Edito: Boeren en natuur, het kan
Helaas worden landbouw en natuur vandaag vaak rechtlijnig tegenover elkaar uitgespeeld. Toch kunnen er win-winsituaties ontstaan. Landbouwers zien steeds meer die mogelijkheden, de politiek en/of wetgever nog te weinig.
Uit de resultaten en realisaties van de vernieuwde niet-productieve investeringen begrijpen we dat de landbouwer heel wat klimaatrobuuster wil boeren en tegelijk wil werken aan meer natuurwaarde. Het gaat hierbij over maatregelen die genomen worden rond water, landschap, erosie en biodiversiteit. Zeker dit laatste bevordert de aanwezigheid van vogels en insecten. In mensentaal kan je de niet-productieve investeringen verwoorden als inspanningen die de boer doet, maar die geen of slechts beperkt inkomsten opleveren.
Tijdens het persmoment van de organisatie Boerennatuur Vlaanderen kregen we zicht op de resultaten van de niet-productieve investeringen. Ook Boerenbond-voorzitter Lode Ceyssens nam er het woord. Volgens hem kan het belang van deze maatregelen, ook wel ‘boerennatuur’ genoemd, onmogelijk onderschat worden. Toch hoorde hij enkele dagen eerder een politicus die zich afvroeg hoe we de landbouwer meer kunnen betrekken in onze natuur. Ceyssens reageerde met te stellen dat onbekend onbemind is. “Niets is zo frustrerend als inspanningen leveren die niet gekend zijn!”
Enkel de landbouw werkt in alle omstandigheden samen met de natuur, niemand doet beter (zelfs geen natuurjongens of klimaatactivisten). Ceyssens stelt terecht dat er plaats moet zijn voor een verankerde duurzame landbouwproductie binnen onze leefomgeving. Hij wijst op het pijnpunt waarbij we worstelen met de vertaling van Europese richtlijnen naar Vlaams beleid. “Onze landbouw in het dichtbevolkte en bebouwde Vlaanderen, waar natuur steeds in de nabijheid is, is anders dan in de rest van Europa. Dit noopt ons tot een specifiek statuut voor natuur in agrarisch gebied.”
Landbouwers kunnen moeilijk overtuigd worden tot investeren in biodiversiteitsmaatregelen, als je niet weet welke gevolgen dit kan hebben op de bedrijfsvoering. De Vlaamse overheid wil nu een studiebureau aanstellen om te onderzoeken wat landbouw en natuur voor elkaar kunnen betekenen.
Lode Ceyssens is er alvast duidelijk over: “Ecologische oplossingen dienen een economische meerwaarde te hebben. Er moet een verdienmodel achter zitten. Je kan als landbouwer immers maar vergroenen als de rekening niet in het rood staat!”
In 2020 namen een recordaantal landbouwers maatregelen ten gunste van de natuur, het landschap en het milieu. Door ruim 3.800 landbouwers werden er voor bijna 13.000 ha beheerovereenkomsten afgesloten. Met 7.000 aanvragen zijn ook de pre-ecoregelingen een succes.
Zonder dat er een studiebureau nodig is, bewezen landbouwers zo alvast dat boeren en natuur kan.
