Elektrische, zelfrijdende voermengwagen vervult bedrijfsnoden perfect
Een prachtig voorbeeld van mechanisatie op erfniveau – een traditioneel thema op Agriflanders – vonden we bij de familie Ooms-Wilczek uit Herent, nabij Leuven. Zij hadden nood aan een nieuwe ‘oplossing’ voor het voederen van het melk- en vleesvee.
Jonas Wilczek baat samen met zijn nonkels Johan en Rudy Ooms een gemengd bedrijf uit, waarbij het zwaartepunt op vleesvee ligt. Ook het teeltplan is hierop afgestemd: maïs, gras, suikerbieten, een beetje aardappelen voor de thuisverkoop, wintergerst en wintertarwe. Dit najaar is er voor het eerst een deel brouwgerst uitgezaaid.
Het voederen van de runderen die over meerdere stallen op hetzelfde erf verdeeld staan, gebeurde tot begin dit jaar met een verdeelbak op een kleine kniklader en het gras werd met een uitkuilbak achter de tractor tot voor het voerhek gebracht. Krachtvoer, mineralen, soja, en gemalen graan werden nog afzonderlijk aangebracht.
Arbeidscomfort en tijdsbesparing
Vier uur en een half was er begin dit jaar nog nodig om 1 voederbeurt uit te voeren. Hier moet tijd op kunnen bepaard worden, dacht Jonas, die ook wou overstappen op gemengd voederen. Tevens hield hij de arbeidsefficiëntie en het arbeidscomfort in het oog. Rudy was de lange voedertijd en de koude op de kniklader beu.
De optie van een getrokken voermengwagen werd overgewogen, maar dan zou er ook een betrouwbare tweedehandstractor moeten aangeschaft worden. Het bedrijf heeft immers geen tractoren over om nagenoeg permanent in te spannen voor de mengwagen. Een nadeel van een getrokken wagen is ook de manoeuvreerbaarheid. Op het erf van de familie Ooms-Wilczek moet er immers steeds achteruit in iedere stal gereden worden om te lossen. Dat wordt net minder snel en handig opgelost met een getrokken mengwagen. Een zelfrijdend exemplaar kwam dus steeds meer in beeld.
Dde mogelijkheid van een elektrisch aangedreven uitvoering werd ook overwogen. Als Jonas het kostenplaatje maakte van een nieuwe getrokken mengwagen mét tweedehandstractor of nieuwe zelfrijder, dan bleek – na de VLIF-steun in rekening te brengen – het prijsverschil tussen beide opties niet zo groot.
Altijd inzetbaar
De zelfrijdende voermengwagen biedt de familie bovendien het voordeel dat hij altijd inzetbaar is op het erf. Bij een getrokken mengwagen gebeurt het wel eens dat nog machines van tractoren moeten afgekoppeld worden alvorens ze daadwerkelijk voer kunnen gaan mengen.
Bij hun zoektocht naar een geschikte machine kwamen ze uit op bij een uitvoering van Siloking, in België verdeeld door Kverneland Benelux. Met een vertegenwoordiger hiervan werd er een voorbeeld in Luxemburg bezocht, waar een gelijkaardige machine al even in de praktijk draaide. De testrit daar beviel goed, net als de ervaringen die de Luxemburgse boer ermee had. Enige ‘angst’ die Jonas had, was of de elektrische uitvoering wel voldoende ‘kracht’ zou hebben. Dat blijkt ondertussen reuze mee te vallen.
Ook de fabrikant kon nog sterke argumenten op tafel leggen. Sinds 2016 is deze machine op de markt, met goede referenties en aanzienlijke verkoopaantallen in Duitsland. De mengtechniek is van Siloking, de techniek voor de elektrische aandrijving komt van toeleverancier Junheinrich. Deze heeft ruim 20 jaar ervaring met elektrisch aangedreven vorkheftrucks. Tevens levert deze fabrikant elektrische aandrijftechniek aan nog andere landbouwmachinefabrikanten.
9 mengsels
Finaal kozen Jonas en zijn nonkels Rudy en Johan voor de Siloking Truckline eTruck 1408. Ze doen een beroep op het grootste model uit de reeks. De machine beschikt over een mengkuip van 14 m3 en over 2 verticale mengvijzels. Die capaciteit hebben ze echt nodig. Er worden immers 3 mengsels per dag klaargemaakt en gevoederd: Eén voor de melkkoeien, één voor de zoogkoeien en het jongvee en één voor de dieren in afmest. Om de 3 dagen – wat neerkomt op 9 mengsels – wordt de voermengwagen aan de elektrische lader gelegd. Dit gebeurt ‘s nachts om van het nachttarief te genieten. ‘s Avonds wordt de machine aan de lader gehangen, ‘s morgens wordt de machine losgekoppeld. Volgens schatting is een volledig lege batterij op 4 à 5 uur terug opgeladen.
Offertes voor zonnepanelen heeft Jonas in handen en deze zullen er waarschijnlijk ook wel snel komen. Dan zal de oplaadstrategie aangepast worden om net overdag, als de zonnepanelen energie leveren, op te laden.
Het onderhoud van de machine bestaat uit het maandelijks bijvullen van de batterijen met gedestilleerd water. Dit is ongeveer 8 tot 10 l. Jaarlijks dient de hydraulische olie ververst te worden. We merken op dat zowel het stuursysteem, de wielaandrijving als de mengvijzels elektrisch worden aangedreven.
Op de weg haalt de machine een topsnelheid van 20 km/uur. Hier wordt maar weinig gebruik van gemaakt, omdat er geen dieren op afstand gevoederd moeten worden.
Machine valt in de smaak
Sinds april 2022 is de machine in gebruik en ze bevalt Jonas en zijn nonkels echt. Het enige minpuntje is dat het in de zomer echt wel snikheet kan worden in de cabine. Dan ben je blij dat er een raampje en de cabinedeur open kunnen.
Wat ondertussen ook opviel, is de rust die in de stallen optreedt door de elektrisch aangedreven machine. De dieren worden niet opgeschrikt door lawaaierige machines én er zijn ook geen uitlaatgassen meer.
De enige vrees voor de ingebruikname was de verdeling van het voer voor het hek. De machine heeft immers geen verdeelbandje, maar lost rechtstreeks uit de mengkuip. Deze vrees bleek intussen ongegrond. Ook het centrale achterwiel waarmee de machine stuurt, zorgde voor wat twijfel. Bij het achteruit inrijden van een stal, verlies je immers 50 à 60 cm waar geen voeder valt. Ook dat valt goed mee. Achteraan is een achteruitrijcamera gemonteerd, dat is een mooie hulp om achterwaarts de stallen in te manoeuvreren.
De rantsoenen staan geprogrammeerd in de computer van de voermengwagen. Die geeft aan hoeveel kilo van welk product geladen moet worden. Ook in de tractorcabine hangt een scherm dat deze info aangeeft.
Wanneer het mengen gestopt wordt én opnieuw hervat, is de elektrische aandrijving voldoende krachtig om een geladen mengkuip terug op te starten. Tijdens het laden klinkt op het erf een monotoon gezoem van de elektromotoren. Dat is helemaal iets anders dan het gefluit of gebrul van een klassieke dieselmotor.
