De hemel klaart op voor de ontluikende keten van vezelhennep in Wallonië

Hennep is een plant met heel wat mogelijkheden. Ze werd vroeger in onze streken geteeld tot ongeveer het einde van de 18de eeuw. Op het platteland werd de olie van de hennepplant veel gebruikt voor verlichting. Ook tafellinnen en kleren werden vaak met hennepvezel gemaakt.

“Het is pas op het einde van de jaren 2000 dat vezelhennep opnieuw werd geïntroduceerd in Wallonië en ook in Vlaanderen proeven met het gewas werden opgestart. Op dit ogenblik zijn er in ons land een 80-tal telers van vezelhennep, die zich in een coöperatie verenigd hebben. Het grootste deel van die telers bevindt zich in Wallonië. Ze telen op dit ogenblik samen ongeveer 450 ha vezelhennep. Hun gezamenlijke doelstelling is om tegen het jaar 2020 in ons land ongeveer 1.000 ha vezelhennep te telen en te valoriseren”, zo legt Thierry Joie, voorzitter van de vzw Waalse Hennep uit.

Naast de vier bedrijven die pioniers waren in de valorisatie van producten op basis van hennep (zie kaderstukje), is er nu recent een nieuw bedrijf bijgekomen, nl. BE.hemp. Dit bedrijf werd opgericht in juli 2015 en groepeert een aantal landbouwers en industriëlen die rond hennep actief zijn. Het is dit bedrijf dat in september in het Waalse Marloie een eerste fabriek inhuldigde voor het vervezelen van het hennepstro. Er werd in die fabriek voor 2 miljoen euro geïnvesteerd. Doel is om per jaar 3.500 ton lange vezel te produceren en de scheven (ligninehoudende deeltjes van de stengels) te commercialiseren.

Van zeer hoge kwaliteit

Het vervezelen van hennepstro bestaat eruit om de vezels in de plant van de scheven te scheiden. In tegenstelling tot de fabrieken die op dit ogenblik in Europa actief zijn voor het vervezelen van hennep, wordt in de fabriek in Marloie geen gebruik gemaakt van verbrijzelaars. Er wordt met een veel zachter mechanisme gewerkt, waardoor de vezels beter bewaard worden in hun natuurlijke staat en op een zekere lengte, waardoor er nieuwe afzet- en gebruiksmogelijkheden gecreëerd worden.

Het resultaat is dat vezels worden bekomen die aan een specifieke vraag voldoen, zoals bv. voor de auto- of vliegtuigindustrie, maar ook in de textielsector die reeds jaren op zoek is naar vezels van zeer hoge kwaliteit. “Dat stelt het nieuwe bedrijf in staat om meer vezels te valoriseren in vergelijking met andere operatoren op de markt”, zo luidt het

Proces

De nieuwe fabriek omvat meerdere ‘lijnen’ die elk een specifieke bewerking uitvoeren. De eerste lijn zorgt voor een voor-reiniging van het hennepstro. De balen worden naar deze lijn gebracht en opengesneden, waarna het stro een voor-reiniging ondergaat. Op het einde van deze lijn worden aan de ene kant stenen, aarde, diverse voorwerpen en andere onzuiverheden gerecupereerd. Langs de andere zijde wordt het voorgereinigde stro verzameld.

De tweede lijn zorgt voor de vervezeling. Het voorgereinigde stro wordt er onderworpen aan verschillende bewerkingen, zoals het brakelen en het uiteenrafelen, vooraleer het naar een derde lijn wordt gebracht.

Vezelbalen

Op de derde lijn worden de vezels gezwingeld (zoals we dat ook bij het vlas kennen) met een machine die speciaal voor dat doel werd ontworpen. In dat stadium zijn de vezels nagenoeg zuiver en zijn de scheven verwijderd. Die worden behandeld achteraan in de fabriek door een systeem van aanzuiging en reiniging. Uiteindelijk worden de vezels verzameld en in balen geperst.

Daarmee eindigt de bewerking in de fabriek van BE.hemp. De vezels worden vervolgens naar de klanten gebracht en voor diverse doeleinden gebruikt, zoals in de textiel, papierindustrie, isolatie, e.d. De fabriek zelf is geheel van Belgische makelij. Het plan en de uitwerking ervan gebeurden door Joan Galle, gepassioneerd vlasteler uit het West-Vlaamse Wielsbeke en Albert Vanhauwaert, constructeur van machines voor het zwingelen van vlas uit Kuurne.

Producenten … onmisbaar

De doelstelling van BE-hemp is om tegen het jaar 2020 meer dan 1.000 ha vezelhennep te telen. Daarvoor zal het noodzakelijk zijn om de landbouwers te motiveren door een aantrekkelijke prijs. “Wij maken een contract op met iedere teler waarbij een aankoop van het hennepstro per ton wordt voorzien. Het stro wordt vervolgens naar de fabriek gebracht en die staat in voor een optimale valorisatie van deze grondstof met als doel nadien de producenten zo goed mogelijk te kunnen vergoeden”, zo legt Robert Masson, afgevaardigd-bestuurder van de coöperatie Belchanvre, uit.

Naar M. de N.