Algemeen
Mieren behoren tot de grote groep van de insecten en zijn nauw verwant aan de wespen. Er zijn ongeveer 12.000 soorten mieren gekend die allemaal tot dezelfde familie (Formicidae
Vliegende mieren
In bepaalde perioden van het jaar, afhankelijk van de soort, komen er massaal gevleugelde exemplaren voor die wel eens voor overlast kunnen zorgen. Om dit fenomeen beter te begrijpen, moeten we de levenswijze van de mier van wat naderbij bekijken. Mierenkolonies bestaan doorgaans uit 1 of meerdere koninginnen die zorgen voor de eileg en een groot aantal werksters die duidelijk kleiner zijn en zorgen voor het broed, de nestbouw en het voedsel. Eind juni tot begin juli, als de kolonie na de koude wintermaanden op zijn sterkst is, worden in het nest massaal nieuwe, gevleugelde koninginnen geboren, tegelijk met een groot aantal, eveneens gevleugelde, mannetjes, die in de rest van het jaar niet aangetroffen worden in de nesten. Als deze individuen sterk genoeg zijn, verlaten ze massaal, vaak op een zwoele, windluwe dag, het nest om hun bruidsvlucht uit te voeren, waarbij de mannetjes hoog in de lucht de koninginnen bevruchten. Het merkwaardige is dat alle nestkolonies uit de omgeving op hetzelfde moment uitvliegen, waardoor er genetische uitwisseling mogelijk is tussen de verschillende nesten en de levenskracht van de soort verzekerd blijft. Na de bruidsvlucht sterven de mannetjes. De bevruchte koninginnen bijten hun vleugels af en gaan op zoek naar nieuwe nestplaatsen. Door hun bruidsvluchten uit te voeren op zwoele, hete dagen is de kans groot dat er nadien onweer ontstaat, waardoor de bodem vochtig en poreus is en ze makkelijker een nieuwe nestgang kunnen uitgraven.
Vervelende soorten
Van de ongeveer 70 soorten die in België voorkomen, zijn er slechts een klein aantal die soms overlast veroorzaken. De meest algemeen voorkomende mier is zonder twijfel de zwarte wegmier (Lasius niger). Het is een echte cultuurvolger, die vaak in de nabijheid van woningen vertoeft, waar hij de voorkeur geeft aan nestruimtes onder straat- en terrasstenen, die overdag de warmte absorberen en ze 's nachts weer afgeven. Daardoor blijft het in de nesten aangenaam warm. In tegenstelling tot vele andere miersoorten heeft hij een voorkeur voor niet al te droge plekken, bijvoorbeeld langs bosranden, in graslanden en tuinen (gazon en terras). Typisch voor deze soort is dat de werksters in allerijl de vele eitjes, larven en poppen ondergronds in veiligheid proberen te brengen als hun nest bloot komt te liggen, bijvoorbeeld door het verplaatsen van stenen of het maaien van het gazon.
Een andere mier die de meeste mensen wel kennen, vaak als gevolg van een pijnlijke ontmoeting tijdens een picknick of het kamperen, is de gewone steekmier (Myrmica rubra), in de volksmond vaak 'rode mieren' genoemd. In tegenstelling tot de meeste miersoorten bezit deze mier een holle angel, waarmee ze pijnlijke steken kan toebrengen. Na de zwarte wegmier is dit de meest algemeen verspreid voorkomende mier in België. Deze is in zowat alle omgevingen te vinden, behalve op zeer warme en droge plaatsen, met een voorkeur voor ruderale omgevingen. Dit zijn door de mens verstoorde en met organisch materiaal verrijkte gronden, met name onze tuinen en gazons. Deze soort is zeer agressief en zal bij verstoring van het nest al snel in de aanval gaan met pijnlijke steken tot gevolg.
Bestrijding
Door het agressieve gedrag van sommige soorten of het feit dat ze massaal in onze woonomgevingen voorkomen (zwarte wegmier) kunnen mieren soms overlast veroorzaken en kan bestrijding soms onvermijdelijk zijn. In de loop der jaren zijn een hele reeks huis-, tuin-, en keukenremedies ontwikkeld, de ene al wat efficiënter dan de andere. Bepaalde stoffen of materialen (kaneel, koperen muntjes, citroensap, waspoeder...) worden door de mieren als onaangenaam ervaren en hoewel deze middeltjes niet altijd even doeltreffend zijn, kan men het pad van de mieren er wel door wijzigen en kunnen we ze zo van welbepaalde plaatsen weggehouden.
Er zijn ook meer radicale methodes zoals het gebruik van azijn of kokend water, het effect ervan is eerder lokaal en zal vaak slechts een klein deel van het nest vernietigen. Een mengsel van gist en honing, een echte lekkernij voor de mieren, zorgt ervoor dat de proevers letterlijk eten tot ze ontploffen. Doordat mieren het voedsel vaak doorgeven aan andere mieren kan deze methode ook op beperkte schaal in het nest slachtoffers maken. Als bovenstaande middelen onvoldoende resultaat geven en de overlast toch te groot blijft, dan kunnen biociden (insecticiden voor gebruik in en rond het huis) een uitkomst bieden. Ze worden in verschillende formuleringen gefabriceerd. Lokdozen zijn eenvoudig te gebruiken en relatief veilig voor kinderen en huisdieren. Ze werken niet onmiddellijk, om
