Hou voedingsstoffen en water op het veld

Het bedrijf van Josse en Jan Peeters in Huldenberg staat bij veel landbouwers al gekend als Bayer ForwardFarm. Geïnteresseerde landbouwers en bedrijfsleiders gaan naar het platform om er te leren over duurzame landbouw. Ze werken samen met verschillende instanties om proeven uit te voeren zodat de landbouw er op verbetert, en de uitspoeling van meststoffen en gewasbeschermingsmiddelen in hun regio vermindert. Zo werden ook proeven gedaan met betrekking tot niet-kerende bodembewerking en drempeltechniek bij de ruggenteelt. “Bayer kan input geven maar wij beslissen wat te doen. We weten wat doenbaar en realistisch is. En ik wil het proefondervindelijk bewezen zien dat ik door bepaalde maatregelen ook meer opbrengst krijg.”

Niet-kerende bodembewerking

“Het is belangrijk om de vruchtbare grond met zijn voedingsstoffen op het veld te houden. Naast een goede bodembedekking met groenbemesters in het tussenseizoen, zijn niet-kerende grondbewerkingen essentieel voor het behoud van een goede bodemstructuur, met minder erosie en afspoeling”, liet hij weten. Een voordeel van niet-kerende grondbewerkingen is ook dat het perceel productief blijft en niet uit de productie genomen hoeft te worden.

Josse liet weten dat ze al jaren erosieproeven doen met de KU Leuven. “Sinds 2000 proberen we minder te ploegen en hebben we een erosieploeg aangeschaft.” Zijn erosieploeg heeft een schuine tand met een bijtel vooraan die tot 30 cm diep gaat, de grond gaat oplicht en dan laat vallen. De plantenresten die vanboven liggen, blijven liggen. Zo krijg je uiteindelijk een beter humuslaag, met meer microbiologisch leven en regenwormen. Verder infiltreert het water beter en is de wateropname beter dan bij geploegde grond. En dat zien ze terug in de opbrengsten. “Ondanks de heel droge en warme zomer zien we over de jaren heen verschillen in opbrengsten tussen niet-kerend en geploegde percelen. De eerste jaren zie je wel de opbrengsten dalen, maar dat stabiliseert zich. Nu ploegen we enkel bij structuurschade in de bodem.” Omdat bij niet-kerende bodembewerking de bodem langer vochtig is, waarschuwt hij de landbouwer toch even te wachten vooraleer te starten.

Aardappeldrempeltjes

In de aardappelen zijn Josse en Jan rond 2013 gestart met de toepassing van de “drempeltechniek tussen de ruggen”. Bij het trekken van de ruggen worden drempeltjes aangebracht zodat het regenwater ter plaatse in de bodem kan infiltreren. “In het eerste jaar werkten we met de Barbutte, die we ter beschikking kregen.” Zo zagen ze in een proef een stuk waar geen drempeltechniek werd toegepast, dat er meer dan 1.000 liter afspoelde. In het deel waar dat wel het geval was, was dat slechts 3 liter. “Ik kon al voorspellen dat er maatregelen verplicht zouden worden bij aardappelen in erosiegevoelig gebied, en uiteindelijk werd het ook nationale wetgeving”, zei Josse nog. Dus nu moeten de landbouwers ofwel een nieuwe machine kopen, ofwel moeten ze bij een loonwerker aankloppen. Bovendien is het ook niet voor niets: de broers plukken er de vruchten van: “Het water infiltreert daar waar de plant het nodig heeft, en zo maken we meer kilo’s.”

In 2015 werd er geïnvesteerd in een nieuwe planter waarbij onmiddellijk een hydraulische erosie-stop werd geïntegreerd. “Een relatief kleine extra investering reduceert afspoeling en erosie met meer dan 90 %. Bovendien wordt tijdens de oogst het probleem van natte laagtes vermeden. Er is minder uitspoeling van voedingstoffen en gewasbeschermingsproducten, wat positief is.” Ze zagen de laatste tien jaar nog geen halve ha aan grond kwijtgespeeld door erosie. “Enkel vorig jaar was dat anders. Na het planten en voor de planten opkwamen, kwam er zo’n 40 liter op een uur naar beneden. Dat houden je ruggen niet vol. Vorig jaar hadden we dus veel pech en schade. Bekijken we het op 10 jaar, dan hebben we eigenlijk veel geluk gehad. Je mag het niet uitvergroten op één jaar”, merkt hij op.

Ten slotte vertelt Josse dat de drempeltechniek niet alleen in aardappelen werkt, maar ook maïs. “We zagen er mooie resultaten mee, maar het is niet altijd technisch haalbaar.”

MV