ILVO en Arvesta lanceren campagne: ‘Ontdek soja’

In de zoektocht naar klimaat- en milieuvriendelijke, veerkrachtige gewassen komt zeker soja in het vizier. Het gewas behoeft weinig bemesting vanwege zijn wortelknobbeltjes en laat een goede bodemstructuur achter met een interessante hoeveelheid stikstof voor het volggewas. Soja past goed in een bredere teeltrotatie en gewasdiversificatie zoals opgelegd door het Gemeenschappelijk Landbouwbeleid. Als eiwitbron voor humane consumptie is het een uitstekende kandidaat: soja heeft een hoog eiwitgehalte en een goede eiwitsamenstelling. Verder is het goed verteerbaar en rijk aan vitaminen en mineralen. Vanuit de markt bestaat een groeiende vraag naar soja, terwijl Europa slechts voor 5% in eigen sojaproductie voorziet. De lokale sojateelt zou het aantal food miles bijgevolg reduceren. Dit alles maakt soja een aantrekkelijk gewas voor landbouwers op zoek naar nieuwe, veerkrachtige teelten en tegelijk een interessante eiwitbron voor de voedingsindustrie.

Het areaal vergroten

ILVO en Arvesta voeren al sinds 2012 onderzoek naar de sojateelt in Vlaanderen. ILVO staat in voor onderzoek en ontwikkeling inzake teelttechnieken, variëteiten en een economische haalbaarheidsstudie. Arvesta begeleidt de volledige teeltcyclus: van de levering van het geschikte zaaizaad, tot de bemesting en gewasbescherming, maar ook de ontvangst, de opslag en het opschonen van de sojabonen tot en met de afzet. De campagne ‘Ontdek soja’ is ook een initiatief van ILVO en Arvesta met de steun van Boerenbond en het departement Landbouw en Visserij.

Na 7 jaar onderzoek en proeven is het potentieel voor de teelt van soja in Vlaanderen duidelijk. Met aangepaste rassen en teelttechnieken slagen de onderzoekers erin om het subtropisch gewas volledig te laten rijpen in Vlaamse klimaatomstandigheden. Teelttechnisch zijn er echter nog enkele knelpunten die een brede uitrol in de weg staan. Er is de onkruiddruk door de trage jeugdgroei en het risico op wildschade. Daarenboven is er een ruime variatie in opbrengst en kwaliteit tussen percelen en seizoenen. Kristiaan Van Laecke (ILVO): “Om dat te verklaren en op korte termijn een antwoord te formuleren op de resterende knelpunten, moet het areaal uitgebreid worden. Daarom zijn wij op zoek naar landbouwers die soja een kans willen geven op hun eigen velden. Hun ervaringen kunnen we meenemen in het onderzoek.”

Intensieve teeltbegeleiding

ILVO en Arvesta roepen geïnteresseerde landbouwers op om zich te melden voor de campagne. Wie zich kandidaat stelt, beantwoordt aan de criteria en uitgekozen wordt, zal gedurende het hele seizoen door ILVO en Arvesta begeleid worden: van levering van kant-en-klaar zaaigoed over afstelling van machines tot de naoogstverwerking en afzet, en dat zowel individueel door teeltbegeleiders als gezamenlijk in een WhatsApp groep.

In het geval dat een lot ondanks deze begeleiding en het correct opvolgen van het teeltadvies, door omstandigheden afgekeurd wordt voor humane consumptie, voorziet ILVO bovendien een financiële tegemoetkoming. De prijzen op de voedermarkt liggen namelijk een stuk lager dan die op de voedingsmarkt en de hoge kwaliteitseisen voor soja voor humane consumptie (42% eiwitgehalte, zo weinig mogelijk gebroken bonen en onzuiverheden) blijken in de praktijk soms moeilijk haalbaar.

Selectiecriteria voor een beperkte areaaluitbreiding

ILVO en Arvesta zullen intakegesprekken voeren met de kandidaten. Daarbij zullen ze niet alleen peilen naar motivatie, maar ook naar de ligging van de percelen (focus ligt op Vlaams-Brabant en Oost- en West-Vlaanderen), oppervlakte van het perceel (min. 2 en max. 10 ha) en ervaring met verschillende teelten. Het is de bedoeling om maximaal 120 ha soja in te zaaien.

Tijdens de Werktuigendagen kunnen geïnteresseerden zowel bij het ILVO als bij Arvesta terecht voor een eerste kennismakingsgesprek en meer informatie. Landbouwers kunnen zich kandidaat stellen tot 30 september 2019, door hun contactgegevens door te sturen naar communicatie@ilvo.vlaanderen.be.