Proefstation voor de Groenteteelt is 60 jaar: “We blijven met onze voeten in de praktijk staan”
Op 14 december bestaat het Proefstation voor de Groenteteelt in Sint-Katelijne-Waver (PSKW) 60 jaar. Alle leden en het ondertussen enorme netwerk werden uitgenodigd om het jubileum te vieren. Directeur Els Berckmoes: “We hebben altijd met onze voeten in de praktijk gestaan, en zullen dat ook blijven doen. We zullen de connectie met de teler altijd nodig hebben en behouden.”
Officieel verscheen het Proefstation voor de Groenteteelt op 9 januari 1964 in het Belgisch Staatsblad. De eigenlijke oprichting van de vereniging gebeurde echter al een maand eerder in 1963. In de daaropvolgende 60 jaar is er heel wat veranderd in de tuinbouwsector. Dat vertelt Els Berckmoes, directeur van het Proefstation voor de Groenteteelt. "De tuinbouwsector behoort tot de wereldtop op het vlak van innovatie. We streven er al 60 jaar naar om ons steentje hieraan bij te dragen. Ook in de toekomst blijven we daarop inzetten. Al decennialang zijn we pioniers op de velden en in de serres en dat komt door onze onderzoekers en ons netwerk, maar zeker ook door onze telers. Het is dankzij hun praktische inzichten en ervaringen dat we vele succesvolle bijdragen hebben kunnen leveren in projecten.”
Een tuinbouwsector met uiteenlopende uitdagingen
Directeur Els Berckmoes en voorzitter Marja Van Dessel erkennen in hun speech dat de komende jaren de sector nog voor heel wat uitdagingen komt te staan, zoals de impact van de klimaatverandering, het mestdecreet, hogere loonkosten….. Berckmoes: “We staan met heel ons team klaar om tot praktijkgerichte oplossingen te komen, want ook in de toekomst wilt het Proefstation voor de Groenteteelt een prominente rol blijven spelen in de tuinbouwsector”, klinkt het strijdvaardig. De voorbije 60 jaar is het PSKW er al in geslaagd om onderzoek om te zetten in praktische toepassingen, die ook nu nog door heel wat tuinbouwers gebruikt worden.
Van Dessel: "Zonder innovatieve teelttechnieken en een goede en nauwgezette bedrijfsvoering kom je er niet meer. Van bij de opstart in 1963 streven we ernaar om de telers nieuwe praktische inzichten aan te reiken die ze nodig hebben. Vandaag zoeken we samen met de telers, andere onderzoekscentra en spelers binnen de tuinbouwsector naar oplossingen voor bijvoorbeeld de ToBRFV-problematiek en zoeken we naar mogelijkheden om op een duurzame manier voldoende water bij de bedrijven en teelten te krijgen.
We onderzoeken ook verschillende bemestingstechnieken. Hierbij werken we sectoroverschrijdend, maar kijken we ook zeker buiten de landsgrenzen. Het proefstation zou vandaag niet staan waar het staat zonder de ondersteuning die we krijgen van overheden, maar zeker ook van BelOrta, dat ons al van bij het begin de nodige steun gaf.”
Vijf thema’s voor de toekomst
Door de jaren heen werd er een stevige band opgebouwd met de leden. Dat zijn hoofdzakelijk telers, het voornaamste doelpubliek van het proefstation. Ze werden op het jubileum getrakteerd met een onderzoeks-markt waar de 5 onderzoeksthema's van het PSKW aan bod kwamen.
"Deze 5 thema's zijn: teelten met toekomst, grondstoffen met toekomst, teelten in harmonie met de omgeving, digitalisatie en automatisatie en een duurzame bedrijfsvoering. Voor ons zijn dat de 5 thema's die nu al actueel zijn, maar die in de toekomst nog meer zullen worden én waarmee we met onze huidige werking absoluut een meerwaarde kunnen bieden. Via demonstratie- en voorlichtingsactiviteiten garanderen we bovendien de kennisdoorstroming naar de verschillende actoren binnen de groentesector: telers, toeleveranciers, overheden en onze toekomstige tuinbouwers.
De motivatie is groot om ook in de volgende 60 jaar onze rol en verantwoordelijkheid op te nemen om de tuinbouwsector te ondersteunen en te blijven zoeken naar innovaties", besluit Els Berckmoes. Als proef op de som werd het nieuwe logo bekendgemaakt aan het publiek. “Dat staat voor het feit dat we klaar zijn voor de toekomst”, geeft Berckmoes nog aan.
Minister van Landbouw Jo Brouns onderstreept in een videoboodschap dat de rol van het Proefstation voor de Groenteteelt nog lang niet uitgespeeld is. Onder andere water en het mestactieplan zijn voor hem al enkele uitdagingen waarop moet worden ingezet. “Innovatie in de sector blijft een must, maar de sector kan rekenen op de steun van de overheid”, verzekert hij.
PSKW in een tuinbouwregio
In de provincie Antwerpen is tuinbouw een belangrijk aspect van het landschap. Diensthoofd Landbouw Kris Van Nieuwenhove geeft aan dat in de provincie Antwerpen alleen al 3.555 land- en tuinbouwbedrijven aanwezig zijn, waarvan 630 tuinbouwbedrijven. “Zij nemen misschien slechts 6% van de oppervlakte aan land- en tuinbouw in de provincie in, maar realiseren wel 32% van de omzet. Tuinbouw is dus een zuinige ruimtegebruiker met een hoge omzet.”
Ook hij onderstreept het belang van gedegen kennis voor deze bedrijven. Die komt van wel 4 praktijkcentra, zoals het proefstation. “Elk praktijkcentrum covert zijn regio en heeft wel een specialiteit. Dat maakt dat we voor heel wat land- en tuinbouwers onderzoek op maat kunnen aanbieden. Ook goed is dat deze praktijkcentra expertise uitwisselen, zoals op het vlak van water, maar ook op vlak van IT, HR en beheer van infrastructuur. Het samenwerkingsverband Aghrant, dat zijn thuisbasis heeft in dit proefstation, is daarvoor de hoeksteen”, geeft hij mee.
