Boerderij Koeweidehof draait voor 100% op groene stroom, dankzij de combinatie van biogas – elektriciteit die met een pocketvergister op de boerderij wordt opgewekt uit de mest van hun koeien – en zonnepanelen op de daken van de stallen en loodsen. De overtollige stroom gaat rechtstreeks naar enkele gezinnen in de buurt.
Op andere vlakken is het melkveebedrijf van Bart Vanderstraeten en Marijke D’Hertefelt in Merchtem even innovatief. “Een railsysteem boven de koeien strooit het droge digestaat van de pocketvergister automatisch in de ligboxen, zodat het als strooisel kan dienen. De koeien kiezen zelf wanneer ze naar de melkrobot gaan om gemolken te worden en voederrobots zorgen ervoor dat de koeien altijd voldoende te eten hebben.
Door te focussen op alleen al het comfort van onze dieren steeg onze melkproductie”, vertelt Bart.
Bio-economie
Deze 100% groene aanpak van het Koeweidehof ligt volgens de Europese Commissie in lijn met hun Visie voor landbouw en voedsel, die op 19 februari 2025 werd voorgesteld.
Deze landbouwvisie zal later dit jaar worden aangevuld met een nieuwe Europese strategie voor bio-economie, die zich richt op het duurzame gebruik van biomassa en die de circulaire economie wil stimuleren om zo bij te dragen aan het concurrentievermogen van de EU. “De Europese Unie loopt achter wat betreft verschillende industrieën, maar de bio-economie biedt nog heel wat opportuniteiten”, aldus Jessika Roswall, Eurocommissaris voor Milieu, Waterbeheer en een Concurrerende Circulaire Economie.
Een opleving van de bio-economie moet ook kansen creëren voor boeren. “Veel boeren kunnen jammer genoeg niet leven van de productie van voedsel”, stelde Christophe Hansen, Europees Commissaris voor Landbouw en Voeding. “De bio-economie kan een extra bron van inkomen zijn voor hen.” Denk aan bijvoorbeeld de productie van energie op basis van de eigen reststromen, zoals het Koeweidehof doet.
Investeringen in de bio-economie van de EU moeten het platteland terug doen heropleven door de creatie van kwalitatieve jobs, en moeten jonge mensen overtuigen om boer te worden. “Als we innovatie mogelijk maken, moet dat jonge mensen overtuigen om zich aan een job in de agrovoedingssector te wagen”, zei Hansen.
Vereenvoudiging
Daar knelt het schoentje natuurlijk. Zoals eerder bericht in Landbouwleven (zie Landbouwleven van 20 februari 2025) is het voor boeren vaak moeilijk om een vergunning te krijgen voor innovatieve technieken, zoals een pocketvergister.
Volgens de Eurocommissarissen zit het probleem onder andere bij de vertaling van Europees beleid naar Vlaamse wetgeving. “We zullen met de ministers van de lidstaten samenzitten om dit proces onder de loep te nemen.”
Tussen de verschillende beleidsdomeinen, zoals milieu en landbouw, zijn er ook veel overlappende eisen voor boeren. Die sluiten elkaar dan nog eens vaak uit. Dat is een onwerkbare situatie voor de landbouwers, vindt de Europese Commissie. “Tegen het einde van het jaar stellen we een pakket vereenvoudigingen voor om hier een mouw aan te passen”, beloofde Hansen.
Renure
Bart overweegt om te investeren in een stikstofstripper. Door deze techniek na de pocketvergister te schakelen, zou hij in principe het digestaat kunnen opwaarderen tot kunstmestvervanger. “Hier bots ik wel terug op de Europese Renure-wetgeving.” Of liever op het gebrek daaraan. Zolang deze wetgeving niet door de wetgevende molen van de Europese Unie geraakt, mag hij de opgewaardeerde dierlijke mest niet gebruiken ter vervanging van kunstmest.
Hansen erkende dat de toepassing van dierlijke mest een boost moet krijgen, zeker nu er Europese sancties komen op de import van Russische kunstmest. “Maar dat zal op zich niet voldoende zijn om tekorten op te vangen. We moeten onze eigen productie van zowel dierlijke als kunstmatige productie opschalen en op zoek gaan naar opportuniteiten om kunstmest te importeren van andere landen.”
Uit silo’s breken
Bart nodigde na afloop van het bezoek de 2 Eurocommissarissen uit om binnen 2 jaar terug te komen, zodat ze de impact kunnen zien van hun (landbouw)beleid van de komende jaren. “Hopelijk wordt de Visie ook beleid, en moeten ze niet met het schaamrood op de wangen terugkeren”, zei Bart.
Hij is ervan overtuigd dat er verandering komt en ziet het als een positief signaal dat de Eurocommissarissen van Milieu en Landbouw samen zijn boerderij bezochten. “Landbouw en milieu kan je niet van elkaar loskoppelen wanneer je beleid maakt, ook al hebben sommigen dat in het verleden geprobeerd. Door samen naar hier te komen, tonen Roswall en Hansen dat ze samen het engagement aangaan.”
Dat sentiment droegen de Eurocommissarissen duidelijk uit tijdens het bezoek. “We moeten uit onze silo’s breken”, aldus Hansen. “Samen nemen we de nodige stappen om een duurzame Europese landbouwsector te bouwen, op economisch, sociaal en milieuvlak.”
“Boeren zijn een deel van de oplossing”, beaamt Roswall. “Ik wil dan ook met hen samenwerken om tot oplossingen te komen.” Het bezoek was duidelijk een succes. “Dit is beter dan een hele dag in mijn kantoor zitten”, lachtte Roswall.
Thor Deyaert
