Bij Ingro: “We zijn het klankbord voor teler én afnemer”

De telersvereniging industriegroenten, Ingro, is een coöperatie die enkel werkt voor de verwerkende industrie. Als je iets van Ingro kan zeggen, is dat het strategisch gelegen is: zowel de telers als de meeste afnemers liggen op een boogscheut ervan. Zo kunnen de groenten zo snel mogelijk van het veld naar de afnemer en wordt de versheid gegarandeerd.

Hun bedrijf is het ‘walhalla’ van de groenten, volgens Ingro. De grootste teelten zijn spruiten en bloemkool, maar ook de andere groenten passeren de revue: prei, wortelen, bonen, sluitkool, erwten, (knol)selder, spinazie… Als de groenten verwerkt kunnen worden, kan Ingro iets betekenen.

We spraken met directeur Hilde Dhuyvetter en accountmanager Luc De Waele.

LBL: “Met hoeveel leden en afnemers werken jullie?”

HD en LDW: “We hebben een 700-tal actieve leden in de coöperatie. Het aantal verschilt van jaar tot jaar. Een van de redenen is dat veel landbouwers aan teeltrotatie doen: het ene jaar zijn ze actief omdat ze industriegroenten telen, en als ze dat niet doen, zijn ze geen actief lid. Een teler die lid is van Ingro kan gmo-subsidies krijgen bij bepaalde aankopen. De landbouwers zijn bovendien ook aandeelhouder.”

Wat is het grote voordeel aan het lidmaatschap?

Veel producentenorganisaties werken een op een met een afnemer. Ingro daarentegen werkt voor alle afnemers die industriegroenten verwerken. Dat zijn er ondertussen al 10 à 20. Het grote voordeel van Ingro is dat de landbouwer bij meerdere afnemers kan leveren. De landbouwer kan ook voor één teelt meerdere contracten aangaan, met meerdere afnemers.

Hoe maken jullie de contracten?

We maken driewegscontracten met de afnemer, de landbouwer en Ingro als de 3 partijen. Dit zijn jaarcontracten. Ingro koopt de groenten aan en verkoopt die aan de afnemer, en dat het liefst aan een correcte prijs waarmee beide partijen tevreden zijn. De coöperatie doet daarnaast alle administratie, opvolging en ondersteuning van de landbouwers. Ingro zit samen met elke afnemer en doet de contractbespreking. Erna wordt dit teruggekoppeld met de teler. We proberen het klankbord te zijn tussen de teler en de afnemer. Het is de bedoeling om teler en afnemer dichter bij elkaar te brengen. Begrip naar elkaar toe is belangrijk.

Hoe gaat het onderhandelen in zijn werk?

Rond de jaarwisseling organiseert Ingro een bijeenkomst om de contracten op te stellen, en dat is meestal midden januari. Dit jaar moesten we wat vroeger onderhandelen, en dat was op vraag van de landbouwers. Er heerste wat nervositeit om een teeltplan op te zetten, omdat veel grondstoffen, meststoffen en energie duurder werden. Door vroeger te onderhandelen konden we beter anticiperen. Begin november waren de prijzen bekend.

Hoe bereken je de beste prijs?

Elke landbouwer heeft een andere kostenstructuur. Voor juiste kostenprijsberekeningen werken we samen met andere organisaties, zoals Taco, het departement Landbouw en Visserij, de landbouworganisaties (Boerenbond, ABS) enzovoort.

De markt is echter ook belangrijk: het is een spel van vraag en aanbod. Volgend jaar zullen we niet al te veel groenten hebben. Er is veel personeelstekort, geschikte grond is schaars en duur. Sommige telers zullen de capaciteit verminderen omwille van de kosten. Als er minder aanbod aan groenten is, stijgen de prijzen. De laatste 2 jaar verandert er heel veel binnen een jaar. Daarom lijkt ons een contract van 1 jaar wel heel lang.

Is er dan vraag vanuit de landbouwers om het contract te verkorten?

Een contract van een half jaar kan niet. Bij veel groenten zoals spruiten duurt het seizoen langer dan een half jaar. En als je werkt met eerste en tweede vrucht, zoals bij bloemkool, is dat ook moeilijk.

De prijzen stegen enorm, was er een verschil tussen de teelten?

De prijzen stegen gemiddeld met 15 à 40%. Dat was uniek. In de laatste 20 jaar steeg er geen enkele teelt met 10%. De inhaalbeweging was wel nodig, maar is dit voldoende? Momenteel zijn groenten te goedkoop in de winkel. Er is een te grote concurrentiestrijd tussen de supermarkten. Hierdoor onderhandelt de retail hard met onze afnemers.

Hoe zien jullie de toekomst voor de groente-industrie?

Elk jaar verdwijnen er landbouwers. Die trend bestaat al langer. De grootte van het groenteareaal lijkt nu te stagneren. Voor elke teelt is het anders. Het spruitenareaal bijvoorbeeld was op een bepaald moment wel heel groot geworden. Op een bepaald moment bereik je het maximum, terwijl je alles nog draaiende moet houden. De stiel wordt er ook niet gemakkelijker op: fytoproducten vallen weg, de wetgeving verandert... De teler moet zich continu aanpassen.

Merken jullie nog andere trends?

Door al die strengere wetgeving wordt precisielandbouw belangrijker. Daarin wil Ingro begeleiden, maar daar is nog wel een weg te gaan. Qua groenten zelf, komen er in de diepvriesindustrie niet veel trends bij, of toch niet op korte termijn... Heel veel verwerkte groenten gaan immers naar grootkeukens, en daar gaan ze minder speciale groenten verwerken omwille van de kostprijs. Men heeft grote volumes nodig. Ingro zorgt ervoor dat er jaarlijks 530.000 ton groenten bij de afnemers terechtkomt, dat is enorm!

Hoe verbinden jullie de teler met de afnemer?

Vaak is een connectie tussen teler en afnemer historisch gegroeid. Iedereen kent iedereen in de sector, en zo komen afnemers en telers ook wel met elkaar in contact. Ingro kan wel advies geven, maar de teler bepaalt uiteindelijk zelf aan wie hij levert. Daarbij houdt hij het best rekening met de afstand tot de afnemer, het volume van leveren, en met de voorwaarden van de afnemer. Elke afnemer is verschillend. De teler moet voor zichzelf uitmaken wat voor hem belangrijk is.

Vindt de teler het belangrijk waar zijn groenten belanden, met andere woorden wat er gebeurt als hij zijn groenten afzet?

Voor de teler is uiteraard allereerst een goed inkomen belangrijk. Ingro kijkt naar wat er nog met de groenten gebeurt nadat ze zijn geleverd. We willen echter ook dat de teler dit weet. Daarom sensibiliseren we hen. Dat doen we door middel van demo's, brochures, nieuwsbrieven, thema-avonden,... Vorig jaar zijn jonge telers met een bus naar 2 afnemers geweest, zodat ze een idee hebben van de eigenlijke verwerking. We halen we ook de aandachtspunten aan. Verder kunnen we ingaan op de kwaliteitseisen. We gingen vorig jaar bijvoorbeeld naar het distributiecentrum van Colruyt. Op die manier laten we zien hoe de hele keten werkt. Als er iets mis gaat bij de levering van de groenten, dan kan dit zeer schadelijke gevolgen hebben bij de verwerker of de supermarkten. Zo kunnen er klachten worden ingediend als er fout materiaal in de verpakking zit. Als hierdoor groenten teruggeroepen moeten worden, veroorzaakt dat een enorme imagoschade.

Hoe werken jullie aan duurzaamheid?

Onder andere voor de gmo-subsidie is het belangrijk dat we een bepaald percentage van ons budget moeten voorzien voor milieu en klimaat. Dit jaar willen we in onze machinepool een wiedeg aanschaffen om mechanische onkruidbestrijding te promoten, en om chemische onkruidbestrijding te verminderen. We hebben verschillende machines die de telers kunnen huren. Die zijn voor hen vaak duur om zelf aan te schaffen, zeker als ze die weinig gebruiken. We hebben schijveneggen, klepelmaaiers, een mulchfrees,... We maken dus een milieuvriendelijke machinepool aan. In de biogroenteteelt wordt de wiedeg al wel gebruikt, maar ook in de toekomst zal die in de gangbare teelten meer worden ingezet. Ingro stimuleert en financiert ook onderzoek naar duurzame praktijken. Daarvoor werken we samen met Inagro, Provinciaal Proefcentrum voor de Groenteteelt Oost-Vlaanderen vzw (PCG), en met andere partners in de keten. Ook die info willen we doorgeven aan de telers via een nieuwsbrief en via demo's en samenkomsten.

Marlies Vleugels