In een straal van 1 km rond het bedrijf in het district Märkisch-Oderland is een quarantainezone ingericht. De dieren van andere bedrijven in deze zone worden preventief geruimd, zoals 200 varkens die geen ziekteverschijnselen tonen, meldt Varkens.nl. Om de verdere verspreiding van MKZ te voorkomen, stelde de deelstaatoverheid ook tijdelijk een verbod in op het vervoer van vatbare dieren, van (delen van) kadavers en van mest van deze dieren. Dit noodverbod geldt bij het ter perse gaan van dit artikel tot 15 januari, maar werd al eens eerder verlengd. Deze tijd is nodig om alle noodzakelijke testresultaten te verzamelen om de spreiding van MKZ te beoordelen, zegt de website van Brandenburg. Op 14 januari waren er nog geen nieuwe gevallen gemeld.
Duitsland en de rest van de Europese Unie werden de afgelopen jaren als vrij van MKZ beschouwd. In onder andere Turkije, het Midden-Oosten, Afrika en delen van Azië en Zuid-Amerika komt de virusziekte wel nog regelmatig voor. Illegaal ingevoerde dierlijke producten uit deze landen vormen dan ook een constante bedreiging voor de Europese landbouw.
Vaccins
Het Friedrich Loeffler Institut (FLI) van de Duitse overheid meldde op 1 januari dat het het specifieke serotype heeft kunnen bepalen als MKZ serotype O. Nauw verwante MKZ-virussen worden aangetroffen in het Midden-Oosten en Azië, maar de exacte oorsprong en route van het binnendringen in de Duitse veestapel blijft onbekend.
Duitsland heeft een antigeenbank met vaccins voor dit specifieke serotype, waardoor deze na activering door de Duitse deelstaten snel de nodige vaccins kan produceren. De antigeenbank is speciaal opgericht voor gevallen zoals de huidige uitbraak. Vaccins voor MKZ moeten immers precies overeenstemmen met het juiste serotype, want vaccins tegen andere serotypes beschermen de dieren niet.
Geen maatregelen
Tijdens de MKZ-crisis van 2001 moesten in Nederland, het Verenigd Koninkrijk en Frankrijk tienduizenden dieren worden afgemaakt om verdere verspreiding te voorkomen. België werd toen, net als Duitsland overigens, niet getroffen door de uitbraak. Volgens het Federaal Agentschap voor de Veiligheid van de Voedselketen (FAVV) dateert het laatste geval op ons grondgebied uit de jaren 70. In Duitsland dateert het laatste geval van MKZ van 1988.
Een 150-tal kalveren en volwassen runderen zijn vanuit Brandenburg naar 16 Belgische veebedrijven gevoerd, meldt het FAVV. Die heeft deze bedrijven op 14 januari geblokkeerd en is bezig om er een inspectie uit te voeren. “Een inspecteur zal langsgaan bij deze veebedrijven om de dieren klinisch te onderzoeken en om stalen te nemen. Dit gebeurt vandaag en de komende dagen”, zei woordvoerder Hélène Bonte op 14 januari.
Bij het ter perse gaan van dit artikel gaat het om 16 beslagen verspreid over het land, maar dat aantal kan nog stijgen. “Op basis van nieuwe informatie over de trafiek van runderen vanuit Duitsland kan dit nog veranderen.”
Mocht er een besmetting met MKZ gevonden worden op een van deze bedrijven, moeten alle dieren op dat bedrijf geruimd worden. “De procedure is analoog met vogelgriep. Een zone van 3 en 10 km wordt ingesteld met een stand still voor dieren gedurende 72 uur en andere aangescherpte veiligheidsmaatregelen: geen bezoekers behalve de dierenarts, eventuele noodvaccinatie, verbod op verzameling van dieren in de zone...”
Het FAVV roept dierenartsen en veehouders op om waakzaam te zijn en om eventuele verdachte signalen te melden, maar legt nog geen algemene maatregelen zoals afvoerverboden op. “De situatie is nog niet zo acuut als in Nederland”, besluit Bonte.
Nederlands afvoerverbod
De Nederlandse minister van Landbouw Femke Wiersma heeft wel uit voorzorg een afvoerverbod afgekondigd voor vleeskalveren, met uitzondering voor de slacht. Sinds 1 december zijn zeker 3.600 kalveren naar Nederland gekomen uit Brandenburg, zo meldt Wiersma aan de Nederlandse Kamer. De indirect geïmporteerde kalveren staan op ruim 125 bedrijven verspreid over Nederland.
Het afvoerverbod houdt in dat er geen dieren van het bedrijf af vervoerd mogen worden. Naast deze maatregel geldt er per direct een bezoekersverbod voor vleeskalverbedrijven om de kans op mogelijke verspreiding van MKZ-virus via materialen zo klein mogelijk te maken. Alleen noodzakelijke bezoekers, zoals veeartsen, worden onder voorwaarden toegelaten op deze bedrijven.
Wiersma benadrukte in haar brief op 11 januari dat de maatregelen uit voorzorg worden genomen. “Er is op dit moment geen aanleiding of vermoeden dat er sprake is van een verdachte situatie bij een bedrijf in Nederland.”
