Voor vier regio’s (Heuvelland, de Vlaamse Ardennen, de Brabantse leemstreek en Haspengouw) worden kritische landbouwers gezocht die willen meewerken aan dit project.
Sinds de ‘randvoorwaarden erosie’ op die percelen aansturen op een brongerichte aanpak van het probleem, bijvoorbeeld via niet-kerende bodembewerking en strip-till, zijn er heel wat praktische knelpunten gerezen bij de landbouwers. De drie onderzoekscentra kiezen voor de meest praktische weg naar oplossingen. In vier erosiegevoelige streken in Vlaanderen gaan ze proefvelden aanleggen met niet-kerende bodembewerking in vlakveldse groenten en strip-till in maïs.
Het Gomeosproject is een IWT-LA-traject dat 4 jaar loopt.
Groenten en maïs op erosiegevoelige percelen
In de groenteteelt is het verre van evident om te kiezen voor niet-kerende bodembewerking. Zelfs kleine problemen kunnen leiden tot een belangrijke daling in opbrengst of kwaliteit. Bij fijnzadige teelten, zoals vlakvelds witloof en ajuin, zit het knelpunt bij de zaaibedbereiding en goede kieming van de zaden. Bij late teelten, zoals kolen, kan de groeistart van het gewas in het gedrang komen. Omdat de gewasresten niet ingeploegd worden, is er ook meer kans op opbrengstderving door schadeverwekkers zoals slakken en de bonenvlieg.
Maïs zit mee in het Gomeros-project, omdat het zo’n belangrijk gewas is. Vorig jaar werd er meer dan 8.000 ha maïs geteeld op paars en rood ingekleurde percelen. Relatief veel boeren moeten dus inspanningen leveren om maïs als teelt te behouden op erosiegevoelige percelen. Niet-kerende bodembewerking wordt al door heel wat landbouwers ingezet in de maïsteelt. Toch zijn er nog belangrijke knelpunten. Strip-till en mulchzaai staan niet volledig op punt en zijn de onderzoeksfase nog niet voorbij.
Erosiecafés en proefvelden
De onderzoekscentra ILVO, INAGRO en PCG mikken op interessante inbreng en een grote betrokkenheid van de sector. Hiervoor worden per regio momenteel 5 tot 10 landbouwers gezocht. De groep landbouwers komt 2 tot 3 keer per groeiseizoen samen in een zogenaamd erosiecafé. Vanuit hun kennis en praktijkervaring debatteren ze daar met de onderzoekers over de details van de toegepaste bodembewerking en over de resultaten. De groep bepaalt ook collectief welke teelttechniek(en) het meest beloftevol zijn en hoe het teeltsysteem kan geoptimaliseerd worden. De geformuleerde suggesties gaan meteen in experiment op proefvelden bij landbouwers. In iedere veldproef wordt eveneens een behandeling met de huidige praktijk (bv. ploegen) ingepast als referentie. De onderzoekers meten de opkomst, de gewasopbrengst en -kwaliteit, en ze bepalen in welke mate erosie wordt tegengegaan en storende lagen worden opgebroken. De resultaten komen op tafel in de erosiecafés, zodat de leden de teelttechnieken kunnen laten bijsturen en verbeteren in het volgende proefjaar.
Jaarlijks zullen 6 proefvelden aangelegd worden met groenten en 2 proefvelden met maïs. PCG en Inagro spitsen zich toe op erwten, bonen, ajuin, witloof en kolen. Het ILVO neemt maïs voor zijn rekening. De proefvelden zullen zich bevinden in het Heuvelland, de Vlaamse Ardennen, de Brabantse leemstreek en Haspengouw.
Deelnemen?
Voor meer info over het Gomerosonderzoeksproject of deelname aan de erosiecafés kan u contact opnemen met de betrokken onderzoekers via gomeros@ilvo.vlaanderen.be of telefonisch op het nummer 09/272 26 74 (ILVO - Thijs Vanden Nest).
Indien u wenst op de hoogte gehouden te worden van dit project kan u zich inschrijven voor de nieuwsbrief op de website www.gomeros.be. Vanaf het voorjaar 2016 kan u de proefveldgegevens raadplegen via deze website.
