Grotere melkaanvoer in noorden van Europa
Raf Beyers, adviseur bedrijfsontwikkeling en risk management bij United Experts, overliep met ons de financiële wereldsituatie en de internationale zuivelmarkten.
De centrale bankiers van de Federal Reserve (FED) en de Europese Centrale Bank (ECB) eisten midden december weer de hoofdrol op naar aanleiding van hun laatste rentebesluit van dit jaar. Zowel de Amerikaanse als Europese Centrale Bank verhoogde met 50 basispunten. Hiermee steeg de beleidsrente bij de ECB naar 2% en bij de FED naar 4,5%. “De communicatie daarbij van beide centrale banken was bijna een kopie van elkaar”, stelt Raf Beyers. “Beiden onderstreepten dat ook in het komende jaar nog verder rentestijgingen te verwachten zijn om de naar verwachting nog altijd stevige inflatie te bestrijden. Het is net deze zorg rond een aanhoudende monetaire verkrapping die een kerstrally op de financiële markten dit jaar doet uitblijven.
De inflatie in onze contreien lijkt nu iets te milderen. De energieprijzen van gas en elektriciteit die de inflatie binnen Europa het meest stuwden zijn de voorbije maanden wat gedaald naar nog altijd historisch hoge niveaus. Het zijn nu net de nog altijd stijgende voedselprijzen voor consumenten die de inflatie stuwen.”
Nog coronaperikelen in China
Intussen zien we in China de Covidzorgen terug toenemen. Het milderen van hun zero covid-beleid wreekt zich nu al bij een bevolking die vooral bij oudere generaties weinig of beperkt gevaccineerd is. Nog vers in ons geheugen weten we hoelang het aansleept om deze pandemie onder controle te krijgen. Het is dan ook een vraag in welke fase van de pandemie China nu eigenlijk zit.
“De lage Amerikaanse olievoorraden doen de olieprijs nu wel iets boven 80 dollar per vat stijgen. Het jaar eindigt dus met nog altijd een verwoestende oorlog in Europa, energiezorgen voor Europa, economische zorgen, inflatiezorgen en een heel moeilijk te controleren fase van de pandemie in China. Dit nieuws lijkt ook te wegen op de laatste Global Dairy Trade (GDT) van dit jaar op 20 december waar de prijsindex met 3,8% daalde en een index noteerde die we de voorbije 2 jaar niet zo laag zagen”, vat Beyers samen.
Veel gemolken oktober in Europa
Raf Beyers: “In Europa heeft men eind vorige week nu eindelijk de EU27-melkaanvoer van oktober afgeklopt op zoals verwacht +1,5%. In Europa wordt in oktober wel het meest van de voorbije 6 jaar gemolken. Toch wel opvallend die wijziging want in het voorjaar zat men, in vergeljiking met de voorbije 6 jaar, nog eerder in de middenmoot. Zeer opvallende uitschieters in oktober zijn België (+7,1%), Nederland (+4,6%), Duitsland (+2,3%), Polen (+2,1%) en Ierland (+7,5%). We zien dan in Europa ook een duidelijk verschil tussen Zuid-Europa en Noord-Europa. In het zuiden lijkt men nog altijd de extreme zomer te verteren.”
Voor Nieuw-Zeeland en de Verenigde Staten (VS) zijn de aanvoergegevens van november al binnengekomen. De Kiwi’s melken in de tweede hoogste productiemaand van hun melkseizoen nog maar 0,9% (in milksolids) minder dan vorig seizoen. Dit kan betekenen dat de uitloop van dit melkseizoen persistentie kan vertonen, daar nog altijd gemotiveerd door mooie melkprijzen. De melkveehouders in de VS melken over november +1,3% maar doen dat nu wel met 0,55% meer koeien dan vorig jaar. In Australië komt de melkproductie maar niet opgang. Over november melken de Aussies liefst 9,6% onder vorig jaar. Daar zien we de melkproductie al sinds juni op het laagste punt in de voorbije 20 jaar. De spotmelk is sinds midden december gedaald onder de intussen al minder magische grens van 40 euro. Seizoensmatig is dit fenomeen op het jaareinde niet abnormaal te noemen.
Nieuw-Zeelandse boter blijft goedkoper
Voor het eerst sinds begin september maakte de Europese boterindex deze week nog eens een stapje omhoog. Het is voor velen gissen naar de reden omdat alleen de uitzonderlijke prijsstijging van de Franse boter daar oorzaak van was. De Europese index ging deze week naar 5.540 euro/ton en steeg daarmee 120 euro/ton. De Nederlandse boterprijs daalde zelfs nog een beetje naar 5.100 euro/ton en de Duitse prijs bleef gelijk op 5.200 euro/ton. De Franse prijs echter steeg liefst 410 euro/ton naar 6.320 euro/ton. Het lijkt dus wel feestdagen = croissantdagen in Frankrijk.
Op de GDT gingen de prijzen voor boter (-2,6%) en vochtvrij melkvet (Anhydrous Milk Fat, AMF) (-2,2%) naar beneden. GDT-boter is nu 4.350 euro/ton. Nieuw-Zeeland exporteerde dit jaar – tot en met november – al ruim 13% meer boter en AMF. De Nieuw-Zeelandse boterprijs, die sinds de lente ruim lager is dan in Europa en sinds de zomer ook ruim lager dan in de VS, is dus zeer aantrekkelijk voor de internationale markt. De Chinezen hebben in boter tot met november wel geholpen voor de export van de Kiwi’s want ze importeerden tot nu 21% meer AMF en 2,8% meer boter. Voor de Europese melkveehouders is het duimen dat de Franse boterprijs de richting nu al heeft gemaakt voor na Nieuwjaar. “Het is echter wel zo dat net de zuivelprijzen momenteel in de inflatiekorf worden benoemd als meest gestegen wat gevaarlijk is voor vinger op de knip bij consumptiekeuzes”, merkt Raf Beyers op.
Chinese poederimport sputtert
In tegenstelling tot boter zette de Europese mageremelkpoederindex (Skimmed Milk Powder, SMP) spijtig genoeg wel zijn daling verder deze week naar een prijs van 2.848 euro/ton. “In dit veel internationaler verhandeld product zijn prijzen bij de Europese indexmakers Duitsland, Nederland en Frankrijk wel ongeveer gelijk. Opvallend blijft wel de Nederlandse prijs, een belangrijke Europese poederexporteur, van maar 2.780 euro/ton”, stelt Beyers vast.
Op de GDT trokken de poederprijzen de veilingindex naar het laagste niveau sinds december 2020. Zo ging SMP liefst 4,8% onderuit naar een prijs van 2.800 euro/ton en ging vollemelkpoeder (Whole Milk Powder, WMP) 4% achteruit naar 3.100 euro/ton. De Europese WMP-index zit momenteel eerder op 4.200 euro/ton. “Het is daarom niet vreemd dat de Europese WMP-export tot en met oktober 19% of 47.000 ton lager is dan vorig jaar. Ondanks de veel scherpere Nieuw-Zeelandse prijsvorming van WMP loopt de export ook daar zwak met in de eerste 11 maanden van dit jaar -17,2% of -251.000 ton. Dit is niet abnormaal als je weet dat de Chinese poederimport dit jaar sputtert tot nu met 18,6 % of 151.000 ton minder WMP-export en 24,5% of 100.000 ton minder SMP. Tot nu bleef de Chinese zuivelimport in melkequivalenten dit jaar 15,3% achter tegenover vorig jaar.”
De Europese kaasprijzen eindigen het jaar negatief met cheddar-prijzen die naar 4.800 euro/ton doken en gouda en mozzarella die zelfs richting 3.800 euro/ton daalden.
