Beurs van Libramont: (Land)Bouw mee aan een toekomst zonder honger

In 2022 kende de populaire Beurs van Libramont een geslaagde herstart na de 2 ‘corona-zomers’ zonder beurs. Deze Waalse beurs – in het midden van de zomervakantie – blijft immers ook voor veel Vlamingen iets om naar uit te kijken.

Europa's grootste openluchtbeurs verwelkomt elk jaar bijna 200.000 bezoekers, 700 exposanten (waarvan een groot deel internationaal), 4.000 merken en oplossingen, en 2.800 dieren, die de trots zijn van onze veehouders. Dit alles vindt plaats op een beursterrein van 100.000 m² in Libramont rondom het Libramont Exhibition & Congress (LEC)-centrum.

Lokale voedselproductie

Onze voedselproductie kwam de voorbije maanden herhaaldelijk in het nieuws. Landbouw, voedsel en bosbouw staan centraal bij elk probleem en elke crisis: of het nu gaat over geostrategische, klimatologische, ecologische, sociaaleconomische of energiekwesties. Deze situatie ontging ook de beursorganisatie niet.

De algemene banner van de beurs ‘Hier begint een duurzame wereld' werd eind 2020 gelanceerd. Deze toont de ambitie en de vastberadenheid van alle betrokkenen bij de beurs inzake duurzaamheid. “Maar duurzaam betekent ook: (land)bouw mee aan een toekomst zonder honger!”, stelt Natacha Perat, gedelegeerd bestuurder van de beurs. Daarmee wijst ze op de slagzin die voor de editie van dit jaar werd gekozen. “Het beursprogramma helpt om de aandacht te vestigen op een landbouw die lokaal, voedzaam, circulair én zelfvoorzienend is en daarnaast ook minder afhankelijk van fossiele brandstoffen en grote geopolitieke vraagstukken. Deze landbouw moeten we koesteren!”

Neem voor het volledige beursprogramma zeker een kijkje op: https://www.foiredelibramont.com/nl/programma-beurs-libramont/

Zonder honger én zonder einde

Deze slagzin heeft in het Frans een dubbele insteek. ‘L’ agriculture, une histoire sans faim?’ kan immers ook gelezen worden als ‘sans fin’ of ‘zonder einde’... De actuele situatie in de sector baart immers zorgen.

Enkele dagen voor de opening van de beurs haalde de voorzitter, Jean-François Piérard, professor Olivier De Schutter, voormalig speciaal rapporteur van de Verenigde Naties voor het recht op voedsel, aan. De Schutter verklaarde tijdens de openingsceremonie van 2022 dat de klimaatverandering en het verlies aan biodiversiteit de Waalse landbouw zouden dwingen zich opnieuw uit te vinden, maar dat haar familiale karakter en verbondenheid met het land haar in een relatief gunstige positie zouden plaatsen.

Jean-François Piérard: “Het aantal landbouwbedrijven neemt echter jaar na jaar gestaag af... Volgens Statbel, het Belgische statistiekbureau, telde België in 2021 36.012 landbouwbedrijven, waarvan 12.728 in Wallonië, tegenover meer dan 20.000 in 1990. Nog zorgwekkender is dat we voor het eerst een lichte daling zien in het landbouwareaal en in de veestapel. Deze trend is vooral merkbaar in de Hoge Ardennen, dé regio van deze beurs en het hart van de veeteelt, waar het aantal rundveebedrijven met 63% is gedaald ten opzichte van 1990. Dat benadrukt het belang van overdracht, zowel van land, kennis als waarden, om... het einde van de landbouw te voorkomen.”

Ontmoetingsplaats van boer tot burger

Er zijn echter ook mogelijkheden, stelt Natasch Perat: “We tonen tijdens de beurs dat er oplossingen voor problemen bestaan en dat men er niet alleen voor staat. De beurs is inzake duurzaamheid – met haar evenementen, shows, wedstrijden, demonstraties en conferenties – een waar uitstalraam. Het aanbod op de standen vormt een inspiratiebron voor de hele sector. De beurs is een ideaal forum voor uitwisseling van kennis.”

Volgens de beursorganisatie zijn die oplossingen drieledig. Ten eerste economisch: we moeten voedselautonomie garanderen tegen een betaalbare prijs voor de burgers en een eerlijke prijs voor de boeren. Ten tweede ecologisch: de sector moet positief bijdragen aan het herstel van de planeet en de impact op de klimaatverandering verminderen. En tot slot sociaal: het is noodzakelijk om het beroep opnieuw aantrekkelijk te maken voor jonge generaties en om erkend te worden door de maatschappij.

Deze oplossingen kunnen paradoxaal genoeg ook soms leiden tot conflicten (bijvoorbeeld voedsel versus energie), ethische debatten en andere afwegingen... “Maar onze kennis, onze vaardigheden en ook constructieve debatten maken oplossingen mogelijk”, meent Perat. “Een ontmoetingsplaats met landbouwprofessionals, wetenschappers, adviseurs, politieke vertegenwoordigers en burgers, zoals de Beurs van Libramont, levert de ideale plek en een goed tijdstip om deze oplossingen te realiseren.”

De beursorganisatoren willen deze thema’s illustreren aan de hand van 3 themazones.

Innovatieve teeltmethoden

Zo worden er voor het eerst innovatieve agro-ecologische teeltmethoden en beslissingsondersteunende tools gepresenteerd op een gezamenlijk platform van 2.500 m2 in het hart van de beurs in de ‘Village de l’agriculture’ in hal 3, ‘Village Bio’ en ‘Bio Bizz’. Dit is een samenwerking van diverse Waalse instituten en praktijkcentra (Waalse administratie, Greenotec, Natagriwal, Cra-w, Fourrages Mieux, Maison de l’Agroécologie). Bezoekers kunnen kennismaken met teeltproeven, combinaties van graan en eiwitgewassen, beslissingsondersteunende tools (Oad), begrazing van tussengewassen door schapen en met het Waalse observatorium voor grasgroei (het project ‘Sunshine’ ontwikkeld door Cra-w) dat terrein- en satellietgegevens combineert met groeimodellen.

In dit ‘Dorp van de landbouw’ kun je deelnemen aan workshops en verschillende activiteiten voor jong en oud in kader van het centrale thema van 2023 ‘(Land)bouw mee aan een toekomst zonder honger !’

Gezondheid en digitale mogelijkheden

Een andere nieuwigheid is de ‘One Health’-stand in hal 1, die standhouders uit de dierengezondheid en gewasgezondheid – dus van zaadje tot bord – combineert om de interactie tussen gewassen en veeteelt te demonstreren. “Niet alleen professionals uit deze domeinen zullen daar aanwezig zijn, maar ook actoren die actief zijn op het gebied van volksgezondheid”, aldus Natacha Perat.

Daarnaast vind je een gezamenlijke stand rond digitale technologieën. De organisatoren zijn ervan overtuigd dat digitale technologie de overstap mogelijk zal maken van intensieve landbouw naar kennisintensieve landbouw. Je vindt er dus informatie over sensoren, robots, besluitvormings- en managementtools, databases en communicatie- en marketingtoepassingen... In dat kader organiseert Agreen Startup al vanaf donderdag 27 juli de eerste ‘hackathon’ hieromtrent. Ze zoeken digitale oplossingen voor de landbouw-, bosbouw- en de milieusector.

Waalse bio-economie

Tot slot is er ook het themadorp ‘Biosourced Village’, onder leiding van Valbiom. Het zet op een gezamenlijke stand van 800 m² de bio-economie van Wallonië in de kijker met onder meer bio-energie, biomaterialen en duurzame textiel. Er worden voorbeelden getoond om van petroleumgebaseerde economie over te schakelen naar een meer duurzame bio-economie.

Diverse themaparcours

Ook bij deze 87ste editie hebben de organisatoren enkele parcours uitgestippeld rond bepaalde thema’s.

Er zal onder meer opnieuw een route gewijd zijn aan biologische landbouw. De biologische landbouw is in Wallonië goed voor 1 ha landbouwgrond op 10 en voor 1 boerderij op 8 (cijfers 2017), een aandeel dat elk jaar nog toeneemt. In samenwerking met de beroepsvereniging Union Nationale des Agrobiologistes Belges (UNAB) wordt voor het tweede jaar op rij een cluster en een parcours voorgesteld dat gewijd is aan de biologische landbouw. Dit parcours biedt de mogelijkheid om de kwaliteit en diversiteit van de Waalse biolandbouw te ontdekken, zowel vanuit het perspectief van producenten als vanuit het perspectief van bezoekers. Je krijgt de gelegenheid om talrijke producten ter plaatse te proeven of mee te nemen. De tent ‘En terre bio’ vormt een gezellige ontmoetingsplaats van producenten, ambachtslieden-verwerkers, omkaderende beroepen, consumenten, zusterverenigingen en politieke partijen.

De familieroute keert terug met een overvloed aan activiteiten op de populaire ‘La Ferme enchantée / de betoverende boerderij’, in een zone van 2.000 m² gelegen aan de achterkant van de LEC 2 en 3. Gezinnen kunnen kennismaken met beroepen en producten uit de agrarische sector. Dit is ook dé gelegenheid voor jong en oud om verschillende diersoorten te benaderen en te leren hoe ze goed verzorgd moeten worden. Kinderen kunnen hun stuurkunsten tussen de strobalen oefenen met minitractoren.

Vaste waardes

Geen Beurs van Libramont zonder veeprijskampen! De beursorganisatie werkte opnieuw samen met Elevéo, de Association wallonne de l’élevage, een ruim activiteitenprogramma uit waarbij de veehouderij centraal staat. Elevéo wil de burgers van jongs af aan op objectieve wijze informeren over de kenmerken van de Waalse veeteeltbedrijven en pakt daarom uit met verschillende activiteiten. Zowel vakmensen uit de sector als het grote publiek zullen verschillende prijskampen kunnen bijwonen.

Het rijke aanbod aan genetica – met onder meer de rundveerassen Belgisch witblauw, gemengd witblauw, Holstein, Blonde d’Aquitaine, Charolais, Limousin, Salers, Angus, Normande, Montbéliarde en Rouge Pie de l’Est – wordt ook getoond op de standen van fokkerijorganisaties.

De Beurs van Libramont blijft ook trouw aan zijn basis. Het Belgisch trekpaard zal ongetwijfeld weer de aandacht trekken. Daarnaast worden ook de Jumping van Libramont georganiseerd en tal van andere paardenwedstrijden.

In de centrale Grote Ring kun je trouwens 4 dagen terecht voor allerlei spektakel. Kijk ook hiervoor naar de programmatie in de tabellen 1-4. Er is voor elk wat wils, gaande van de knappe hippische shows tot de Mecanic Show, waar je de laatste nieuwigheden in de (landbouw)mechanisatie kunt volgen.

Libramont is natuurlijk ook een jaarlijks feest voor de smaakpapillen. In Ardenne joyeuse, En terre bio of de Sentier des Saveurs is het immers smullen geblazen. Bijna 100 producenten en ambachtslui vergasten je op hun streekproducten.

Anne Vandenbosch