Van Elven zet in op 2 locaties, 3 teelten, 4 afzetkanalen én op functionele agrobiodiversiteit

De ouders van Stefaan legden begin jaren 80 de basis van het bedrijf, dat ondertussen is uitgegroeid tot een gespecialiseerd akkerbouwbedrijf met de teelt van aardappelen, wortelen en ajuinen. Deze worden niet enkel verbouwd voor de vrije markt, maar ook verwerkt (gewassen, geschild, gesneden) én verpakt. Annabel, Charlotte en Innova zijn de vastkokende aardappelen in het assortiment. Het gros van het teeltplan wordt echter ingenomen door de variëteiten Agria en Challenger. Daarnaast worden er jaarlijks nog een paar proeven gedaan met nieuwe rassen.

De bedrijfsleiders geven aan dat ze altijd heel bewust hun eigen pad hebben bewandeld, of het nu gaat om de teelt, de afzet, energievoorziening, waterbehoefte...“We zijn bezig met iets waar we 100% achter staan”, leggen Stefaan en Nele uit. “Smaakvolle, gezonde en verse producten telen; daar zijn we trots op. Ook op het feit dat we deze zelf naar de markt kunnen brengen onder ons eigen label ‘Vers van de boer’.”

Agrobiodiversiteit

We waren op het bedrijf te gast toen ook een 40-tal landbouwers uit de Benelux (FABulous Farmers) op bezoek waren. Dit vond plaats in het kader van een uitwisselingsmoment omtrent Functionele AgroBiodiversiteit (FAB). Het provinciaal onderzoekscentrum Hooibeekhoeve in Geel was de gastheer om het gezelschap te begeleiden. Zij legden de focus op biodiversiteit die nuttig is voor de landbouw.

Het bedrijf van de familie Van Elven is zo ook gastlocatie waar de Hooibeekhoeve bodemgerelateerde FAB-maatregelen aanlegt. Denk hierbij aan proeven met groenbedekkers, vruchtwisseling, ...

Ook precisielandbouwtechnieken worden echter beproefd tijdens het toedienen van drijfmest. Gert Van de Ven, onderzoeker Voedergewassen bij de Hooibeekhoeve, geeft aan dat het een simpele vraag is of een goede bodem meer of minder mest nodig heeft, maar dat het antwoord niet zo simpel is. Het feit of we met een droog of nat seizoen te maken hebben, speelt hier al een grote rol in.

Het bedrijf Van Elven - Devoghel zet ook in op hergebruik van water. Dat doen ze niet alleen, ze werken ervoor samen met hun buren. Een intense samenwerking is er met eierverwerker Lodewijckx. Deze heeft een aanzienlijke hoeveelheid afvalwater per week, die na zuivering geloosd kan worden. In het kader van de Blue Deal en de droogteproblematiek heeft akkerbouwbedrijf Van Elven opslagbassins gebouwd om dit water op te vangen. Dat kan dan weer dienen voor irrigatie van hun percelen. Ook een naburige graszodenteler kan dit water gebruiken om de grasmatten te besproeien.

Twee locaties

De familie Van Elven boert op 2 locaties: een eerste is het moederbedrijf in Veerle-Laakdal, waar ze op zandgrond zitten. Een tweede teeltregio ligt een goede 60 km verderop in Waals Haspengouw, in de regio rond Lens-Saint-Servais, tussen Hannuit en Hoei. Daar is er ook een bewaarloods voor aardappelen gebouwd, waarbij de bewaring vanop de computer thuis in Veerle-Laakdal kan opgevolgd en aangepast worden. Stefaan maakt meermaals per week de verplaatsing om de bewaring en teelten ginds op te volgen.

Hij legt uit dat hij streeft naar ruime teeltrotaties, voor aardappelen is dit 1 op 5. Voor wortelen en ajuinen streeft hij zelfs naar 1 op 6. Daarom is er op beide locaties een samenwerking met andere landbouwers, zodat deze onder andere granen of vlas kunnen inschakelen in de teeltrotatie. Wel kijkt hij steeds naar percelen (al dan niet in seizoenspacht) die de mogelijkheid bieden om te irrigeren bij droge periodes.

Op de thuislocatie in Laakdal wordt een beperkt deel van de oogst gestockeerd in hoog technologische bewaarloodsen met frigokoeling. Wortelen en vastkokende aardappelrassen zijn er in kisten opgeslagen. De nadruk bij de thuislocatie ligt op sorteren en verpakken, naast de handel en administratie, met inbegrip van het klaarmaken van bestellingen, om ze vervolgens naar klanten te brengen.

Het schil- en snijwerk doet een externe partner voor Van Elven. Het gaat hier om een vers geschild of gesneden product dat een beperkte houdbaarheid heeft. “Die versheid proef je in de frieten”, geeft Stefaan aan.

Verschillende afzetkanalen

Het klantenbestand van Van Elven delen ze zelf in volgens 4 afzetkanalen. De eerste 2 zijn de groothandel en de horeca. Aangezien Van Elven beschikt over moderne faciliteiten voor bewaring, sortering, verpakking en hierbij gebruikmaakt van hedendaagse technologieën, zijn zij dus een ervaren en betrouwbare partner voor professionelen uit de groothandel. Dat zijn ze tevens voor de detailhandel, zoals frituristen en horeca-uitbaters.

Constante kwaliteit van een eerlijk Belgisch product, jarenlange ervaring en flexibiliteit om in te spelen op (spoed)bestellingen zijn sterke troeven van akkerbouwbedrijf Van Elven. Datzelfde geldt ook voor de retail, het derde afzetkanaal. Het aantal winkels – zelfs winkelketens waar je producten van Van Elven vindt – neemt toe in eigen land en zelfs in Nederland. De verklaring hiervoor is enerzijds dat er steeds een grotere groep consumenten is die heel bewust zijn inkopen doet en die kiest voor eerlijke, smaakvolle producten met een lokale of regionale afkomst, met producten die in alle opzichten 100% te vertrouwen zijn.

Anderzijds botst de consument op herkenbaarheid. Van Elven heeft hiervoor omstreeks 2006 een label gecreëerd genaamd ‘Vers van de boer’. Ook ontwierpen ze een creatieve aardappelzak. Voor dit ontwerp schakelden ze de hulp in van kunstenaar Herr Seele. Hij creëerde een kleurrijke, eigenzinnige verpakking en logo. Dit herkent de consument snel in de winkelrekken.

Hoevewinkel met zelfbediening

Het vierde afzetkanaal is de hoevewinkel van de familie Van Elven. In 2018 bouwden ze een nieuw exemplaar volgens een zelfbedieningsconcept. De klant kiest zijn producten en rekent af via een touchscreen, net alsof hij voor de bestelzuil staat in een Mc Donalds. Enkel elektronische betalingen zijn mogelijk. Daardoor is er slechts personeel in de winkel aanwezig om de rekken aan te vullen. De winkel, die gunstig gelegen is vooraan aan de straatkant, is open van 6 tot 21u.

Niet enkel eigen producten worden hierin aangeboden, maar ook deze van collega-landbouwers uit de buurt. Zo vervoegen witloof, aardbeien, asperges, hardfruit, ijs... het assortiment.

De hoevewinkel draaide al voor de coronacrisis losbrak en ondervond er een stimulans door. Een deel van die hype is boven verwachting blijven hangen. Zowel een ouder als jonger publiek bezoekt de winkel. Het aantrekken van dat laatste segment was dé reden om met de nieuwe winkel te starten. Bedrijfsleidster Nele Devoghel verklaart een deel van het succes van de winkel door het ‘gemak’ waarmee de klant geconfronteerd wordt. De winkel heeft ruime openingsuren “Het is echt makkelijk om producten te kiezen en om de betaling af te handelen via bancontact. De winkel is bovendien goed gelegen aan de straatkant, met parkeergelegenheid voor de deur.”

Toekomst

Wat de toekomst van het bedrijf Van Elven betreft, lijkt de opvolging verzekerd, met zonen Fons en Cyriel, die mee in het familiebedrijf willen stappen eens hun schooltijd achter de rug is. Het stikstofverhaal raakt de familie minder snel, maar wel de gelekte plannen omtrent MAP 7.

Ook de energiekosten laten de familie niet los. Vandaag worden ze geconfronteerd met hoge dieselprijzen. De 3 vrachtwagens die dagelijks onderweg zijn voor de distributie van hun producten, verbruiken wel een slok diesel. De koeling van de bewaarplaatsen vraagt dan weer veel elektriciteit. Gelukkig hebben ze hier de hulp van een 700-tal zonnepanelen (110 kilowattpiek). Op momenten dat er een overschot aan groene stroom is, verdwijnt deze niet op het net. Via het energieplatform van Bolt worden 11 lokale gezinnen van lokale groene stroom voorzien.

Op het ogenblik van ons bezoek, begin november, was de akkerbouwer aan het wachten op betere weersomstandigheden om wortelen te rooien. De grond was zeer droog en de temperatuur te hoog voor een goede bewaring. De aardappelen waren al ingeschuurd en 1 keer behandeld via vergassing tegen het kiemen. Vorig bewaarseizoen was er maar 1 keer in totaal vergast. Nu hebben we dit bij de seizoensstart van de bewaring al gehad. Of hoe het ene seizoen het andere niet is in de landbouw.

Tim Decoster