Hobbytuiniers kennen regels rond gebruik pesticiden onvoldoende
Hobbytuiniers grijpen gemakkelijk naar gewasbeschermingsmiddelen zoals slakkenkorrels, onkruidverdelgers of insectensprays om hun tuin netjes te houden. Toch weten velen onder hen niet hoe ze deze producten veilig en volgens de gebruiksregels moeten gebruiken...
Dat blijkt uit een enquête bij 2.000 tuiniers in opdracht van de FOD Volksgezondheid. Het onderzoek toont aan dat er nog veel misverstanden bestaan rond het gebruik van gewasbeschermingsmiddelen en dat de basisregels om vervuiling van het milieu te vermijden niet steeds gekend zijn.
Berekening van dosering gaat vaak fout
Uit de resultaten van de enquête blijkt dat het juist berekenen van een dosis gewasbeschermingsmiddel voor veel tuiniers moeilijk is. Als het etiket bijvoorbeeld aangeeft dat je ‘90 ml product per liter water voor 10 m²’ mag gebruiken, kan slechts 4 op 10 juist berekenen hoeveel middel je moet oplossen in hoeveel water om 15 m² te behandelen.
Verder blijkt dat tuiniers regelmatig de aanwijzingen op de productetiketten met een korrel zout nemen, onterecht. Hoewel driekwart weet dat het etiket strikt moet worden gevolgd, denkt meer dan de helft in concrete situaties dat ze toch van bepaalde voorschriften mogen afwijken. Ook frappant is dat slechts 1 op 5 weet dat slakkenkorrels niet op hoopjes of dammetjes mogen worden gestrooid, maar goed verspreid moeten worden.
Deze resultaten geven reden tot bezorgdheid, aangezien overdosering of andere manieren van foutief gebruik het milieu kunnen schaden en negatieve effecten kunnen hebben op de gezondheid van de gebruiker. Ook voor kinderen en huisdieren die in de tuin spelen, kan dit risico’s met zich meebrengen. Het etiket van elk pesticide geeft duidelijk aan waarvoor het middel mag gebruikt worden in welke hoeveelheid en welke veiligheidsmaatregelen je moet treffen. Veilig gebruik begint daarom altijd met het zorgvuldig lezen van het etiket en het strikt toepassen van de instructies.
Watervervuiling is absoluut te vermijden
Verkeerd gebruik van gewasbeschermingsmiddelen kan ook leiden tot watervervuiling. Uit de enquête blijkt dat slechts 1 op 3 tuiniers weet dat het verboden is om gewasbeschermingsmiddelen te gebruiken op openbare plaatsen, zoals trottoirs. Ook dit is een zorgwekkend resultaat, aangezien de meeste trottoirs afwateren naar de riolering. Bij de volgende regenbui spoelt het product weg naar de riool en komt zo in ons oppervlaktewater terecht. Hetzelfde geldt voor het gebruik van gewasbeschermingsmiddelen op terrassen en opritten die naar een goot afwateren: ook hier is het gebruik verboden omwille van een risico op watervervuiling.
Hulplijn, nieuwe berekeningstool en affiches op verkooppunten
Het lijkt eenvoudig om gewasbeschermingsmiddelen correct te gebruiken, maar de praktijk wijst toch iets anders uit, zo concluderen de onderzoekers. Ze adviseren dan ook om advies te vragen aan een expert in het tuincentrum. Je kunt ookhet callcenter bellen op het gratis nummer 0800 62 604. Zij helpen je met alle vragen rond veilig gebruik van gewasbeschermingsmiddelen, de juiste dosering of duurzame alternatieven.
Daarnaast werkt Belplant, de Belgische vereniging van de industrie van gewasbeschermingsmiddelen, met ondersteuning van FOD Volksgezondheid, aan een berekeningstool die tuiniers vanaf het voorjaar van 2026 zal helpen om op een eenvoudige en correcte manier de juiste hoeveelheid te bepalen.
Vanaf 1 maart 2026 zijn nieuwe affiches over veilig en correct gebruik van gewasbeschermingsmiddelen verplicht in tuincentra en doe-het-zelfzaken. Tuincentra en doe-het-zelfzaken zijn wettelijk verplicht hun klanten correct te informeren over de mogelijke risico’s voor de toepasser en het milieu verbonden aan het gebruik van gewasbeschermingsmiddelen voor niet-professioneel gebruik, zoals onkruid- en mosverdelgers, slakkenkorrels, fungiciden en insecticiden voor de tuin.
Het volledige studierapport van de enquête vind je op www.fytoweb.be.
