Vlaanderen steunt crispr-cas9-techniek
De Europese Commissie heeft aangekondigd dat ze in het tweede kwartaal van dit jaar met een voorstel zou komen over crispr-cas9, een versnelde vorm van plantenveredeling. Vlaams minister van Landbouw Jo Brouns steunt de nieuwe techniek, maar op Belgisch niveau bestaat er geen eensgezindheid.
Nieuwe genoomtechnieken zoals crispr-cas9 kunnen tot resistentere planten leiden die minder gewasbeschermingsmiddelen nodig hebben, die beter bestand zijn tegen droogte en die minder (kunst)mest vereisen.
Bij het Instituut voor Landbouw-, Visserij- en Voedingsonderzoek (ILVO) heeft men al praktische kennis opgebouwd voor het toepassen van crispr-cas in cichorei en aardappelen en startte in september van vorig jaar een Europees project met deze technologie voor aardappelen en micro-algen.
Zelfde regels als voor ggo’s
“In 2018 oordeelde het Hof van Justitie van de Europese Unie dat deze nieuwe genoomtechnieken onder de strenge regels van genetisch gemodificeerde organismen (ggo’s) vallen. Dat is een forse rem op innovatie in de sector. Nochtans verschilt crispr-cas grondig van ggo-technieken, omdat er geen vreemd genetisch materiaal in het DNA van de plant wordt ingebracht”, stelde volksvertegenwoordiger Arnout Coel (N-VA) in de commissie Landbouw van het Vlaams parlement, waar hij op 11 januari polste naar de houding van minister Brouns tegenover crispr-cas9.
“Als wetenschappelijk onderzoek toont dat innovatieve technieken veilig zijn en bijdragen aan een duurzamere landbouw, dan zal ik die niet aan de kant schuiven. We moeten goed het onderscheid maken tussen ggo’s, waar men DNA van het ene organisme in een ander organisme plaatst, en crispr-cas, waarbij men DNA in een organisme wegknipt”, antwoordt minister Brouns (cd&v).
“Ik kijk met een open blik naar innovatie, maar eis wel dat er geen ongewenste gevolgen zijn inzake milieu, de gezondheid van mens en dier of inzake de verscheidenheid en co-existentie van landbouwproductiemethoden.”
Geloof in de opportuniteiten
“Ik geloof in de opportuniteiten die crispr-cas biedt. Een van de grote uitdagingen is het reduceren van het pesticidegebruik. Plantenveredeling en de crispr-cas-technologie maken ziekteresistente en -tolerante gewassen mogelijk. De nieuwe genetische technieken zijn echter geen ‘silver bullet’ inzake klimaatadaptatie en verduurzaming. Ook andere maatregelen zijn nodig”, stelt Brouns.
Op Europees niveau moet het Directoraat-generaal Gezondheid en Voedselveiligheid (DG-Sante) uitzoeken hoe men uit de impasse kan geraken in de discussie over innovatieve technieken zoals crispr-cas9.
Geen consensus
“Hiervoor werden de voorbije maanden de lidstaten geconsulteerd. Naar aanleiding van die vraag van Europa heeft in ons land het federale niveau de regio’s bevraagd. België heeft geen standpunt ingenomen, omdat er geen consensus is in Vlaanderen, Brussel en Wallonië”, betreurt minister Brouns.
“Het signaal dat we uit de sector krijgen, is dat dit onze concurrentiepositie in het gedrang brengt, omdat men in andere delen van de wereld al wel volop aan de slag gaat met dergelijke technieken en gewassen produceert die uiteindelijk ook op onze markt terechtkomen. We ontnemen onze eigen landbouwsector kansen en dat vind ik bijzonder jammer. Ik hoop dat we vanuit Vlaanderen eerst in België en later op Europees niveau toch verder aan een doorbraak kunnen werken”, besluit Arnout Coel.
