Vlaamse regering bereikt eindelijk een stikstofakkoord
De Vlaamse regering heeft zopas een stikstofakkoord bereikt. De details van het akkoord zijn nog niet bekend, maar alle regeringspartijen zijn bijzonder blij dat het akkoord er na al die tijd eindelijk is en dat het volgens hen juridisch stevig onderbouwd is.
Het bereikte akkoord herneemt grotendeels de inhoud van het ultieme voorstel van vorige 5 maart, maar voor 2 knelpunten die voor cd&v belangrijk waren, onder meer de externe saldering, komt er een extra onderzoek. Is dat onderzoek positief, dan verdwijnt in 2025 de strikte vergunningsdrempel voor de landbouw.
Vlaams minister-president Jan Jambon (N-VA) is alvast heel blij met het bereikte akkoord. "Dit was het moeilijkste dossier voor de Vlaamse regering. Het was een lange en moeilijke weg, dat moet ik niet verhullen. Maar het is ons gelukt, dat is het belangrijkste. Alle partijen waren ervan overtuigd dat er een akkoord moest komen: iedereen heeft water in de wijn moeten doen."
"Dit akkoord zal ervoor zorgen dat er heel wat minder schadelijk stikstof uitgestoten zal worden. Tegen 2030 zal de helft minder stikstof in de natuur terechtkomen. Dit akkoord is juridisch robuust en wetenschappelijk onderbouwd. We maken 3,6 miljard euro vrij om landbouwers te compenseren die vrijwillig stoppen. Sommige bedrijven zullen gecompenseerd worden tegen 130 % van hun waarde."
"Dit is een heel belangrijk moment voor de toekomst van de landbouw en de natuur in Vlaanderen. Wij hebben altijd het kompas gevolgd dat oog had voor natuur, maar ook voor landbouw. Ik ben heel dankbaar dat dat gelukt is. Het waren zware weken, maar er is een akkoord bereikt", zegt Vlaams minister Zuhal Demir (N-VA).
Duidelijkheid verschaffen
"Het was heel belangrijk om duidelijkheid te verschaffen. Het feit dat de aanpak vandaag is goedgekeurd, is belangrijk om te kunnen starten, om die reducties waar te maken. Zodat we vooruit kunnen.
"Dit dossier, samen met het Mestactieplan waar we eerder deze week ook een akkoord over vonden, is heel belangrijk voor de natuur. Het getuigt dat er in Vlaanderen plaats is voor beide: natuur én landbouw", zegt Demir.
Ook Vlaams minister van Landbouw Jo Brouns (cd&v) is tevreden met het bereikte akkoord. "Vanaf 2025 hebben boeren een perspectief dat hun toekomst kan verzekeren. Het is belangrijk dat we dat doen en dat daarvoor voldoende middelen worden vrijgemaakt. Er is geen enkele landbouwer in Vlaanderen die beseft dat er maar één weg is: die van de verduurzaming. Hier zit een heel tevreden minister van Landbouw."
Hoop en perspectief voor de toekomst
Bart Somers van Open VLD, de derde partner in de Vlaamse regering is ook al heel blij dat de lange onderhandelingen tot een akkoord geleid hebben. "Mijn partij was ervan overtuigd dat het een slechte zaak zou zijn als er geen akkoord kwam. Ik ben dan ook blij dat we dat akkoord hebben gevonden. Het akkoord biedt hoop en perspectief voor de toekomst. Voor de piekbelasters, die tijd krijgen. Wij hebben technologische innovatie altijd beschouwd als deel van de oplossing. We wenden met dit akkoord een vergunningenstop af. Het is een eerbaar akkoord, waarmee we hebben aangetoond dat deze Vlaamse regering ook moeilijke dossiers kan aanpakken."
"Het lijkt een heel technisch dossier, maar dit is hypermenselijk. Achter elk cijfer schuilt een gezin, schuilen mensen voor wie de toekomst er anders zal uitzien. De strijd die we deze week hebben gevoerd, was nodig om hen perspectief te bieden. Ik ben blij dat dat gelukt is", stelt minister Hilde Crevits (cd&v).
Huidige vergunningen blijven gelden
Alle ondernemingen in de landbouwsector krijgen van de ministers Brouns en Crevits de zekerheid dat huidige vergunningen geldig zullen blijven tot 2025. Vanaf 2025 zullen bedrijven ook gebruik kunnen maken van extern salderen. Daarin hebben de regeringspartners elkaar gevonden en een evenwichtige balans gevonden.
Daarnaast zal vanaf 2025 een gelijkwaardige behandeling in het toekomstige vergunningenkader verzekerd worden. De landbouwsector zal via een passende beoordeling een nieuwe vergunning kunnen vragen, net zoals voor andere sectoren.
Extern salderen
Het extern salderen, het samenvoegen van ondernemingen en de mogelijkheid tot individuele passende beoordelingen zorgen voor een toekomstperspectief voor jonge boeren. "Een toekomstperspectief geven, daar hebben zowel boeren als bedrijven recht op", zegt Vlaams viceminister-president Hilde Crevits. "Met dit akkoord bieden we kansen voor individuele bedrijfsontwikkeling en een correcte behandeling voor alle sectoren. Er is van discriminatie geen sprake meer", concludeert minister Benjamin Dalle.
Voor deze beide cruciale elementen zullen de komende maanden nog de nodige stappen worden gezet, zodat ze op een juridisch robuuste manier kunnen worden ingezet. Tot 2025 zullen landbouwers in hun huidige vergunning kunnen verder werken. Daarvoor zullen decretale initiatieven genomen worden.
Boerenbond blijft bezorgd
"Het lijkt erop dat met het gelijkschakelen van de vergunbaarheidsdrempels tussen landbouw en industrie en het extern salderen tegen 1 januari 2025 twee cruciale bijsturingen zijn gebeurd die Vlaamse landbouwers toekomstperspectief kunnen bieden", klinkt het in een eerste reactie bij Boerenbond. "Belangrijk is wel dat dit ook onverkort verder vertaald wordt in het decreet en er een duidelijk afgelijnd kader komt voor de passende beoordeling die dit mogelijk moet maken. Dit kan vanaf 1 januari 2025 zuurstof geven aan veehouderijen."
Niettemin blijft dit plan volgens Boerenbond zware inspanningen vragen van de landbouwers. De organisatie blijft zeer bezorgd over het ontwikkelplan van het Turnhouts Vennengebied en een aantal andere aspecten uit het stikstofakkoord. "We kijken uit naar concrete teksten en zullen deze samen met onze bestuursleden en landbouwers minutieus gaan bekijken, waarna we uitgebreider zullen reageren.
In de volgende fase zullen verschillende wetgevende initiatieven moeten genomen worden. Boerenbond zal die initiatieven nauwgezet volgen. Kritisch, maar steeds zoekend naar oplossingen en perspectief voor onze jonge landbouwers. We willen betrokken worden bij de uitvoering. Daarom vragen we nu reeds om onze visie op het akkoord te mogen geven tijdens hoorzittingen in het Vlaamse parlement."
Laatste woord is nog niet gezegd
Het Algemeen Boerensyndicaat meent dat het laatste woord over dit stikstofakkoord nog niet gezegd is. "Er volgt nog een openbaar onderzoek naar de impact van het (bijna) gelijkschakelen van de beoordelingsdrempel voor landbouw en industrie en voor het mogelijk extern salderen van emissierechten. Voor menig gepassioneerde veehouder blijft dit dossier een zwaard van Damocles en is dit ondanks alles een zwarte dag", stelt ABS-voorzitter Hendrik Vandamme.
"De blokkering van de complete Vlaamse landbouw moest stoppen. Onze bezorgdheden over rechtsonzekerheid blijven echter onveranderd groot zolang er geen juridisch robuust decretaal kader is.
Een lichtpunt is dat de drempel van 0,028 sneller opgetrokken zal worden naar 0,8 mits passende beoordeling. Dat is dicht bij de 1 die industrie toegewezen krijgt. Het is goed dat er mogelijk (beperkte) ontwikkelingsruimte komt door extern salderen. We weten nog niet hoe dit concreet gemaakt zal worden, maar voor het ABS moet dit op een landbouwsociale manier kunnen. Het kan niet de bedoeling zijn dat enkel de kapitaalkrachtigen alle mogelijkheden naar zich toe trekken. Het is goed dat dit onderzocht wordt.
Een groot aantal bedrijven hebben de boodschap gekregen dat ze moeten stoppen. Elk bedrijf staat voor een boerenfamilie, voor mensen. Voor hen en hun omgeving zal passende begeleiding moeten voorzien worden. Er is dan wel financiële compensatie voorzien, maar er zal meer nodig zijn", besluit Vandamme.
