Ingrijpen in de suikermarkt

Volledig in lijn met de liberale tijdsgeest waarin we leven, zijn eind 2017 de suikerquota afgeschaft. Op zoek naar lagere consumentenprijzen voor suiker, werd de suikerproductie niet langer beperkt. De suikerwereld werd blootgesteld aan een wereldmarkt waar het eerder niet welkom was vanwege het goed deels sluiten van de interne markt. Dat ging een tijdlang goed omdat - anders dan aanvankelijk gedacht - de bietenteelt competitief met de teelt van suikerriet werd. Lang was de vrees dat rietsuiker het grootste deel van de bietsuiker zou verdringen. Stappen in de veredeling voorkwamen dat.

De markt werd niet totaal losgelaten. Voor suiker werd een interventieprijs van 404 euro per ton vastgesteld. Komt de gemiddelde suikerprijs in de EU onder dat lage niveau, dan kan de Europese Commissie een private interventieregeling oproepen. Producenten of handelaren krijgen binnen dat systeem een opslagvergoeding om een product voor een bepaalde periode op te slaan.

De huidige prijsniveaus liggen ver onder het interventieniveau. Dat doen ze niet sinds gisteren, maar al sinds november 2017. Toch grijpt de Commissie vooralsnog niet in. In het verleden heeft de Commissie regelmatig gezegd dat de suikerwereld de kans heeft gehad om buffers op te bouwen. In 2013 lagen prijzen gemiddeld een lange periode ruim boven 700 euro en in het seizoen 2016/2017 werd de 500 euro aangetikt.

Ondertussen blikken we terug op 2 seizoenen waarin bietentelers weinig verdienden, en vrijwel elke verwerker forse verliezen te verstouwen kreeg. Ondertussen concurreren onze bietentelers wel met suikerproducenten in landen waar sterk door de overheid wordt ingegrepen in de markt, zoals Thailand, India en Brazilië. Akkerbouwers klagen niet graag - ze zijn anders dan in dierlijke sectoren minder gewend aan marktondersteuning. Bovendien is de akkerbouw meer dan andere sectoren al decennialang bezig met risicomanagement.

De bittere conclusie is dat als er niets verandert, de bietenteelt an sich in vraag kan worden gesteld. Het zou de Commissie dan ook sieren iets meer gevoel van urgentie aan de dag te leggen. Vooralsnog heeft ze alleen beloofd voor 2021 de gevolgen van de afschaffing van de suikermarktverordening in kaart te brengen. Een late evaluatie, die hopelijk wel tot de juiste conclusies moet leiden.

Jan Cees Bron

Meest recent

Meest recent