Het gazon ligt er na deze wisselvallige winter maar belabberd bij. Door de afwisselend koudere en zachtere periodes zijn hier en daar al wat plukken gras gaan doorschieten, waardoor het geheel er heel ongelijk bij ligt. De natte januarimaand zorgde er dan weer voor dat de halmen van bepaalde grassoorten geel kleurden, waardoor er van de frisgroene kleur niet veel meer overblijft. Het is dus tijd voor actie.

De gemeenten Borgloon en Hoeselt gaan de kersenvlieg met een innovatieve aanpak te lijf. Door zelf milieuvriendelijke vallen te plaatsen en burgers te motiveren hetzelfde te doen, moet voorkomen worden dat het plaaginsect een ravage aanricht in boomgaarden en tuinen met kersen- en kriekenbomen.

In februari kan het vriezen en dooien. Nadat we bijna een koudegolf over ons heen kregen in het midden van de korte maand leek het een week later wel alsof de lente stormenderhand ons land ging veroveren. De winterjassen gingen uit, de korte broek werd bovengehaald, en wie het geluk heeft een tuin te hebben ging meteen aan de slag. Zoals het er nu naar uitziet zal het voorjaar echter nog wel enkele weken op zich laten wachten.

De basisprincipes voor het snoeien van fruitbomen gelden in grote lijnen ook voor steenfruit. Zo moeten jonge bomen gericht gesnoeid worden om uit te groeien tot bomen met een evenwichtige kroon. Ook bij steenfruit gaan we, afhankelijk van de stamhoogte, streven naar een aantal forse gesteltakken die gedurende het hele leven van de boom behouden blijven. In de regel wordt steenfruit gesnoeid in de late zomer, na de oogst. De eerste snoei van jong aangeplante bomen gebeurt best in het late voorjaar, rond half april.

Buiten is de natuur nog in volle rust. Hoewel, wie in deze coronatijden regelmatig een wandeling maakt en daarbij zijn ogen de kost geeft, ziet de natuur langzaam tot leven komen. De knoppen van vroeg bloeiende bomen zoals de wilde pruim en de magnolia beginnen al fors te schuiven. Ook het eerste groen van sneeuwklokjes, paaslelies en tulpen is al fors aan de groei. En als de winter zo mild blijft als hij tot nu toe was, kan het vanaf nu vlug gaan in de natuur…

Het is winter: buiten is het guur, koud en nat. Het is vooral die nattigheid die ervoor zorgt dat we tuinkarweitjes zoals planten, verplanten, spitten en snoeien beter nog wat uitstellen tot de grond er wat droger komt bij te liggen. Het is dus het ideale moment om met onze groene vingers binnenshuis aan de slag te gaan.

Bij ons thuis staat een echte kerstboom in vol ornaat. Kleurrijke kerstballen, zilveren en gouden slingers en natuurlijk de obligate lichtjes die ervoor zorgen dat hij ’s avonds letterlijk staat te schitteren. Dit jaar werd het een mooie Nordmann-spar (Abies Nordmanniana) die met zijn zachte, niet prikkende, glanzend donkergroene naalden en zijn van nature dichte groeiwijze een van de betere kerstbomen is.

In het najaar worden de bloembakken en bloempotten met de uitgebloeide zomerbloeiers leeggemaakt en dan vaak opgeborgen tot het volgende voorjaar. Dat is zonde, want een terras of balkon kan ook in de winter mooi en sfeervol zijn. Bovendien zijn de planten die we daarvoor kunnen gebruiken, in tegenstelling tot de meeste zomerpotplanten, doorlevend en kunnen we ze nadien gewoon aanplanten in de tuin.

De teelt van winterajuin is een risicovolle onderneming. Het is één van de langstdurende teelten in de moestuin, winterplantajuin heeft een teeltduur van ongeveer 9 maanden en winterzaaiajuin zelfs een teeltduur van 12 maanden, en hoe langer de teeltduur hoe groter het risico op ziekten en plagen. Deze teelt staat in de winter ook bloot aan natte periodes en extreme temperaturen wat nog extra risico's oplevert. Maar omdat we als gevorderde tuinier willen aantonen dat we wel iets meer kunnen dan radijsjes of sla kweken en omdat er nu toch genoeg plaats is in de moestuin, laten we ons door al deze gevaren niet afschrikken.

De schoolvakantie is alweer voorbijgevlogen dus loopt de zomer op zijn laatste benen. Het hooi en het stro zitten op de schelf of staan netjes in grote balen op elkaar gestapeld. En dan wisten de oude boeren het wel: “als de akkers zijn geschoren, is de winter geboren”. Niet dat we in september geen mooie, zonnige dagen meer mogen verwachten, alleen heten ze vanaf nu niet meer zomerse dagen maar ‘mooie nazomer dagen’.

Het vlinderseizoen is stilaan over zijn hoogtepunt heen, maar op zonnige dagen wordt de tuin nog steeds opgevrolijkt door veelkleurige vlinders die van bloem naar bloem fladderen. Deze insecten zijn dan op zoek naar nectar, die ze met hun lange roltong uit de bloemen zuigen. In ruil zorgen de vlinders voor de bestuiving van de plant. Kortom dit is de natuur op zijn mooist.

In de natuur staat de heide nu volop in bloei, maar ook in de verkoopkanalen is het heidekruid in al zijn verscheidenheid vanaf nu weer verkrijgbaar. Deze veelzijdige plantjes hebben de laatste jaren wat aan populariteit ingeboet als tuinplant, maar worden steeds vaker gebruikt om als potplant het terras, balkon of de vensterbank in het najaar en de winter van de nodige kleuraccenten te voorzien. Een juiste keuze en een aangepaste verzorging zorgen voor maandenlang ‘tuinplezier’.

Bessen zijn in! Ze zijn van nature lekker, gezond en bovendien makkelijk te kweken. De blauwe bes is echter een buitenbeentje. Lekker en gezond is ze zeker, volgens heel wat bronnen is het zelfs een “superfood” en een rijke bron van antioxidanten, vitaminen en voedingsvezels. Wat betreft dat ‘makkelijk te kweken’ zullen we toch echter rekening moeten houden met de bijzondere eisen die ze aan haar groeiplaats stelt.

Bessen zouden in geen enkele tuin mogen ontbreken. Vandaag bespreken we enkele bessensoorten die, behalve een zonnige standplaats, weinig eisen stellen aan hun groeiomgeving en heel beperkt zijn in omvang, waardoor ze echt in elke tuin passen. Ze doen het goed als afscherming van de compostplaats, afbakening van de moestuin of gewoon in de siertuin ergens achteraan in een border.

Prei behoort tot de sterkste en makkelijkst te telen gewassen in de moestuin. Mits een goede planning is dit gewas omzeggens jaarrond beschikbaar. Je oogst het naar believen. Je kan het goed bewaren (koelkast of koele vochtige ruimte) of je vriest het in. Bovendien heeft prei uitstekende culinaire kwaliteiten: rauw in salades, in ovenschotels, in combinatie met vis of als smaakmaker in soep en stoofpotjes. Kortom, prei verdient een plaats in elke moestuin.

In Vlaanderen wordt heel wat gecomposteerd thuis, wat goed is voor milieu, tuin en portemonnee. Bij twijfel of een bepaald restje in het compostvat of de compostbak kan thuisgecomposteerd worden, is er vanaf nu de online thuiscomposteerwijzer van Vlaco.

De Belgen besteden jaarlijks zowat 3,6 miljard euro aan hun tuin. Dat blijkt uit een studie uitgevoerd in opdracht van Comeos.

Nu we door de quarantainemaatregelen alleen maar kunnen dromen van zonovergoten exotische droomreizen doet de zon haar uiterste best om dit gemis zoveel mogelijk te verzachten. Al vanaf maart tellen we uitzonderlijk veel uren zonneschijn, waardoor de lente van 2020 er eentje wordt om in te kaderen. De keerzijde van de medaille is dat we bitter weinig neerslag kregen en dat het peil van het grondwater op heel wat plaatsen historisch laag komt te staan. Dat is geen goed nieuws voor de tuin die stilaan begint te kreunen onder het gemis aan water.

Wie nu een bezoekje brengt aan een tuincentrum wordt overdonderd door het massale aanbod aan perk- en balkonplanten. Gaande van de klassieke geraniums en Tagetes, over de bontgekleurde Surfinia's en de rijkbloeiende Million Bells, tot een uitgebreid gamma aan lekker ruikende tuinkruiden en alle mogelijke bloeiende zomerplanten. De boodschap is duidelijk: de zomer is in aantocht.

Het zou een quizvraag kunnen zijn waarop alleen de meer ervaren tuinier een goed antwoord kan geven, maar komkommers en augurken zijn kweekvormen (rassen) van dezelfde plant nl. Cucumis sativus . Komkommers zijn eigenlijk lange augurken die door voortdurende selectie zachter, langer, rechter en frisser van smaak zijn geworden. Augurken wordt in de regel gewoon buiten geteeld, komkommers renderen optimaal in de serre.

Sla, zie ik je denken, wat valt er nu te vertellen over sla. Inderdaad, tot voor enkele 10-tallen jaren was sla gewoon kropsla, maar nu heb je sla in alle soorten, kleuren en smaken. Op sommige professionele kwekerijen wordt sla nu ook gekweekt op water, waardoor de teelt volledig gemechaniseerd kan worden. Om nog maar te zwijgen van het jaarrond aanbod in de supermarkt.

Daar is de lente, daar is de zon. Zo klinkt het in ‘Een vrolijk lentelied’ van Jan De Wilde. En inderdaad, buiten barst de natuur onhoudbaar uit zijn voegen. De blaadjes krijgen bomen en zoals ieder jaar breken de bloembollen open met een knal. Maar dit jaar is de lente toch net iets anders want de bouwvakkers hebben in deze nare coronatijden niets om naar te fluiten… Noodgedwongen blijven we zoveel mogelijk in ons kot.

De winter van 2019-2020 zal de geschiedenis ingaan als de winter die…, of beter gezegd zal de geschiedenis niet ingaan want er was geen winter. Dit maar om te zeggen dat de herfst nu definitief voorbij is en de lente eigenlijk al begonnen is. De vroege voorjaarsbloeiers staan al volop in bloei, het gazon lijkt al aan een maaibeurt toe en verliefde vogels vliegen af en aan met nestmateriaal.

Vanaf vandaag ( 4 maart 2020) zijn de Belgische aardbeien van BelOrta weer te verkrijgen. Deze primeuraardbeien, aangevoerd door producenten Wim en Louis Meyers (Meyers Softfruit) & Lieven Colembie, zijn van de vroege variëteit Sonata. De aardbeien werden gekocht door Guy Claessens van BVBA Fruit Vandepoel. Het aardbeiseizoen van BelOrta start een paar weken vroeger dan bij een normale teelt door productie onder belichting.