Dat is wat Rudy Lefèvre, innovatiecoach voor bedrijven, verkondigt bij de opening van de studiedag. Hij raakt daarmee een gevoelige snaar. De landbouwsector is erop gericht om steeds meer te produceren met steeds minder, om een volatiele en veeleisende markt tevreden te stellen. Maar als dat volgens hem niet de oplossing is om een leefbaar landbouwbedrijf uit te baten, wat dan wel?
Wat creëert waarde?
“Innovatief ondernemen, en dan bedoel ik geen post-itje aan de muur, en geen eureka-uitroep. Het is begrijpen wat waarde kan creëren. Een simpel truukje is dit zinnetje: Iemand wil X want Y maar Z. Een voorbeeld: Jonge mensen met een kantoorjob aan de rand van de stad willen op een gezonde manier leven maar ze willen niet lang onderweg zijn of zwetend toekomen. Gewoon ‘elektrische fiets’ roepen helpt je geen stap vooruit”, betoogt Lefèvre. “Melk is een goed product, maar dat staat los van het idee hoe je er geld mee kan verdienen.”
Je hoeft ook niet meteen het perfecte businessplan op te stellen, en daar koppig aan vasthouden. Een idee begint met kleine stappen volgens Lefèvre: “Iedere dag kunnen gewone mensen op gewone dagen speciale dingen in gang zetten. Innoveren is geen projectplanning, het is onderweg leren wat waarde creëert.”
Terugkeren op je stappen
Om dat te leren is het belangrijk om te valideren. Dat betekent het vinden van een signaal in de markt dat bevestigt wat jij denkt. Als dat lukt kun je weer een stapje verder. Maar wat als je dat signaal niet vindt? “Dan ga je een stap terug, en pas je je plan aan. Heel veel bedrijven blijven halsstarrig vasthouden aan een businessplan dat niet meer gevalideerd is. Maar als je telkens valideert haal je het risico drastisch naar beneden.
Melkveehouder Raf Van Mol ontving op zijn bedrijf al eens scholen voor een rondleiding. Hij merkte dat veel ouders interesse toonden om een verjaardagsfeestje te houden op de boerderij. Ze probeerden er eentje uit, later nog eentje en uiteindelijk besloten ze om in de warme maanden elke woensdag en zaterdag een kinderfeestje te organiseren. “Nog voor het eerste feestje zat de hele maand juni al vol”, vertelt hij tevreden. “Wij zijn met kleine stapjes begonnen, door zoveel mogelijk eigen materiaal te gebruiken. Racen met kruiwagens of kampen bouwen met stro en hooi vragen weinig investeringen.”
Cocreatie
In zijn betoog legt Lefèvre veel nadruk op cocreatie en samenwerking. Tijdens een volgende sessie getuigt groententeler Pol Louwagie over de samenwerkingen die hij is aangegaan om zijn rabarber in goed verkopende hoeveproducten om te toveren. “We wilden naast onze confituur ook rabarberpâté, -bier en -pralines. Zelf hadden we daar onvoldoende tijd, machines en knowhow voor”, legt hij uit.
De zoektocht naar geschikte partners ging niet van een leien dakje. “Je moet echt naar mensen toe durven stappen, je idee delen en hun mening vragen. Af en toe voel je gewoon dat het klikt”, stelt hij. “In het begin was ik bang dat mensen onze ideeën zouden stelen. Die angst is onterecht, en dankzij de samenwerking zijn onze ideeën nu tastbaar.”
Waarom verbreden?
Achter de organisatie van deze studiedag zit Nele Dejonckheere, diensthoofd Verbreding en Landbouweducatie van Inagro. In de jaren dat ze met die materie bezig is ontwaarde ze drie grote redenen om te verbreden die leven bij landbouwers. “Ten eerste is er het extra inkomen natuurlijk, maar met enkel een economische drijfveer blijkt het een hele opgave”, begint ze. “Ten tweede geven veel landbouwers aan dat ze sociaal contact missen.”
Ten slotte ziet mevrouw Dejonckheere ook veel idealisme. Landbouwers willen de deuren van hun bedrijf openen voor de wereld, ze willen laten zien waarmee ze bezig zijn. Joris Cambie, een hopteler uit Poperinge die zelf bier brouwt, spreekt van een enorme appreciatie van de consument. “Iets waar de landbouwer van nu weinig van heeft”, merkt hij op. Is dat belangrijk voor hem? “Ho, je slaapt daar goed van”, klinkt het droog.
Op
