Startpagina Tuin

Tien om nu te zien: de 10 populairste sierbessenstruiken

Bij de meeste tuinliefhebbers is een mooie, spectaculaire, liefst langdurige bloei de voornaamste reden voor het aanplanten van sierstruiken. Deze struiken, o.a. Forsythia, Spirea, Magnolia, Lonicera, Deutsia, Hibiscus, zijn bij het brede publiek dan ook het best bekend.

Leestijd : 5 min

Vele van de bovengenoemde struiken bloeien dan wel spectaculair gedurende enkele weken, maar staan er de rest van het jaar maar gewoontjes bij. De sierstruiken die we vandaag bespreken, combineren bloei, die soms wel minder spectaculair is, met een min of meer lange periode van bessendracht en zorgen op die manier voor kleur en leven (vogeltjes) in de late najaarstuin. En mooi meegenomen: de bessen doen het schitterend in adventskransen of kerststukjes.

Ilex

Dit is een plantengeslacht met ruim 300 soorten, waarvan de Ilex aquifolium of de scherpe hulst bij ons inheems is. Deze hulst heeft donkergroene bladeren die sterk gegolfd en grof getand zijn en bovendien voorzien zijn van scherpe stekels. Oudere bladeren, hoger in de plant, hebben vaak niet stekende, gaafrandige bladeren. Bijna alle soorten hulst zijn tweehuizig, er bestaan dus mannelijke en vrouwelijke planten, die beiden rijkelijk bloeien maar waarbij alleen de vrouwelijke planten nadien ook bessen dragen. Van de scherpe hulst bestaan heel wat goede cultivars met verschillen in vorm en kleur van het blad, in de groeiwijze en in de kleur van de bessen. Van vele cultivars worden alleen de vrouwelijke planten ( I. aquif. 'Argenteo marginata’, I. aquif. 'Handsworth Silver', I. aquif. 'J. C. Van Tol) vermeerderd en verkocht, wat de garantie biedt dat ze na de bloei ook bessen zullen dragen, op voorwaarde dat er een mannelijke hulst ergens in de buurt staat. Ook van de blauwbladige hulst (Ilex x meservae) worden vaak uitsluitend vrouwelijke planten verkocht, wat meestal ook blijkt uit de naamgeving zoals 'Blue Princess', 'Blue Angel', 'Blue maid' en waarvan men dus zeker is dat ze na bestuiving bessen zullen dragen. Ilex verticillata is een bladverliezende hulst met (op de vrouwelijke planten) een massa helderrode bessen die zeer gegeerd zijn bij de bloemschikkers.

Pyracantha

De vuurdoorn, met zijn scherpe, houtige stekels, is wat uit de gratie geraakt. Nochtans is deze bladhoudende heester in het najaar, als hij staat te pronken met zijn overvloed aan gele – of oranjerode bessen, een echte blikvanger in de tuin. Vaak wordt deze plant als muurheester opgekweekt. Omdat het geen echte klimplant is, heeft hij behoefte aan een latwerk of draadgeraamte om de jonge takken aan vast te maken en zo de plant omhoog te leiden. Als vrijstaande heester wordt hij tot 5 m hoog en breed, maar laat zich makkelijk snoeien tot een meer compacte struik, wat hem bijzonder geschikt maakt als ondoordringbare (denk aan de stekels) haag. In mei en juni verschijnen de witte bloemtrosjes in groten getale aan de struik, die zich na de bloei langzaam transformeren tot trossen felgekleurde bessen. Er zijn een 6-tal cultivars in omloop met elk hun specifieke groeiwijze en beskleur. Pyracantha‘s geven de voorkeur aan een zonnige standplaats in een goed gedraineerde kalkrijke grond.

Callicarpa bodinieri

Is een bladverliezende struik, met mooi verkleurend herfstblad, die bij ons maar net winterhard is. In strenge winters kunnen de toppen al eens invriezen, maar meestal herstelt de plant gewoon vanzelf. De bloei (lila bloemetjes in juli) is eerder onopvallend, in tegenstelling tot de paarse bessen, die in dichte clusters rond de takken verschijnen in september en oktober en vaak tot diep in de winter blijven zitten. De cultivar Callicarpa b. 'Profusion' is zelfbestuivend, van andere cultivars plant u beter meer dan 1 struik om een groot aantal bessen te krijgen. Callicarpa geeft de voorkeur aan een beschutte, zonnige plek op het zuiden. Een te natte grond in de winter gaat ten koste van de besvorming.

Symphoricarpos

De sneeuw- of klapbes (de bes maakt een klappend geluid als ze tussen de vingers kapot geduwd of op de grond gegooid wordt) zijn dankbare planten die zowel in de schaduw als in de zon kunnen groeien. Ze zijn ideaal voor het vormen van hagen en grote massieven (best scheren in het vroege voorjaar om de bloei niet volledig weg te snoeien). S. alba is een vrij losgroeiende struik die tot 1,5 m hoog wordt en in het najaar witte bessen draagt. S. chenaultii heeft een dichtere groeiwijze en lila bessen. Daarnaast bestaan er nog een 10-tal cultivars met specifieke groeiwijzen en witte of lila bessen. Sneeuwbes is een sterke plant die de voorkeur geeft aan vochtige, humusrijke gronden.

Rozenbottels

Rozen stelen de show van de vroege zomer tot de vroege herfst met hun kleurige en geurige bloemen in velerlei vormen en groottes. Maar ook later op het seizoen zijn er heel wat rozen die ons weten te verrassen met hun fraaie, lekkere en voedzame, rozenbottels, die tot diep in de winter aan de struiken blijven zitten. De bottels zijn zeer divers van kleur, vorm en grootte, gaande van geel, geeloranje, oranjerood, roodbruin tot bijna zwart en van rond tot eirond en flesvormig. Vooral bij de botanische en de oude rozensoorten wordt de bloei bijna altijd gevolgd door prachtige bottels. Rosa rugosa of de bottelroos -what's in a name- is een sterke, gezonde roos die in juni en juli bloeit met grote roze bloemen en in de herfst overdekt is met grote oranjerode, tomaatvormige bottels tot 2 cm in diameter. Rosa moyesii, een krachtig groeiende rozenstruik (tot 4 m hoog) die bloeit met platte, enkelvoudige bloemen, heeft misschien wel de mooiste bottels. De scharlakenrode bottels zijn groot, zwaar en erg decoratief en hebben de vorm van een omgekeerde kruik. “De volmaakte hangertjes van de natuur” zoals een rozenliefhebber ze ooit omschreef. De bij ons inheemse Rosa canina of hondsroos draagt in het najaar, eerder kleine, langwerpige, roodoranje bottels. Ook de ramblerrozen (liaanrozen) verbazen ons in het najaar met trosjes, kleine, felrood gekleurde bottels. Daarnaast dragen ook sommige moderne rozen, die vaak een hele zomer lang bloeien met gevulde, grote bloemen met schitterende geuren en kleuren, in het najaar nog prachtige bottels. Voorwaarde is wel dat de bloemen dan niet verwijderd worden, zoals vaak gebeurt om de bloei gaande te houden.

Volgende week nog 5 schitterende struiken die ons in dit seizoen verrassen met hun opvallende bessen.

GB

Lees ook in Tuin

Het nieuwe moestuinseizoen staat voor de deur

Tuin Door de zachte temperaturen belooft het in 2024 een vroeg seizoen te worden. De enthousiaste moestuinier voelt zich in deze periode zoals een kind in de weken voor Sinterklaas: voorzichtig bladerend door de catalogi van zaadhuizen en tuincentra op zoek naar nieuwigheden en curiosa, hier en daar aankruisend welk ras of soort men in het komende seizoen wel eens wil uit proberen.
Meer artikelen bekijken