Liefhebberstuin

Rambling rose, why you ramble no one knows (Liaanroos, niemand weet waarom jij klimt...). De Amerikaanse singer-songwriter Nat King Cole wist het niet. Wij weten het wel, het zit namelijk in de genen. De wilde rozensoorten waaruit de ramblers of de liaanrozen ontstaan zijn, hadden de typisch rankende groeiwijze die zo kenmerkend is voor de ramblerrozen.

Ramblers of liaanrozen vormen een aparte, ietwat ondergewaardeerde groep binnen de klimrozen. Klimrozen worden naargelang de soort 2 tot 5 m hoog. Ramblers daarentegen kunnen tot 15 m hoog in bomen klimmen, waardoor hun rankende takken die naar beneden hangen tijdens de bloei een heuse bloemenwaterval vormen. Ze kunnen afscheidingsmuren of lelijke gebouwen omtoveren in een bloemenfestival of, strak gesnoeid, langsheen een zuil, touw of stevige rozenboog worden geleid.

Vorige week maakten we kennis met een aantal insecten die onze bondgenoot zijn als het erop aankomt om onze fruitgewassen te beschermen. Vandaag stellen we u graag een aantal beestjes voor die we liever zo weinig mogelijk tegenkomen in de fruittuin omdat ze in staat zijn om het fruit ernstig te beschadigen, de oogst te verminderen en zelfs hele bomen ziek te maken.

Insecten zijn met bijna 1 miljoen beschreven soorten verreweg de grootste groep binnen het dierenrijk. Sommige insecten hebben een rechtstreekse invloed op het leven van de mens. Zo bijvoorbeeld parasiterende insecten (muggen, vlooien...) die vaak ook ziektes overbrengen, insecten die de oogst beschadigen of zelfs opeten. Maar er zijn ook heel veel nuttige insecten die de gewassen bestuiven of gewasbeschadigers bestrijden door ze te parasiteren of gewoonweg op te eten.

Dat het ene gewas meer warmte nodig heeft dan het andere is de reden dat heel wat mediterrane planten het in ons klimaat niet zo goed doen. Onze zomers zijn misschien wel warm genoeg, maar vaak te kort om jaar na jaar een goede groei of oogst te garanderen. De laatste jaren echter, dankzij de warme en lange zomers, lukt het steeds beter om deze gewassen ook bij ons met succes te telen. Zelfs een zonneklopper als de meloen doet het steeds beter in onze tuinen.

Waar zijn ze toch gebleven, de klaprozen en de andere akkerbloemen zoals korenbloem, bolderik en kamille, die in onze jeugdjaren de velden en de zomers kleurden? Vroeger werden deze planten, eenjarigen waarvan het zaad afrijpt op het moment van de korenoogst, jaar na jaar mee uitgezaaid met het graan. Tegenwoordig wordt het zaad grondig geschoond en worden onkruidzaden verwijderd. Bovendien voelen deze planten zich niet thuis in de moderne akkerbouw, met zijn intensief karakter, minder zomergranen, meer maïs, betere onkruidbestrijding, gerichte bemesting en efficiënt grondgebruik.

Thuis hadden wij ‘margrieten’ in de tuin. Deze planten met hun vele, grote, witte bloemen en hun gele hartjes zorgden voor een uitbundige bloei bij het begin van de zomer. Dit voorjaar zijn ze opvallend vroeg en massaal aanwezig in de wegbermen, waarschijnlijk door de zachte en warme eerste maanden van 2019, waardoor ze mijn aandacht trokken en ik wel eens wou weten welke soort er vroeger in onze tuin bloeide.

De winter is nog veraf, hopelijk hebben we eerst nog een warme en niet al te droge zomer, maar toch: wie deze winter kolen wil eten kan reeds aan de slag. Mei is de ideale maand om de jonge koolplantjes uit te planten. Want kolen mogen dan al “groeien als kool”, de teelt van goede bewaarkolen heeft tijd nodig en vraagt de nodige kennis van de tuinliefhebber. Wij zetten graag nog eens alles op een rijtje.

De meidoorn is terug van weggeweest. Deze inheemse grote struik annex kleine boom werd in het verleden zeer gewaardeerd om zijn kwaliteiten als dichte haag. Er zijn sporen teruggevonden van gevlochten hagen uit de Romeinse tijd en ook in de vroege middeleeuwen werden meidoorns bewust aangeplant op en langs forten en bolwerken om de aanvallen van de vijand te belemmeren. Nog niet zo lang geleden werden meidoornhagen ook aangeplant rondom woningen en weilanden om met zijn scherpe, harde doornen ongewenste personen van en het vee op het erf te houden.

In de zoektocht naar authentieke, nieuwe of andere smaken wordt er in de moestuin steeds vaker geëxperimenteerd met allerlei “nieuwe” gewassen. Een veelbelovende nieuwkomer met uitstekende culinaire kwaliteiten is de grondappel of yacon, een knolgewas dat ook de aandacht wist te trekken van de professionele sector en waarmee volop geproefdraaid wordt in het PCG.