Effecten van dure winkelkar zijn moeilijk inschatbaar voor zuivelmarkt

De vooraf gevreesde recessie blijft grotendeels uit, waardoor kerninflatie en zelfs de globale inflatie gedreven door fel gestegen voedselprijzen nog altijd stevig blijven.

Inflatie blijft

De consument blijkt veerkrachtiger dan verwacht. Dit doet markten vrezen voor stevigere rentestijgingen en langdurigere hogere rente. Raf Beyers heeft er enkele bedenkingen en vragen bij: “Iedere uitspraak of toelichting door de nationale bankiers van de Federal Reserve (FED) en de Europese Centrale Bank (ECB) wordt momenteel met een vergrootglas bekeken. De vraag is of de haviken het halen van de duiven bij het volgende rentebesluit. Zal men de rente durven verhogen tot het de economie echt schaadt en afkoelt? Het resultaat van een van de snelste en grootste renteverhogingen in voorbije 40 jaar en het einde van gratis geld doet heel belangrijke economische poten zoals de vastgoedsector en de financiële sector zweten. Is de vrijwillige liquidatie van de cryptobank Silvergate in Californië een voorbode van meer onheil?

Daarnaast zorgen de hoge voedselprijzen voor een perverse vaststelling in de winkelrekken. Met het zogenaamde shrinkflation benoemt men het gedrag van bekende voedsel- en consumentenmerken waarbij men in plaats van de prijzen snel te moeten verhogen gewoon de portiegrootte verkleint.”

In China vond de voorbije week terug een partijcongres plaats waar men bevestigde dat de Chinese economie dit jaar met circa 5% zal groeien. Dat is naar Chinese normen heel bescheiden. Ook voor de komende jaren zien analisten de Chinese economie met een gelijkaardige groei heel wat bescheidener toenemen dan de voorbije 35 jaar. Zorgen rond schuldgraad, vergrijzing en een blijvende vastgoedcrisis worden genoemd als oorzaken.

Ondanks meer interesse van Chinese kopers daalde de Global Dairy Trade (GDT)-veiling van 7 maart terug een beetje (-0,7%). Zo komt men bijna terug op het niveau van kort na Nieuwjaar.

Europese melkprijzen dalen

De melkaanvoer in de Verenigde Staten (VS) start het jaar met +1,3% meer melk dan vorig jaar in januari. “De recordmelkproducties die we zagen in tweede jaarhelft van 2022 zijn terug weg, want over januari 2021 molk men nog meer dan dit jaar. We zien in de VS de melkprijs dan ook net zoals hier snel afnemen, wat op heel wat bedrijven daar het voersaldo snel onder druk zet. We krijgen berichten dat er meer koeien naar de slacht gaan.”

In januari knoopt men in Nieuw-Zeeland voor het eerst sinds het voorjaar 2021 terug aan met een lichtgroen aanvoercijfer. “De Kiwi’s molken 1,9% meer, ondanks de toch wel uitzonderlijke weersomstandigheden daar. Zo is het heel nat, met in februari zelfs overstromingen, op het Noordereiland. Intussen is het eerder droog – in bepaalde regio’s zelfs heel droog – op het Zuidereiland. We zien nu wel dat de grasgroei op het Noordereiland goed zit en eerder zwak is in het zuiden.”

Ook de Britten melken nog altijd stevig met 1,9% meer melk bij de start van het jaar. “Als we hun weekaanvoer van februari analyseren, dan zien we zelfs plus 3% in het vooruitzicht. Binnen Europa zien we de Duitsers ook nog altijd stevig melken en de Fransen nog altijd zwak. De Fransen zaaiden duidelijk liever graan dan voedergewassen voor de koeien. De achterblijvende syndicale melkprijs van vorig jaar speelt zeker mee bij onze zuiderburen. Intussen zien we de spotmelk voor Noordwest-Europa licht onder 30 cent dalen, wat toch doet vermoeden dat de meeste verwerkers in onze regio momenteel genoeg melk lijken binnen te krijgen. Europese melkprijzen dalen nu spijtig genoeg met stevige stappen.”

Europese boterprijs schommelt

Het prijsherstel van Europese boter dat was gestart begin februari, lijkt begin maart al terug een kleine kentering te krijgen. De Europese boterindex daalde de eerste week van maart over heel de lijn en noteerde 3,4% lager dan vorige week, met nu nog 4.757 euro/ton. We zien deze week vooral de Duitse en Franse boterprijs een stevige correctie van bijna 5% naar beneden maken, waardoor de boterprijs van de indexmakers in Nederland, Duitsland en Frankrijk nu redelijk dicht bij elkaar ligt.

Raf Beyers: “Het op een maand tijd op en neer schommelen van de prijs doet vermoeden dat zowel kopende als verkopende partijen onzeker zijn wat de prijs de komende maanden brengt. Het is zeker heel moeilijk inschatten welk effect men kan verwachten van vraaguitval als reactie op de dure winkelkar.”

Op de GDT, waar boter sinds half januari ook aan een prijsherstel was gestart, lijkt ook even een halt te komen aan dat herstel. Deze week ging boter daar 0,3% lager naar een prijs van 4.620 euro/ton. Ook het AMF (Anhydrous Milk Fat, vochtvrij melkvet) daalde voor de tweede veiling op een rij met 1,8%.

SMP-prijs blijft dalen op GDT

Het bescheiden herstel van de Europese mageremelkpoeder (Skimmed Milk Powder, SMP) markt de voorbije weken leek deze week al stil te vallen. “De Europese SMP-index steeg deze week nog wel met 0,4%, naar een prijs van 2.620 euro/ton, maar zowel de Duitse als Nederlandse SMP-prijs bleef gelijk”, beschrijft Raf Beyers de situatie. “Het was alleen de Franse prijs, die voordien een beetje achterbleef, die steeg met 1,2%.

Op de GDT, waar SMP ongeveer een vierde van de verkoop uitmaakt, ziet men het mageremelkpoeder sinds begin december gestaag dalen. Sindsdien daalde SMP in 6 veilingen al bijna 12% in prijs. Ook de laatste veiling ging er 1,1% van de prijs, wat deze bij de Kiwi’s op 2.585 euro/ton brengt. Ondanks de verhoogde aanwezigheid en deelname van Chinese kopers is dat eigenlijk een wat teleurstellend resultaat.”

Vollemelkpoeder (Whole Milk Powder, WMP) bleef op de GDT ongeveer gelijk met maar 0,2% prijsstijging. Met een Nieuw-Zeelandse prijs voor WMP van maar 3.090 euro/ton blijft deze nu al lange tijd stevig achter tegenover de Europese prijs van 3.460 euro/ton.

Net zoals bij boter en SMP maken ook de Europese kaasprijzen deze week pas op de plaats sinds het heel stevige herstel in februari. Cheddar doet nog ongeveer 4.100 euro/ton, gouda 3.200 euro/ton en mozzarella 3.080 euro/ton.

Anne Vandenbosch