Boeren getuigen in ‘Mestmeesters’ hoe ze de bodem koesteren

In Mestmeesters komen 4 toekomstgerichte landbouwers – akkerbouwers Steven Van Hyfte en Josse en Jan Peeters, biogroententeler Nico Vandevannet en melkveehouders Dominque en Martijn Kesters – aan het woord die ervan overtuigd zijn dat zorg dragen voor de bodem, het milieu en het landschap van belang is voor de toekomst van de landbouw in Vlaanderen. Met gepaste praktijken en technieken rond teelten, bemesting en bodem behalen ze zowel landbouwkundig als milieukundig goede resultaten. Meesters in hun vak, die tonen dat het kan.

Met deze documentaire wil de VLM landbouwers die inspanningen leveren voor het milieu in de kijker zetten als voorbeeld voor hun collega’s en hun ook bedanken voor hun inzet. Mestmeesters werd op 17 januari in première in Brussel tijdens een netwerkmoment voorgesteld aan heel wat stakeholders. Dat was zonder bevoegd minister van Omgeving Zuhal Demir (N-VA). De minister bedankte in een persbericht de landbouwers Josse, Nico, Steven en Dominique om een inkijk te geven in hun bedrijf. “Ik vind het een heel boeiende documentaire met prachtige landbouwbeelden, die aantoont dat deze landbouwers hard werken aan de zorg voor het milieu en de bodem, door aangepaste bemestings- en teeltpraktijken toe te passen. Ik hoop dat heel wat collega’s hen zullen volgen en dat het debat op basis van deze goede praktijken verder gevoerd kan worden. Er is immers nog veel werk aan de winkel om de waterkwaliteit in het landbouwgebied te verbeteren, daar heeft de Europese Commissie mij eind vorig jaar nog op gewezen.”

De 4 J’s

De 4 landbouwers tonen met hun aanpak dat het mogelijk is om lage nitraatresidu’s te behalen door te bemesten volgens de 4 J’s. Ze bemesten met de juiste dosis, op het juiste tijdstip, met de juiste soort mest en met de juiste bodem- en bemestingstechnieken zoals bijvoorbeeld niet-kerende bodembewerking, teeltrotatie, kantstrooibemesting, gefractioneerde bemesting of bladbemesting. Daardoor kunnen er minder meststoffen uitspoelen naar het water. Diezelfde technieken dragen bij aan een klimaatrobuustere bodem, waardoor de gewassen weerbaarder zijn tegen de gevolgen van klimaatverandering.

De documentaire wordt ook doorspekt met de visies van enkele specialisten. Zo belicht Saartje Degelin van B3W, de Begeleidingsdienst voor Betere Bodem- en Waterkwaliteit, het belang van goede praktijkvoorbeelden. “Met B3W worden heel wat inspanningen gedaan om de technieken die bijdragen aan de 4 J’s breed uitgerold te krijgen. De kennisdeling door landbouwers is daarbij cruciaal.” Ook Thijs Vanden Nest van het ILVO benadrukte in zijn adviezen het belang van een goede bodem(bewerking), het gebruik van groenbemesters en een ruime teeltrotatie. De bodem beschermen, helpt immers het bodemleven voeden. Een gezonde bodem zorgt voor een gezonder gewas dat efficiënter nutriënten kan opnemen. Ten slotte gaf ook professor Stefaan De Neve van de faculteit Bio-ingenieurswetenschappen UGent duiding over de moeilijkheden bij dierlijke bemesting, maar ook over de maatregelen die men al van in de stal kan nemen om uitstoot te beperken en technieken op het veld. “De landbouwer wordt echter in hoge mate geconfronteerd met de onzekerheden van de weersomstandigheden. Die uitdaging wordt groter met de klimaatverandering. De boer kan hierop inspelen door onder meer het fractioneren van zijn bemesting of met bladbemesting.” Ook De Neve benadrukte het belang van een goede bodemkwaliteit.

Mestactieplan

In de aanloop van alweer een nieuw mestactieplan komt deze VLM-documentaire als geroepen. Voorzitter Algemeen Boerensyndicaat (ABS) Hendrik Vandamme: “Correct bemesten is meer dan ooit noodzakelijk. Maar het is meer dan alleen blind regeltjes of normen volgen. Kennis van de gewasbehoefte, een goede keuze van de meststoffen, juiste advisering, correcte toepassing en wat geluk met de groeiomstandigheden vormen een basis om een goed economisch en ecologisch resultaat te bekomen. In 2023 hebben we met het ABS duidelijk aangegeven met het bereikte akkoord MAP 7 waar we heen willen. 2024 wordt wat dat betreft het jaar van de waarheid.”

Lode Ceyssens, voorzitter Boerenbond sluit zich daarbij aan: “De documentaire schetst een mooi beeld van het harde werk dat onze land- en tuinbouwers elke dag verzetten voor het verbeteren van de waterkwaliteit. VLM brengt een positief en sensibiliserend verhaal en draagt daarmee bij aan het draagvlak. Dat kan onze boeren nog meer motiveren om aan de slag te gaan met innovatieve en betere technieken. Samen maken we het beter!”

Inspiratie

De VLM hoopt met deze documentaire andere landbouwers te inspireren en bij te dragen aan het maatschappelijk debat over duurzame landbouw in Vlaanderen.

De documentaire, die een klein uurtje duurt, is integraal te bekijken op het Youtube-kanaal van de VLM en zal vanaf 4 februari ook op Plattelandstv te zien zijn. Neem zeker een kijkje hoe deze boeren mooie bedrijfsresultaten realiseren zonder overmatig – of zelfs niet meer – te bemesten:

Anne Vandenbosch