Granen

In het Vlaams Gewest werden door het Landbouwcentrum Granen Vlaanderen 8 rassenproeven op wintertarwe aangelegd tijdens het seizoen 2019-2020.

Jong, vastberaden en gebeten door de onderzoekersmicrobe: zo kan je de 22-jarige Jasper Van Opstal omschrijven. Als landbouwer in het graannetwerk test hij elk jaar traditionele tarwerassen voor Brouwerij 3 Fonteinen. “Ik kwam van de schoolbanken toen ik als landbouwer startte. Het gaf me de kans om bij te leren, en onderzoek naar oude granen interesseerde me ook gewoon. Ik moest niet lang nadenken om mee in te stappen”, lacht hij.

Nog voor het project rond het granennetwerk van start ging, was Pajottenaar en biologisch teler Tijs Boelens geïnteresseerd in landrassen. “Ik ben nog altijd voortdurend op zoek naar oude rassen, en vermeerder ze op mijn bedrijf”, legt hij uit. “In dit project wil ik de boeren in het Pajottenland echt vooruit helpen. Samenwerken in het netwerk is echt cruciaal.”

Het Pajottenland stond ooit bekend voor zijn brouwgerst en de originele tarwelandrassen. Deze streek is perfect voor het brouwen van de terroirbieren Lambik, Geuze en Kriek. Door de industrialisering van de landbouw, verdween die traditie stilaan. Brouwerij 3 Fonteinen blaast die traditie weer leven in en zoekt nu samen met 15 landbouwers in het granennetwerk naar de lokale tarwe en gerst, die hun bier groots heeft gemaakt. Santé!

De teeltomstandigheden waren dit jaar niet evident. Dat maakt dat de oogstresultaten – kwantitatief en kwalitatief – erg verschillend waren naargelang de regio. Algemeen waren de graanopbrengsten wel gemiddeld ten opzichte van het vijfjarig gemiddelde en ook de kwaliteit viel goed mee. Fegra, de federatie van de Belgische graanhandel, maakte een overzicht.

Verschillende partners van het Landbouwcentrum voor Voedergewassen (LCV) voeren al verschillende jaren onderzoek naar vruchtwisseling. Granen hebben binnen een teeltrotatie een belangrijke functie en hebben ook een potentieel als voedergewassen. Dit omdat landbouwers steeds meer beperkt worden in het voorzien van ruwvoeder. Een nieuwe techniek waarbij men eerst het graan maait, dan verder laat ontwikkelen en uiteindelijk droog of als gehele plant silage (GPS) oogst zou soelaas kunnen bieden. LCV-onderzoeker Gert Van de Ven staat ons te woord over de vorderingen in de proef rond valorisatie van granen voor ruwvoeder.

Op enkele uitzonderingen na is de wintertarwe van 2020 geoogst. Net als in de gerstteelt zijn de rendementen wisselend te noemen.

Tarwenoteringen zijn flink gestegen nu de oogstramingen voor de EU, het Zwarte Zeegebied en de VS duidelijk omlaag zijn gegaan. Grote stijgingen werden getemperd door onzekerheid over de vraag en de gevolgen van het zich verder verspreidende coronavirus. In Hamburg en Rotterdam werd voor voertarwe vorige week ruim 190 euro per ton betaald. De gerstmarkt is stabiel en de maïsmarkt is dalende.

Hoewel de coronacrisis een serieuze impact heeft op het dagelijkse leven, gaat de business in zaaigraan wel door. Elk jaar stelt zaadbedrijf Jorion Philip-Seeds hun nieuwigheden in tarwe, gerst, tricitale en spelt voor tijdens een proefveld. Dit jaar leggen de vertegenwoordigers ook graag de nadruk op de energierogge Protector en de kuilvoermengsels Meteil.

Deze week werden 23 waarnemingspercelen geobserveerd naar plagen toe. 78 % van de percelen bevat bladluizen, maar er is wel een grote variatie qua aantal op de halmen. Geen enkel perceel bereikte de schadedrempel als het om graanhaantje gaat.