grensproblemen waardoor dat vlees ook op de interne EU-markt blijft”, zegt Vlaams landbouwminister Hilde Crevits (CD&V).

Hilde Crevits.
Hilde Crevits. - Foto: Belga

Het zijn allemaal redenen waarom slechthuizen en verwerkers hun producten minder vlot kunnen verkopen. “Daardoor verlagen ze hun wekelijkse aantallen slachtingen of gebeuren de slachtingen aan een lagere prijs. Ik heb dan ook aan Europa gevraagd om de interventiemaatregel op het vlak van tijdelijke private opslag voor het varkensvlees te activeren. Dat zou de druk van de markt kunnen halen.”

Varkenspestvrij land

Verder wijst Hilde Crevits erop dat we in Europa leven in een eengemaakte markt. “Cijfers moet men met de nodige voorzichtigheid interpreteren. Het is niet omdat iets in de Belgische exportstatistieken staat, dat het ook in België is geproduceerd. Denken maar aan het vervoer van containerschepen via onze havens, of export naar landen binnen Europa.” Toch deze cijfers. “We exporteerden vorig jaar 899.000 ton varkensvlees naar andere lidstaten en derde landen samen, en importeerden zelf 345.000 ton varkensvlees. Van wat we uitvoerden, ging 95 procent naar bestemmingen binnen de interne markt en 5 procent naar derde landen”, antwoordt Vlaams landbouwminister Hilde Crevits.

Intussen hoopt de Vlaamse varkenssector – nu er de voorbije maanden geen positieve staalnames weer werden gedaan in het kader van Afrikaanse Varkenspest – dat de status van ‘varkenspestvrij land’ weer wordt verkregen, zodat weer naar derde landen kan worden uitgevoerd. “Ook dit zou een deel van de oplossing kunnen zijn. Er worden minder varkens verkocht om te worden geslacht, waardoor ook de biggenprijs de voorbije weken sterk onder druk stond.”

“We hebben al eerder gesteld dat het opslaan van vlees geen heiligmakende oplossing is”, stelt Sofie Joosen (N-VA). “Want op een bepaald moment moeten die producten weer op de markt komen. In het verleden hebben we al gezien dat dat niet altijd een oplossing biedt.” Ludwig Vandenhove (SP.A) stelt dat er moet worden nagedacht over mogelijke alternatieven. “We gaan naar een wereld waarin er wellicht minder internationale handel zal zijn. We moeten vooruit kijken voor die landbouwsectoren die meer produceren dan voor het eigen verbruik en dus meer exporteren. Ik denk dat we niet alles moeten blijven inzetten op blijven produceren, om dan achteraf bepaalde zaken uit de markt te moeten nemen en op te slaan.”

Al veel inspanningen

Vlaams Belang-parlementslid Stefaan Sintobin betreurt in de hele discussie dat andere parlementsleden van de gelegenheid gebruik maken om “de sector aan te vallen”. “Ik weet bijvoorbeeld dat het ABS aan het nadenken is over de vermindering van de productie, maar het is natuurlijk gemakkelijker om te zeggen dat we minder gaan produceren en exporteren, alsof er dan geen andere landen zijn die dat deel van de markt dan zullen inpikken. Als wij de helft minder gaan produceren is bijvoorbeeld Duitsland absoluut in staat om dat gat op te vullen”, zegt Stefaan Sintobin.

Stefaan Sintobin.
Stefaan Sintobin. - Foto: Belga

Hij pleit verder voor een algemeen en genuanceerd debat. “De varkenssector biedt ook heel wat werkgelegenheid. Waartegen hij zich ook verzet, is dat “de landbouwsector altijd met alle zonden van Israël wordt beladen zodra het gaat over milieu of klimaat.” “Onze land- en tuinbouwsector heeft de voorbije jaren enorm veel inspanningen gedaan op het vlak van milieu en klimaat en voor het grootste deel zijn zij niet verantwoordelijk voor de zogezegde vervuiling. Ik wil gerust het debat voeren, maar dan niet op een star-ideologische wijze.”

Chris Steenwegen.
Chris Steenwegen. - Foto: Belga

Volgens Chris Steenwegen (Groen) gaat het niet om een aanval op de varkensboeren. “Ik heb dat zo absoluut niet gehoord. Ik heb wel een bezorgdheid gehoord van hoe we in de toekomst ervoor kunnen zorgen dat de sector op een goede manier verder kan.”

Bart Dochy.
Bart Dochy. - Foto: Belga

Volgens Bart Dochy (CD&V), voorzitter van de commissie Landbouw, deelt iedereen de bezorgdheid over de varkenssector. “De prijsdaling is de laatste weken heel frappant geweest. We hebben in elk geval in deze commissie de ambitie om het debat over ons landbouwmodel grondig te voeren en met alle aspecten rekening te houden.”

Geen financiële buffer

Volgens landbouwminister Hilde Crevits (CD&V) klopt het dat de Vlaamse varkenssector vandaag wat kwetsbaarder is dan die in de buurlanden. “Bij veel bedrijven is er bijna geen financiële buffer door de schade die ze hebben geleden met het wegvallen van de export naar derde landen, onder meer door de Afrikaanse Varkenspest. In het overleg met de EU hebben we herhaaldelijk gevraagd om begrip te hebben voor de heel specifieke situatie van ons land. We dringen daar echt op aan.”

Voor Hilde Crevits staat het vast: “We mogen het kind niet met het badwater weggooien. Onze Vlaamse economie hangt heel sterk af van de handel, zowel import als export van goederen. Die handel moet duurzaam zijn, maar terugplooien op onszelf en niets meer verhandelen, is totaal geen oplossing. Het zou onze welvaartsstaat onderuit halen. Ik vind het goed dat we heel veel aandacht hebben voor de korte keten, maar alles wat we binnen Europa verhandelen is geen export. We maken gewoon gebruik van de vrijhandelszone.”

Doordacht bedrijfsmodel

Het is verder van belang om voor al de landbouwbedrijven een doordacht bedrijfsmodel te ontwikkelen. “We gaan vanuit de Vlaamse overheid niet één model opleggen. Als we onze landbouwsector sterk willen houden, zal diversiteit nodig zijn. En dat is de toekomst. Het is wel van belang dat alle boeren de kans krijgen om zich goed te laten begeleiden, en dat ze ook nadenken over de toekomst. Ik hoor dat vaak van jongeren: de zoektocht om in goed overleg met die oudere generatie nieuwe zaken te verkennen. Daar moeten we via de landbouworganisaties en via Vlaamse steun zorgen voor een goede begeleiding om de juiste keuzes te kunnen maken”, besluit landbouwminister Hilde Crevits.

Lieven Vancoillie

Lees ook in Covid 19

Meer artikelen bekijken